Tekstil ve deri sektöründe ‘Ukrayna gerginliği’ endişesi

TAYLAN BÜYÜKŞAHİN

İSTANBUL - Türkiye Deri Konfeksiyoncuları Derneği Başkanı Mehmet Ali Dinç, Ukrayna’da 100’ün üzerinde Türk firmasının doğrudan yatırımı olduğunu, Ukrayna deri sektörünün çoğunun alımlarını Türkiye’den yaptığını açıkladı. 25 Mayıs’ta yapılacak olan genel seçimlerin Ukrayna için oldukça önemli olduğunu dile getiren Dinç, 30 Mart’ta Kırım’da yapılacak olan referandumun sonucunun da siyasi tansiyonu etkileyeceğini kaydetti. Dinç, Kırım üzerinden Türkiye’nin Rusya ile gereksiz bir gerginliğe girmemesi gerektiğini vurguladı.

Ukrayna’da satışların tamamen durduğunu belirten Osmanbey Tekstilci İşadamları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ulvi Orhan, “Bizim için Ukrayna üçüncü veya dördüncü ülkedir piyasa bakımından. Hem toptan hem de perakende satış yapanlar firmalarımız var. Osmanbey, Laleli ve Merter’den Ukrayna’ya mal satan firmaların işleri durdu. Sezon başı olması yönüyle daha kötü oldu bizim için” dedi.

Rusya pazarının da Ukrayna’daki krizden etkilendiğini anlatan Orhan, Ukrayna’nın geçiş yolu olduğu için Türkiye’den TIR’ların Rusya’ya mal ulaştıramadığını söyledi. Bölgeye ihracat yapan işadamlarının tedirgin olduğunu anlatan Orhan, sözlerine şöyle devam etti: “Benim gördüğüm ekonomik krizler en az 6 ay sürüyor. Şunu söyleyebilirim, bu bölgede yaz sezonu başlamadan ölü doğdu. Osmanbey, Laleli ve Merter’de insanlar tedirgin. Zaten döviz fiyatlarının ve faizlerin artması nedeniyle piyasada adını nitelendiremediğimiz bir kriz vardı. Bizim doğal pazarlarımız olan Arap ülkelerindeki istikrarsızlıktan dolayı oradaki satışlar da baya düşüyor. Şu anda bizim Osmanbey’in iyi anlamda çalıştığı Libya, Irak ve İran piyasaları var diyebilirim. Rusya ve Ukrayna pazarları diğer önemli müşterilerimiz. Ama şu anda bunları geçici de olsa kriz noktasında görüyoruz.”

Mayıstaki seçimlere kadar bekle-gör politikası

DEİK Türk-Ukrayna İş Konseyi Başkanı Ruşen Çetin ise gelişmelere daha soğukkanlı yaklaşıyor. Ukrayna’daki son durumun geçen haftalara göre daha pozitif göründüğünü belirten Çetin, bununla birlikte ülkedeki istikrarın seyrinin, mayısta yapılacak seçimlere bağlı olacağını vurguladı. Çetin, şu anda Ukrayna ile iş yapan işadamları beklemede olsa da iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin süreceğini öngördü. Çetin, Ukrayna’da iş yapan şirketlerin işlerine devam etmesi gerektiğini ifade ederek, “Bu sorun kısa veya uzun vadede en iyi şartlarda, en iyi şekilde çözülecektir. Herkesin kurulu bir işi var kimse işini gücünü bırakmasın” dedi.

Uluslararası Türk Ukrayna İşadamları Derneği Başkanvekili Burak Pehlivan da Ukrayna’nın Türkiye’ye ağırlıklı olarak hammadde ve yarı mamul ihraç ederken buna karşılık sanayi mamulleri aldığını, Türk sanayisinin daha çok Ukrayna’dan aldığı hammaddeyi işleyip, katma değer oluşturarak 3. ülkelere sattığını anlattı. Grivna'daki değer kaybının Ukraynalıların alım gücünü düşüreceğini belirten Pehlivan, bunun da bu ülkeye nihai ürün satan Türk şirketlerini ve Türkiye’deki turizm sektörünü kısa vadede olumsuz etkileyebileceğini dile getirdi. Pehlivan, “Ukrayna’ya kısa vadeli bakmayacak, sermaye yapısı güçlü, vizyon sahibi Türk firmalarının ise pazara girişi için uygun bir dönem yaşanacaktır” dedi.