Sanayicilerin 4'te 3'ü kurdan çekiniyor

İstanbul Sanayi Odası (İSO), imalat sanayinde gelecek bir yıllık beklentileri içeren ilk araştırma olan “Türkiye Sanayisinde Görünüm ve Beklentiler” raporunu açıkladı. IHS Markit iş birliğinde mart ayında 400 sanayi firması ile yapılan ankete göre, önümüzdeki bir yılda üretim, kârlılık, istihdam, yatırım harcamaları ve yeni siparişlerde artış bekleniyor. Araştırmaya göre, önümüzdeki 12 aylık gelişmelerin 'işletme performansına etkileri' konusunda en yüksek risk unsuru olarak yüzde 77,5 ile hammadde fiyatları görülüyor. Bu riski yüzde 75,5 ile döviz kurları takip ediyor. 

İSO Türkiye Sanayisinde Görünüm ve Beklentiler raporunun ilkine göre, finansman koşulları ve enflasyonist baskılara rağmen gelecek 12 ayda üretim hacminde artış bekleyen imalatçıların net denge oranı yüzde 45,4 oldu. Bu sonuç, imalatçılar arasında gelecek bir yılda üretim görünümüne ilişkin güvenin yaygın olduğuna işaret etti. Araştırmada gelecek bir yılda kârlılıkta artış beklenirken, yatırım harcamaları, siparişler ve işe alımlara ilişkin beklentiler de olumlu seyretti. İthal hammadde maliyetlerinin ise negatif etkilenmesi bekleniyor.

“Ekonominin gelecek bir yıllık check-up’ını paylaşıyoruz”

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, “IHS Markit ile üç yıldır süren iş birliğimizi çok anlamlı ve sanayicimiz için önemi önümüzdeki dönemlerde çok daha iyi anlaşılacak olan Türkiye Sanayisinde Görünüm ve Beklentiler” raporuyla yeni bir boyuta taşıyoruz. Her üç ayda bir yapılacak olan rapor, Türk sanayiinin önündeki 12 aylık dönemi koklayan, beklenti ve değerlendirmeleri ortaya çıkaran çok önemli bir veri setini oluşturacak. Ar-Ge’den yatırıma, istihdamdan dijitalleşmeye, günümüzün en önemli konusu finansmandan enflasyona kadar beklentileri bir yıllık bir bakış açısıyla değerlendirip kamuoyu ile paylaşacağız. Bu raporla, çok taze öngörülere sahip olan bir endeksi, bir öngörü raporunu, ekonominin bir nevi check-up’ını, Türkiye ekonomisinin tüm aktörlerinin hizmetine sunmuş oluyoruz” dedi.

Raporun sahanın ve piyasanın gerçekleriyle çok yakın bilgiler içerdiğine dikkat çeken Erdal Bahçıvan, “Bu da raporun kalitesini ve Markit’in bu konudaki yeterliliğini gösteren önemli bir gösterge. IHS Markit’in dünyada sanayi sivil toplum örgütü olarak iş birliği yaptığı yegane örnek biziz. İSO olarak, bu iş birliğimizi önemsiyoruz. Yapmakta olduğu sağlıklı ekonomik araştırmaları ve oluşturduğu bilimsel veri setleri ile dünyada kalitesini kanıtlamış olan iş ortağımız IHS Markit’in bu birikim ve bilgi kaynaklarını Türkiye’nin hizmetine daha fazla sunmak hedefindeyiz. Yayınladığımız bu çalışma, önümüzdeki süreçte çok konuşulacak. İSO ile özdeşleşerek Türk sanayiinin ve İstanbul’un literatürüne girecektir” diye konuştu.

İstihdamda net denge yüzde 32 ile pozitif seviyede

Ankette ekonomik faaliyetlere ilişkin pozitif beklentiler, hem iç hem de dış pazarlardaki müşterilerden daha yüksek düzeyde yeni iş alınacağı yönündeki tahminlerden kaynaklandı. Dış pazarlardan alınan yeni işlerde artış bekleyen imalatçılar ile azalış bekleyenler arasındaki net denge yüzde 46,4 değeri ile güçlü bir şekilde pozitif bölgede kaydedildi. Anket katılımcılarının özellikle yurtiçi tüketici talebine ilişkin olumlu beklentilere sahip olduğu net denge yüzde 33,1 ile gözlendi. İmalatçılar satış beklentilerinin pozitif olmasına bağlı olarak önümüzdeki dönemde üretim kapasitelerini artırmayı planlıyor. Firmaların yaklaşık yüzde 40’ı istihdam düzeyini artırmayı beklerken, sadece yüzde 8’i istihdamda düşüş öngördü. İstihdamda net denge yüzde 32 oldu. Mart verileri imalatçıların hem yatırım harcamalarını hem de Ar-Ge bütçelerini artırmayı planladıklarına işaret etti. Pozitif net denge değeri olan yüzde 29,2, dijitalleşme yatırımlarının büyüyeceği beklentisini ortaya koydu.

Karlılık pozitif, finansman maliyetleri konusunda olumsuz beklenti var

Türkiye’de imalatçıların yüzde 21 net denge değeri ile finansmana erişim konusunda genel olarak iyimser olmakla birlikte, finansman maliyetleri konusunda endişeli oldukları görüldü. Mart ayındaki yüzde 20,0 net denge değeri, Türkiye imalat sektöründeki genel karlılık görünümünün pozitif olduğuna işaret etti. Karlılık düzeyinin iyileşmesine yönelik beklentilerin, üretim ve alınan yeni işlere ilişkin pozitif tahminlerden kaynaklandığı gözlendi. Anket, ayrıca katılımcıların ham madde fiyatlarının yıl boyunca artmasını beklediğini ortaya koydu. İthal ürün fiyatlarının yükselmesinin firmaları negatif etkilemesi beklenirken, işletme performansını etkileyebilecek faktörler arasında özellikle döviz kurlarının öne çıktığı görüldü.

Yatırım, Ar-Ge ve dijitalleşme harcamaları artacak

Mart verileri, Türkiye imalatçılarının önümüzdeki 12 ayda yatırım harcamalarını geniş ölçekte artırmayı planladıklarına işaret etmektedir. Yatırım harcamaları, yüzde 33,0 net denge değeri ile anketin yatırım bölümünde takip edilen üç kategori içinde en yüksek değere sahip oldu. Ar-Ge harcamalarına ilişkin net denge değeri yüzde 29,7 olarak kaydedilirken, Türkiye imalat sektörünün yüzde 29’luk net denge ile dijitalleşme harcamalarını artırmayı belirgin bir şekilde gündemlerine aldıkları gözlendi. Anket, ayrıca katılımcıların ham madde fiyatlarının ve iş gücü maliyetlerinin yıl boyunca artmasını beklediğini gösterdi. İthal ürün fiyatlarının yükselmesinin firmaları negatif etkilemesi beklenirken, işletme performansını etkileyebilecek faktörler arasında özellikle döviz kurlarının öne çıktığı görüldü. Bu sonuçlar, önümüzdeki dönemde imalat sektörü üzerinde enflasyonist baskıların güçlü seyrini koruyacağı beklentisini ortaya koydu.

Moore: İmalatçılar yüksek güvene sahip

Türkiye Sanayisinde Görünüm ve Beklentiler anket verileri hakkında IHS Markit Direktör Yardımcısı Tim Moore, şu değerlendirmede bulundu:

“Türkiye Sanayisinde Görünüm ve Beklentiler raporu kapsamında toplanan anket verileri, imalatçıların gelecekteki ekonomik faaliyet koşullarına ilişkin oldukça yüksek güvene sahip olduğunu göstermektedir. Büyüyen ihracat ve artan iç tüketim harcamalarının üretimdeki büyümeyi desteklemesi beklenmektedir. Maliyet baskıları temel zorluk olarak belirtilmekle birlikte bu durumun gelecek 12 aya ilişkin yatırım harcamalarını ve istihdamı genişletmeye yönelik planları engellememiş olması umut vericidir.”

İstanbul sanayisinde üretim artışına yönelik güven hakim

İstanbul Sanayisinde Görünüm ve Beklentiler raporunda ise üretime ilişkin yüzde 51,2 net denge, imalatçıların ekonomik faaliyetlerinin gelecek 12 ayda artacağına yönelik güvene sahip olduğunu gösterdi. Yeni siparişlerde genişleme beklenirken, imalatçıların kar tahminleri oldukça güçlü seyretti. Rapor, İstanbul imalatçılarının yatırım harcamalarını önümüzdeki 12 ayda artırmayı planladığını ve maliyet yüklerinin ise artmasını beklediklerini ortaya koydu.