"JCR’nin Türkiye ile ilgili not izleme süreci sürüyor"

 

DÜNYA - Uluslararası kredi kuruluşu Fitch’in geçtiğimiz hafta Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviye olan BBB-‘ye yükseltmesi üzerine gözler, not artırımı için gelebilecek ikinci bir kredi kuruluşunu arar oldu. İşte bu aşamada Japon Kredi Derecelendirme Kuruluşu JCR Eurasia Rating Başkanı Orhan Ökmen DÜNYA’ya tasarruf açığının ve cari açığın azaltılması ve bu yöndeki gelişmelerin izlenmesi gerektiğini belirterek, Türkiye ile ilgili not izleme sürecinin devam ettiğini kaydetti.

Japon Kredi Derecelendirme Kuruluşu JCR   Eurasia Rating Başkanı Ökmen,  bugünlerde, Türkiye’nin farklı yasam tarzlarının birbiriyle sert bir rekabet içinde olmasının, siyasi gerilim ve kutuplaşmayı artırdığına işaret ederek, "Ancak militarizmin geri planda kalmış olması da oldukça önemli bir pozitif gelişmedir. Toplumun farklı kutuplarında yer alan kültürlerin var olan yüksek sesli tartışmaları, çatışmaya dayalı, uzlaşamaz ve anlaşamaz bir noktaya henüz ulaşmamıştır.. Siyasi ve şu anda var olan kısır gündemi aşacak içerikte geniş kapsamlı bir anayasa değişikliği yapılması her zaman Türkiye’nin lehine olacak ve yükselen siyasi gerilimleri azaltacaktır" dedi.  

 

JCR Eurasia Rating Başkanı Ökmen, Avrupa’daki değerler ve hukuk sistemi için konulan hedeflerin hayata geçirilmesi konusunda çok önemli bir ilerleme kaydedilememiş olması ve Türkiye’nin iç siyasetinde yaşanan gelişmeleri, Avrupa Birliği içindeki siyasi güçlerin var olan kuşkularını artırıcı nitelikte gördüğünü kaydederek, "Türkiye’nin Avrupa yolundaki çabalarının yavaşladığı yönünde izlenim oluşmaya başlamıştır. Oysa konunun bizatihi kendisi, gündelik siyasi ve iç politikaya ilişkin tartışmalara malzeme yapılmasından çok daha önemlidir. Zira dış politikaya ilişkin konuların, iç politikada malzeme yapılması yarar getirmeyecektir. Avrupa Birliği yolunda, hukuk sistemi, ekonomi, bilim, araştırma, çevre, iklim değişikliği alanlarında yapılacak reformlara devam edilmesi toplumsal kaynaşmayı artıracaktır" dedi.  

 

JCR Eurasia Rating Başkanı Ökmen, toplumsal kutuplaşma ve çekişmelerin tarafı kim olursa olsun ekonomi açısından üretim gücünü, faktör verimliliğini, gelir ve kaynak dağılımını ve sonuçta toplumsal refahı aşağı çekici sonuçlar doğurduğunu anlatıyor. Ökmen, Türkiye açısından henüz önemli bir risklilik düzeyine gelinmemiş olmakla birlikte çok kenarlı toplumsal kutuplaşmaların oluştuğunun artık net olarak ortaya çıktığını ifade etti.   

  

"Fitch’in, Türkiye not artırımı geç kalmış bir karar mıdır?" şeklindeki soruyu, başka bir rating kuruluşundan ziyade, JCR Eurasia Rating’in yaklaşımları ile yanıtlayarak: 

"Ekonominin dış şoklara karşı direncinin artması, ekonominin büyümesinde görülen hız kaybının avantajı olarak ortaya çıkmış olmakla birlikte, ekonomik büyümedeki yavaşlama ile buna bağlı olarak azalan dış dengesizlik şeklinde bir ikilem problemi ile Türkiye karşı karşıyadır. Bu ikilemin lehe ve aleyhe doğuracağı aksi neticeleri veya bu neticelerin yönünü net olarak görmeden, sadece cari açıktaki azalmaya bakılarak farklı bir değerlendirilme yapılması, rating açısından metodolojik alt yapımıza uygun değildir" dedi. 

 

JCR Eurasia Rating Başkanı Ökmen, reytingin genel kabul görmüş metodolojik alt yapılarında; mevcut verilerin ağırlığının gelecek veri ve varsayımların ağırlığından oldukça yüksek olduğuna işaret ederek, "Şu anda, mevcut veriler ve ortaya çıkmış eğilimler rating notlarını değiştirmek için tam bir fikir vermemektedir. Bu kapsamda ekonomik büyümedeki yavaşlamanın olumsuz neticelerini de görmek gerekir. 

 

Enflasyon eğilimi, kamu maliyesindeki disiplinin korunup korunmayacağı, kredi büyümesi, yükselen siyasi tansiyonun seyri ve OVP hedeflerinin gerçekleşme seviyelerinde eğilim yönünün ortaya çıkması için henüz yeterli bir zaman geçmemiştir" dedi.

 

Öte yandan JCR Eurasia Rating Başkanı Ökmen, Avrupa’daki borç krizi, Amerika’nın mali uçurum problemi, Çin ekonomisindeki yavaşlamanın neticelerini ve küresel ekonominin Türkiye’ye yansımalarını görmeye müsait yeterli zaman geçmeden reyting revizesi hakkında bir şey söylenmesinin "erken" olduğunu vurguluyor.  

 

Ökmen, yeterli seviyelerde olmayan düşük ekonomik büyüme hızlarının sadece sürdürülebilir olması not değişikliği için esas olamayacağını belirterek, "Çünkü, büyümenin hem yeterli yükseklikte olması hem de sürdürülebilir olması gerekir" dedi. 

 

Türkiye’nin güçlü ticari performansının durgunluğa karşı yarattığı direnci oldukça önemsediklerini söyleyen JCR Eurasia Rating Başkanı Ökmen, bununla birlikte yakın dönem makro finansal risklerin üzerinde biriken stresi de görmek gerektiğini kaydetti. Ekonomik alanda ise; küresel pozisyonlar ile mali disiplini bozacak yapısal risklerin, tasarruf açığının ve cari açığın azaltılması ve bu yöndeki gelişmelerin izlenmesi gerektiğini belirten, JCR Eurasia Rating Başkanı Ökmen, "Sonuç olarak geç kalınmış bir durum ortada yoktur. Tam aksine not izleme sürecimiz hala devam etmektedir" dedi. 

 

Japon Kredi Derecelendirme Kuruluşu JCR Eurasia Rating açısından Türkiye’nin cari açık sorununun kritik değerin hala altına düşmemiş ve belirleyici özelliğini hala devam ettirdiğini belirten Ökmen, "Cari açık seviyeleri düzelme eğilimi büyümedeki yavaşlamadan kaynaklanmaktadır. Her iki göstergenin üreteceği lehteki ve aleyhteki yansımaların net sonucu ortaya çıktığında Cari açığın yeni bir not değişikliği sorusuna yanıtı kolaylaştıracaktır. Şimdiden bir şey söylemek oldukça erken. Diğer kuruluşların değerlendirmelerini tam olarak bilmiyorum" dedi.