Takside 'lüks araç' şartı yerli üreticiye yaramadı

AYSEL YÜCEL

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME), aldığı kararla 31 Mayıs’tan itibaren araç veya sahip değişikliği durumunda İstanbul’daki taksilere asgari D segmenti şartı getirmişti. Renkleri ise turkuaz ya da siyah olacak. Yerli üretim yapan markalar yeni düzenlemeden memnun kalmadı. Ağırlıklı olarak Hyundai ile Fiat’ın tercih edildiği taksilerde yeni araçların yüzde 90’ını Volkswagen ve Skoda gibi ithal markalar oluşturuyor. Yerli üretim yapan markalar düzenlemeye uygun yeni model getirmek için çalışma başlattı.

“Uygulamayı yanlış buluyoruz”

Konuyla ilgili DÜNYA’ya konuşan Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Başkanı Haydar Yenigün, yeni düzenlemenin maliyetleri olduğu kadar ithalatı da artıracağına dikkat çekerek, “Altyapısını ve gerekliliğini anlamadığımız bir değişiklik. Maliyeleri artıracağı gibi ithalatı artıracak bir icraat. Yanlış olduğuna inanıyoruz. Eğer amaç taksilerden memnuniyeti artırmak ise yabancı dil dahil öncelikle şoför eğitimleri ve sürekli sertifikasyonu, araç içi navigasyon, çağrı ve takip sistemi, gibi konuların öncelikli olması lazım. Sadece araç değişimi ile olmaz. Kaldı ki araç konusunda Türkiye'nin en kuvvetli olduğu hafif ticari üretiminde bu segment için Türkiye’ye özel bir Taksi dizaynı ve üretimi mümkün, bunun uzerine bir çok çalışma ve öneri var” dedi.

Yeni araçların yüzde 50’si Passat

İstanbul’da 18 bin taksinin bulunduğunu hatırlatan İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Eski Başkanı Yahya Uğur, yeni düzenleme sonrası araçlarını değiştiren taksicilerin yüzde 50’sinin Volkswagen’in Passat marka aracı tercih ettiğini söyledi. Yahya, “ikinci sırada ise Skoda Superb yer alıyor. Birkaç adet de Renault Talisman ve Ford Mondeo alındığını biliyorum” diye konuştu

Yahya Uğur, lüks araç zorunluluğunun bakım masraflarını artıracağı için esnafın maliyetini de yukarı çekeceğine dikkat çekerek, “Yeni düzenlemenin hem esnafı hem vatandaşı memnun etmesi çok önemli. Elbette İstanbul’un vizyonu açısından bu düzenleme önemli ancak burada maliyetler de dikkate alınmalı. Ancak mecbur tutulmasını doğru bulmuyorum. esnafın artan maliyetlerinin karşılanması için daha farklı teşvikler çıkarılabilir. Bir takım sigorta muafiyetleri getirilebilir. ÖTV sürekli hale getirilebilir mesela. Bunun dışında fiyatlar üzerinde oynama yapılabilir” dedi. Yeni taksilerde fiyat diğer taksilere oranla yüzde 15 daha fazla.

ÖTV’siz yenilenebiliyor

Hükümet 2016’da yürürlüğe soktuğu teşvik paketiyle, taksi, şehir içi toplu taşıma yapan dolmuş, belediye otobüsleri, halk otobüsleri ile yük taşıma amacıyla kullanılan kamyon ve kamyonetlerden 2019 Haziran sonuna kadar ÖTV alınmayacak. Yeni teşvik paketinden en fazla yüzde 45 ÖTV ödeyen taksiciler yararlandı. Türkiye çapındaki 70 bine yaklaşan taksilerden en az 50 binin yenilenmesi ön görülüyordu. Sadece ilk yılda 4 binden fazla taksi bu indirimden yararlanarak yeni araçlarla değiştirmişti. Bu teşvikten daha önce yararlanmamış olan taksici yeni araçlar için de bu teşviği kullanabilir.

Hyundai i40 için çalışma yapıyor

Yeni düzenleme öncesi en çok tercih edilen markalardan olan Hyundai, D segmentinde Türkiye’de satış yapmadığı için yeni modeller üzerinde çalışıyor. Hyundai Accent, Hyundai Elantra başta olmak üzere i20 modeli ile de taksicilerin tercihi olan marka, yeni düzenleme sonrası D segmentindeki modeli i40’ı Türkiye’ye getirmek için çalışma yapıyor. DÜNYA’ya açıklama yapan şirket yetkilileri, “D segmentinde ürünümüz var ancak fiyat ve donanım için analize devam ediyoruz. i40 üzerinde çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Fiat: C segmenti de dahil edilsin

Fiat İş Birimi Direktörü Altan Aytaç, bugüne kadar taksicilerin en fazla tercih ettiği markalardan birinin Fiat olduğunu belirterek, “Biz Fiat markası olarak uzun yıllar taksicilerin ihtiyaçlarını karşıladık. Buna yine hazırız. Fiat markası olarak yeni düzenlemeye C segmentinin de dahil edilmesini tercih ederiz” dedi.