‘Siyah kuğu’ petrolde taşları yerinden oynatabilir
Yaklaşık iki yıldır tarihi düşük seviyelerde seyrederken geçtiğimiz hafta arz kesintileri nedeniyle düzeltmeye girdiği sinyali veren petrolde beklenmedik bir ‘siyah kuğu olayının’ taşları yerinden oynatabileceği ileri sürüldü.
Aydın ŞAHİNALP
Petrol görece iyi bir yıl geçiriyor. Çin’den gelen güçlü veriler, OPEC üyesi olmayan ülkelerdeki arz düşüşü ve talepteki sürekli artış gibi nedenler petrolde bir düzeltmenin başladığına dair işaretler veriyor. Son günlerde brent petrolün varil fiyatı, 48 dolar seviyesinde dengelenme arayışı içerisinde. Ancak petroldeki dengeleri bir ‘siyah kuğu olayı’ alt üst edebilir. Dünyanın en büyük yatırım bankalarından Bank of America Merrill Lynch Küresel Emtia Araştırma Ekibi’nin hazırladığı raporda siyah kuğu olayının petrolde tüm dengeleri değiştirerek fiyatları 25 dolar seviyelerine çekebileceği belirtiliyor.
‘Petrol fiyatlarının çöküşüne yol açacak’
New York merkezli Bank of America Merrill Lynch’in hazırladığı raporda, “Küresel gayrisafi yurtiçi hasılası (GSYH) ABD Doları bazında durgun seyrediyor. ABD Doları’nın sürekli güçlenmesi, Suudi Arabistan’nın petrol üretimini önemli ölçüde kısmasına ya brentin varil fiyatının 50 dolar seviyelerine çıkmasına ya da bizim ‘siyah kuğu olayı’ diye tanımladığımız; Suudi Arabistan’ın yıllardır uyguladığı sabit kur politikasını değiştirmesine neden olacak. Bu durum da brentin varil fiyatının 25 dolar seviyesine doğru çöküşüne yol açabilecek” ifadeleri yer aldı. Bank of America Merrill Lynch’in raporu kesinlikle petrol pazarı için meşum sesler gibi algılansa da analist ve finans dünyası oyuncularının Suudi Arabistan’ın sabit kur uygulamasını kaldırıp kaldırmayacağı konusunda ikiye ayrıldıklarını göz ardı etmemek gerekiyor. Capital Economics Ortadoğu Ekonomisti Jason Tuvey geçtiğimiz günlerde Suudi Arabistan’ın riyali ABD Doları’na sabitleme politikasından asla vazgeçmeyeceğini belirtmişti. Ancak iki yıl önceki 1 milyar dolarlık petrol hamlesiyle çok konuşulan PointState Capital CEO’su Zach Schreiber ise Krallığın düşük seyreden petrol fiyatları ve yükselen maliyetler nedeniyle eninde sonunda 30 yıllık sabit kur rejimini kaldıracağını savunuyor. Dünyanın en büyük petrol ihraç eden ülkesi Suudi Arabistan bütçesi 2015 yılında 367 milyar riyal ( 97.9 milyar dolar) ile rekor bütçe açığı vermişti. Suudi Arabistan ülke güvenliği ve istikrarını sağlamak için 1986 yılından bu yana döviz kurunu sabit tutuyor.
"2030 vizyonu”nda OPEC konusu geçmedi
Dünya petrol devi Suudi Arabistan, Veliaht Prens Muhammed Selman önderliğinde başlattığı ekonomik reform hareketiyle petrol bağımlılığından kurtulmaya çalışıyor. Bir petrol karteli olan Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü OPEC’in kurucu üyelerinden Suudi Arabistan artık örgütteki rolünü de pasifize ediyor gibi. Citigroup’un Avrupa Enerji Araştırmaları Masası Şefi Seth Kleinman, Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu’nu ele aldığımızda dikkat çeken en önemli konu ekonomik programda OPEC için herhangi bir rolün yer almayışıdır. Başka deyişle Suudi Arabistansız bir OPEC ortaya çıkıyor. Bu da bilindik OPEC anlamına gelmiyor” dedi.
