Sanayide çarklar dönüyor, taşımada frene basılıyor

Sercan AKINCI- Aysel YÜCEL - Selenay YAĞCI

İSTANBUL - Yoğun kar yağışı trafik ve hayatı olumsuz etkilerken, sanayiye etkisi sınırlı kaldı. Geçtiğimiz hafta yaşanan elektrik kesintileri nedeniyle üretimi aksayan sanayicilerin, ‘Kar yağıyor yine elektrik kesilecek mi?’ karamsarlığı yaşamasına rağmen korktukları olmadı. Ana arterlerin açık olması nedeniyle işlerini normal seyrine yakın şekilde devam ettiren sanayiciler, “Fabrikalar çalışıyor. Sadece kar nedeniyle ara yollardan çıkamayan çalışanlar, işe gelemeyebiliyor. Bu yüzde 5- 10 civarında olduğu için tolere edilebilir” diyorlar.

Taşımacılık tarafında ise sıkıntı biraz daha fazla. Özellikle, depoların ağırlıklı olduğu Çerkezköy ve Hadımköy’de malların yüklenmesinde ve depodan çıkarılmasında aksamalar olabiliyor. Avrupa’ya yönelik taşımalarda kardan dolayı hız yavaşlatılırken, deniz taşımacılığında ise buğday gibi ıslanabilecek ürünler beklemeye alındı.

Ara sokaklardan çıkamayanlar işe gidemiyor

Beylikdüzü Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) faaliyet gösteren Rapsodi Çorapları’nın da sahibi Moda ve Hazır Giyim Federasyonu (MHGF) Başkanı Hüseyin Öztürk, fabrikalarını bugün açtıklarını ve üretim faaliyetlerini sürdürdüklerini kaydetti. Cuma günü saat 16- 17 civarında kar yağışının bir anda etkisini artırmasıyla birlikte üretime de ara verdiklerini söyleyen Öztürk, cuma akşamı ve cumartesi günü üretim yapmadıklarını bildirdi. Buna karşın son durum olarak, “Şu anda bir sıkıntı kalmadı” diyen Öztürk, zaman zaman elektrik konusunda kısa süreli aksaklıklar oluşabildiğine dikkat çekti.

Dudullu OSB Başkanı Bahri Murat Önay, gerek elektrikte gerekse ulaşımda herhangi bir sorun yaşamadıklarını ve bölgede üretimin normal şartlardaki gibi sürdüğünü ifade etti. Önay, OSB’nin yollarının açılması için kendilerinin çalıştığını, bunun aksaklık olmasının önüne geçtiğini söyledi.

İkitelli OSB Başkan Vekili Şaban Gülbahar da bu şartların yol açtığı ufak tefek sıkıntılar olduğuna değinerek, “Bazı servisler gelemeyebiliyor. Mal geliş gidişinde de aksaklıklar yaşanabiliyor. Bakarsanız görüş mesafesi sıfıra indiği için boğaz köprüsünü kapattılar. Bu mevsim şartlarında normal şeyler bunlar. Genel olarak her şey yolunda diyebiliriz” dedi.

Tuzla’daki Birlik OSB’nin Teknik İşler Müdürü Özkan Akın Öztürk, dönüşümlü olarak 24 saat çalıştıklarını, herhangi bir sorun yaşamadıklarını ifade etti.

“Kar yağışı başladığında en büyük korkumuz, elektriklerin geçen hafta olduğu gibi kesilmesiydi” diyen Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca, korktuklarının başlarına gelmediğini bildirdi. Şekerpınar’da üretim yaptıklarını, hava koşullarına rağmen herhangi bir aksama yaşamadıklarını dile getiren Kanca, işlerin normal seyrinde devam ettiğini kaydetti. Ara sokaklarda ikamet eden çalışanların işe gelemeyebildiklerini de aktaran Kanca, bunun toplam çalışanların ancak yüzde 5- 10’u civarında olduğu için tolere edilebildiğini vurguladı.

Çatalca Sanayi ve İş Adamları Derneği (ÇASİAD) Başkanı Adem Yılmaz ise bölgeye mahsus olarak elektrik sorununun olduğunu bildirdi. Altyapı kaynaklı olarak hava koşullarının da etkisiyle sürekli kesinti yaşadıklarını bildiren Yılmaz, “Mal geliş gidişinde ise en ufak bir sıkıntı yaşamıyoruz ama çalışanlarımızın gelmesi konusunda birtakım problemler var. Bölgede çalışanların yüzde 60’ı normal mesailerine devam ediyor. Gelemeyenler oluyor” diye konuştu.

İHRACAT TAŞIMALARINA KAR FRENİ

Kar yağışı taşımacılık sektörüne çok büyük kayıplara neden olmasa da mal akışının yavaşlamasına sebep oldu. Özellikle Çerkezköy ve Hadımköy tarafındaki depolarda malların yüklenmesinde sıkıntı yaşanıyor. Bazı firmalar acil olmayan yükleri beklemeye alırken, intermodal taşımacılık yapan bazı firmalar ise yüklerini Ro-Ro’ya yönlendirdi.

Uluslararası Nakliyecikler Derneği (UND) yetkilileri haftasonu sınır kapılarında yaşanan sıkıntılarının azaldığını belirterek, dün sabah (pazartesi) itibariyle Avrupa’daki hava ve yol durumuna yönelik güncel bilgileri paylaştı. Derneği resmi web sitesinden yapılan açıklamaya göre Avrupa’ya çıkış kapısı olan Kapıkule ve Bulgaristan’ın Kalotina sınır kapılarında ağır da olsa iki yönde trafiğin devam ettiği belirtildi.

Avrupa bölgesinde ise Avusturya’da yoğun kar yağışı mevcut olduğunu ve araçların ortalama 40-50 km hız ile devam ettiği açıklandı. Hırvatistan’da yağış yok ve yol durumu olağan seviyede. Sırbistan’da kar yağışı devam ediyor ve yollar açık. Bulgaristan’da ara ara yağış görülüyor. Şu an araçlar normal seyrinde devam ediyor. Romanya –Macaristan: Vidin ve Rusçuk’ta yağış devam ediyor. Yol şartları oldukça olumsuz olarak değerlendiriliyor.

Aynı zamanda Kıta Lojistik Genel Müdürü olan Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) Başkanı Emre Eldener, kar yağışı nedeniyle özellikle Hadımköy ve Çekmeköy tarafındaki depolarda malların yüklenmesinde sıkıntı yaşandığını belirtti. Eldener, “Yoğun kar yağışı taşımaları aksattı. Haftasonu Hadımköy’deki depomuzda yükleme yapılamadı. Yüklemesi yapılan bazı araçların çıkışında sorunlar yaşandı. Gümrükteki hava şartlarından kaynaklı sıkıntı nedeniyle gümrüklemeler bitirilemedi. Bizim şirketimizin 10 aracı yüklenemedi. Bugün araçları çıkartabilir miyiz bilmiyorum. Bu yönde çalışmalarımız sürüyor. Bu hava koşulları en çok özmal araç sahiplerini sıkıntıya sokuyor. Hava kargoda da iptaller nedeniyle birçok yük cuma gününden bu yana çıkamıyor” diye konuştu.

Acil olmayan mallar bekletildi

Türkiye’nin önde gelen şirketlerinden Ekol’ün yetkilileri de lojistikte özellikle Hadımköy ve Çekmeköy tarafında sıkıntı yaşandığını dile getirerek acil olamayan bazı malların beklemeye alındığını, bazılarının ise Ro-Ro’ya yönlendirdiğini belirterek şu açıklamayı yaptı: “Kar yağışı özellikle karayolunda taşımalara olumsuz yansıdı. özellikle Çerkezköy ve Hadımköy tarafında aciliyeti olan malları çıkartmayarak önlem alıyoruz. Diğer bir taraftan da intermodal taşıma yapan bir şirket olarak birçok aracımızı Ro’lara yönlendirerek önlem aldık. Bu bizim çok işimizi gördü. mümkün olan birçok aracımızı Ro-Ro’lara yönlendirdik.” İstanbul Navlun Endeksi (İstfix) uzmanı Engin Koçak, deniz taşımacılığında yağmura ve kara hassas mallar için yüklerde ve tahliyelerde gecikmeler olabileceğine dikkat çekerek, “Ama bize henüz bu yönde sıkıntılar bildirilmedi. Bu koşullarda buğday yüklemesi ve tahliyesinin yapılamsı zor görünüyor.

E-TİCARETE KAR BEREKETİ

Anadolu’da Aralık’ın son haftasından beri etkili olan, son günlerde İstanbul’da da yaşamı olumsuz etkileyen kar yağışı, online alışverişi yüzde 30’a yakın artırdı. Yaklaşık 400 online alışveriş sitesini tek çatı altında toplayarak, yaklaşık 10 milyon ürüne erişim imkanı sağlayan Avantajix.com; İstanbul, Ankara, hatta İzmir’de dahi kar yağışının etkili olduğu 25 Aralık - 8 Ocak arasındaki 15 günlük e-ticaret verileri ile 25 Aralık’tan önce yağışın olmadığı 15 günün verilerini karşılaştırdı. Kar yağışının etkili olduğu günlerde en yoğun alımlar yüzde 28 ile giyim kategorisinde yapıldı. Giyimi yüzde 24 ile marketlerin online sitelerinden yapılan alışverişler izledi.

DOLULUK 2 KATINA ÇIKTI

Yoğun kar yağışı nedeniyle cuma gününden beri yapılamayan uçak seferleri ise İstanbul otelcilerine yaradı. Normalde boş kalacak odaları uçamayan yolcular doldurdu. Uçak inişkalkış saatlerine göre doluluklar yüzde 85 ila yüzde 100 arasında değişiyor. Şuanda dolulukların yüzde 85’in üzerinde olduğunu belirten Wow İstanbul Hotel Genel Müdürü Ziya Cihan, dolulukların uçak inişlerine göre değişiyor. Normalin üzerinde bu tabii. Normalde yüzde 40’larda olacak olan doluluklar ekstrem bir artış gösterdi” dedi. Avangarde Collection Otelleri Grup Strateji Koordinatörü Havva Kızılırmak, “Taksimde iki otelimizde yüzde 100 doldu. Normalde 30’daydı doluluğumuz” dedi.