Tarımsal destekler belirlendi

Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere bu yıl için ödenecek tarımsal destekler belli oldu. Söz konusu karar 1 Ocak 2018 tarihinden geçerli olmak üzere bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.

Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar başına 15 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere toplam 19 lira, çeltik, pamuk için dekar başına 40 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 44 lira, nohut, mercimek, kuru fasulye için dekar başına 14 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere toplam 18 lira, aspir için dekar başına 12 lirası mazot, 4 lirası gübre üzere 16 lira, yağlık ayçiçeği, soya fasulyesi, dane mısır, patates için dekar başına 19 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 23 lira, kanola (Kolza), soğan, yaş çay, fındık, yem bitkileri ve diğer ürünler için dekar başına 10 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 14 lira, nadas için de 6 liralık mazot desteği verilecek.

Mazot fiyatlarında artış olması durumunda belirlenen mazot destekleme birim fiyatları, bu yıl içerisinde günlük mazot fiyat artış oranları ortalaması kadar oranda Maliye Bakanlığının uygun görüşüyle artırılarak uygulanacak.

Toprak analizi desteği olarak asgari 50 dekar ve üzeri tarım arazilerinde, her 50 dekar araziye kadar analiz başına yetkili toprak analiz laboratuvarlarına 40 lira destek sunulacak.

Organik tarım için kategorilerine göre dekara 10 ila 100 lira destek sağlanacak.

Küçük aile işletmelerine destek

İyi tarım uygulamaları desteklemesi kapsamında meyve, sebze, süs bitkileri, tıbbi aromatik bitkiler, örtü altı ve çeltik için dekar başına 10 ila 150 lira arasında destek verilecek. Ayrıca alabalık, çipura, levrek için kilogram başı 25 kuruş desteklenecek.

Bitkisel üretim yapan küçük aile işletmelerinin desteklenmesi uygulamalarında dekara 100 lira ödenecek.

Fındık üreticilerine alan bazlı gelir desteği, Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 lira olarak ödenecek.

Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek ürünler için verilecek destekler de tespit edildi. Bu kapsamda kilogram başına yağlık ayçiçeğine 40 kuruş, kütlü pamuğa 80 kuruş, soya fasulyesine 60 kuruş, kanolaya 50 kuruş, aspire 55 kuruş, dane mısıra 3 kuruş, buğday, arpa, yulaf, çavdar, tritikaleye 5 kuruş, çeltiğe 10 kuruş, kuru fasulyeye, nohuda, mercimeğe 50 kuruş, zeytinyağına 80 kuruş ve yaş çaya 13 kuruş destek verilecek.

Su kısıtı olan bölgelerde nohut, mercimek ekenlere verilen fark ödemesine ilave yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar hariç dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.

Havza dışına destek yok

Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin havza dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere mazot, gübre ve fark ödemesi desteği verilmeyecek.

Kimler yararlanabilecek?

Desteklemelerden, ÇKS'de özlük, ürün, arazi bilgileri kayıtlı olan ve belirlenen havzalarda yer alan, arazilerde desteklemeye esas ürünleri ürettiği Bakanlık il ve ilçe müdürlüklerince tespit edilen ve belirlenecek yasal süre içerisinde destekleme başvurularını yapan kamu kurum ve kuruluşları hariç gerçek ve tüzel kişiler yararlanacak.

Yaş çay üreticilerine yapılacak fark ödemesi desteği, belirlenen havzalarda Bakanlar Kurulunun "Çay Tarım Alanlarının Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname Verilmesine Dair Karar" ile belirlenen ve üretime izin verilen çay alanlarında Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) tarafından düzenlenip kontrolleri yapılan çay ruhsatları üzerinden yapılacak.

Hasat makineleriyle hasadı yapılan ürün ve üretim alanları için hasat zamanında uygun hasat makinelerinde uzaktan izleme ve verim tespiti yapan sistemlerin kullanılmasına yönelik çalışmalar yapılacak.

Elektrik borcuna önlem

İlgili yönetmelikte belirtilen yüksek kayıplı elektrik dağıtım şirketleri kapsamına giren ve 2018'de Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt, Şırnak'ta tarımsal amaçlı sulamada kullanılan elektrik borcu için, bu yıl ekilişi fark ödemesine konu ürünlerde çiftçinin alacağı fark ödemesine destek ödeme zamanında bloke konulacak ve çiftçinin muvaffakatiyle dağıtım şirketine aktarılacak, kalan kısım çiftçiye ödenecek.

Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline göre yem bitkileri desteğinde ÇKS'ye kayıtlı arazileri üzerinde kaba yem üretmek amacıyla çok yıllık ve tek yıllık yem bitkileri ekilişi yapan üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla dekar başına verilen destekler 2019 bütçesinden ödenecek.

Yem bitkileri üretim desteği, çok yıllıklar için dekar başına yıllık 90 lira, tek yıllıklar için dekar başına 60 lira, silajlık mısır için dekar başına 100 lira, kuru şartlarda ekilişi yapılan yem bitkileri için dekar başına yıllık 40 lira, Bakanlıkça belirlenen Hayvancılık Yetiştirici Bölgesi'nde yer alan illerde yem bitkisi ekilişine, aldığı desteğe ilave yüzde 25 destek sağlanacak.

Yer altı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun Bakanlıkça tespit edildiği havzalarda 2018'de ekilen fiğ, macar fiği, burçak ve mürdümük için yem bitkisi desteğine ilave yüzde 50 destek verilecek.

Doğal polinasyonu sağlamak amacıyla Bakanlık Örtüaltı Kayıt Sistemine kayıtlı örtü altı ünitelerinde, bombus arısı kullanan yetiştiricilere koloni başına 60 lira ödenecek.

Sertifikalı patates tohumu kullanana 80 lira

Yurt içi sertifikalı tohum kullanım desteği çerçevesinde dekara aspir, kanola, susama 4 lira, çavdar, tritikale, yulafa 6 lira, çeltik için 8 lira, arpa, buğday için 8,5 lira, fiğ, korunga, yem bezelyesine 20 lira, yer fıstığına 15 lira, yoncaya 30 lira, kuru fasulye, mercimek, nohut, soya için 20 lira, patates için 80 lira ödeme yapılacak.

Sertifikalı fide/fidan kullanım desteği bodur-yarı bodur meyve türleri ile bahçe tesisi, çilek fidesi için dekar başına 400 lira, diğer meyve fidanları ile bahçe tesisi (bağ ve nar hariç) dekar başına 280 lira olacak.

Yurt içi sertifikalı tohumluk ve fidan üretimlerinin desteklenmesi uygulamasına 2018 yılında da devam edilecek, orijinal-temel ve üstü tohumluk üretimlerine ilave destek verilecek.

Zeytin bahçelerinin rehabilitasyonuna destek

Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekar başına 100 lira ödeme yapılacak.

Ziraat Odası ve Üretici Örgütlerine, en fazla 5 olmak üzere istihdam edilen her bir tarım danışmanı için 38 bin lira tarımsal yayım ve danışmanlık desteği, on iki aylık hizmet sunumuna bağlı olarak eşit iki dilim halinde ödenecek.

Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sisteminin 81 ilde uygulanmasına devam edilecek ve kayıt altına alınan 6 bin işletmede işletme başına 600 lira ödenecek.

Öte yandan, karar kapsamında Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli çerçevesinde desteklenecek ürün listeleri de yer aldı.

Hayvancılık destekleri

Hayvancılık alanında, programlı aşıları tamamlanmak kaydıyla 4 ay ve üzeri buzağı için 350 lira, malak için 150 lira, soy kütüğüne kayıtlı buzağı için 500 lira, malak için 400 lira, yurt içinde üretilen ve döl kontrolü kapsamında testlerini tamamlamış boğaların buzağılarına 50 lira, anaç mandalara 250 lira, soy kütüğüne kayıtlı anaç mandalara 400 lira destek ödenecek. Bakanlıkça Yetiştirici Bölgesi olarak belirlenen illerde buzağı ve malaklara 200 lira ilave destek verilecek.

Ürettiği çiğ sütü kayıtlı süt işleme tesislerine satan ve bir hayvancılık örgütüne üye olan yetiştiricilere, manda, koyun ve keçi sütü ile inek sütü, soğutulmuş inek sütü ve üretici örgütleri kanalıyla pazarlanan soğutulmuş inek sütüne farklı olmak üzere, Bakanlığın belirleyeceği dönemler ve birim fiyatlar üzerinden destekleme ödemesi yapılacak. Ürettiği çiğ sütü üretici örgütleri aracılığı ile süt tozu olarak Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğüne (ESK) satan üreticilerin çiğ süt desteklemeleri devam edecek.

Çoban istihdamı desteği, 200 ve üzeri küçükbaş anaç hayvan varlığına sahip işletmelere 5 bin lira olarak ödenecek. Damızlık koyun-keçi yetiştiriciliğinde anaç hayvan başına 25 lira, Mardin, Siirt ve Şırnak’ta anaç tiftik keçilerine ilave 20 lira ödeme yapılacak.

Arı yetiştiricilerine kovan başına 10 lira

Arı yetiştiricilerine de arılı kovan başına 10 lira, ana arı için 15 lira, damızlık ana arı için ise 40 lira destek sunulacak.

Öte yandan ipek böceği yetiştiriciliği de desteklenecek.

Bakanlıkça belirlenecek illerde 100 başa kadar düve alımına, düve bedelinin yüzde 30’u kadar destek ödemesi yapılacak. Uygulama 2018'den başlamak üzere 2 yıl devam edecek.

Ari işletme destekleri

Hastalıklardan ari işletme desteği hayvan başına 450 lira, hastalıklardan ari ve onaylı süt çiftliği sertifikasına sahip olanlara ilave destek de 80 lira olarak belirlendi.

Hayvan hastalıklarıyla mücadele çerçevesinde uygulayıcılara ödenen aşı ve küpe desteği hayvan başına 1 ila 1,5 lira arasında tespit edildi.

Hayvan genetik kaynaklarını koruma destekleri kapsamında sığır pedigrili korumaya 800 lira, büyükbaş korumaya 600 lira, küçükbaş korumaya 90 lira, arı korumaya (kovan) 40 lira destekleme yapılacak.

Ayrıca, halk elinde anaç manda ıslahı desteği olarak 850 lira, damızlığa ayrılan manda desteği ve damızlık erkek materyal desteği 200 lira, ıslah programındaki koyun/ keçiler ile yavrularına halk elinde ıslah desteği taban sürüde hayvan başına 40 lira, elit sürü için 70 lira ödenecek.

Yurt içinde doğmuş ve besi süresini tamamlamış erkek sığırlarını (manda dahil) mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren yetiştiricilere, 1-200 baş için (200 dahil), hayvan başına 250 liraya kadar Bakanlıkça belirlenen fiyat üzerinden destekleme ödemesi yapılacak.

Balıkçılık destekleri

Su ürünleri desteği çerçevesinde alabalığa kilogram başına miktarlarına bağlı olarak 0,75-0,375 lira arasında, yeni türlere miktarına bağlı olarak 0,5-1 lira arasında ve midyeye 0,05-0,025 lira destek sağlanacak.

Geleneksel kıyı balıkçılığının desteklenmesi için 10 metreden küçük balıkçı gemilerine 500 -1000 lira destek verilecek.