Sürdürülebilir rekabet için temiz üretim
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) tarafından hazırlanan “EKOSKOP: Sürdürülebilir Rekabetçilik için Temiz Üretim” isimli kitap, sürdürülebilir rekabet ve yeşil büyüme kavramları üzerine temiz üretim ve temiz teknolojiler konularına değiniyor
DİDEM ERYAR ÜNLÜ
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tanımına göre; “Temiz üretim, bütünsel ve önleyici bir çevre stratejisinin ürün ve süreçlere sürekli olarak uygulanması ile insanlar ve çevre üzerindeki risklerin azaltılmasıdır. Temiz üretim, doğal kaynakların daha verimli bir şekilde kullanılmasını, bu sırada oluşan atıkların ve kirliliğin insan sağlığına olan olası risklerinin azalmasını sağlar. Çevresel problemleri oluştuktan sonra değil, mümkün olduğunca oluşmadan önce çözmeye çalışır.”
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) tarafından hazırlanan “EKOSKOP: Sürdürülebilir Rekabetçilik için Temiz Üretim” isimli kitap, sürdürülebilir rekabet ve yeşil büyüme kavramları üzerine Türkiye ve dünyadaki temiz üretim, endüstriyel simbiyoz ve temiz teknolojiler konularına değiniyor.
EKOSKOP’ta, TTGV Çevre Proje Desteği’nden yararlanarak projesini tamamlamış ve örnek olarak seçilmiş 12 firmanın çevre teknolojileri ve enerji verimliliği alanlarındaki 14 projesinin başarı öyküsüne yer veriliyor.
14 milyon dolarlık 14 proje
Toplam yatırım tutarı yaklaşık 14 milyon dolar olan 14 projeye TTGV tarafından 5,5 milyon dolar destek sağlandı. Ortalama geri ödeme süresinin 2 yıl olduğu projelerin çevresel kazanımlarında ise 7 milyon m3/yıl doğalgaz, 1.25 milyon kWh elektrik tasarrufu sağlandı. CO2 salımında 54 bin 500 bin ton/yıl ve atık miktarında ise 32 bin ton/yıl azaltım gerçekleştirildi. Yüzde 70 oranında yerli teknoloji ve ekipman kullanımıyla gerçekleştirilen projelerde 18’i nitelikli olmak üzere 105 yeni istihdam yaratıldı.
Temiz üretimin 5 ana prensibi
1. Malzeme ikamesi:zararlı hammadde kullanımı; daha uzun ömürlü işletme malzemelerinin kullanılması.
2. İşletmenin iyi idaresi: Üretim sürecinde malzeme ve enerji verimliliği faaliyetlerini artırılması.
3. İşletme içi geri dönüşüm: Su, solvent gereksinimlerinin üretimde yeniden kullanılmasını sağlayacak malzeme ve enerji döngülerinin oluşturulması; geri dönüşümün kolaylaştırılması.
4. Teknolojik optimizasyon: Modern ve verimli teknolojilerin kullanılması.
5. Ürünün optimizasyonu: Kullanım ömrünün uzatılması; tehlikesiz maddelerin kullanımı; geri dönüştürülmesi kolay ürün üretimi.
