Prof. Dr. Hakan Kara üç ay önce dikkat çekti! Enflasyon verileri için kritik karar
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mevsimselikten arındırılmış enflasyon verilerini açıklamaya başlayacağını duyurdu. Daha önce Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından para politikası iletişiminde kullanılan göstergelerin mevsim etkilerinden arındırılmış halini TÜİK'in açıklanmasının ne anlama geldiği ise merak konusu oldu. İktisatçı Prof. Dr. Hakan Kara, üç ay önce katıldığı bir yayında “Bir göstergeyi aynı zamanda hedefliyorsanız onu açıklayan kurum olmamalısınız” ifadesini kullanmıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın para politikası iletişiminde sıkça kullandığı enflasyon göstergerlerinin mevsim etkilerinden arındırılmış halini bu ay yayımlamaya başlayacağını açıkladı.
TÜİK’ten yapılan açıklamada, TÜİK ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) arasında gerçekleştirilen istişare grubu toplantıları sonucunda, mevsim etkilerinden arındırılmış TÜFE (Tüketici Fiyatları Endeksi) ve Özel Kapsamlı TÜFE göstergelerinin üretimiyle ilgili nihai aşamaya gelindiği ifade edildi.
Açıklamaya göre; bu kapsamda, ilgili göstergeler her ay TÜFE haber bülteninin yayımlanmasından bir iş günü sonra, saat 16.00’da TÜİK web sitesinde yayımlanacak.
Mevsim etkilerinden arındırılmış Özel Kapsamlı TÜFE göstergelerine ilişkin veriler ilk kez, 'Tüketici Fiyat Endeksi Haber Bülteni'nde yer alan istatistiksel tablolar bölümünde 4 Ekim 2024 tarihinde yayımlanacak.
Yani TÜİK eylül ayı enflasyon verisini 3 Ekim saat 10.00'da, arındırılmış verileri ise ilk kez 4 Ekim'de saat 1600'da açıklayacak.
TÜİK'in açıklaması neden önemli?
Peki faiz indirimi noktasında kritik olan bu kritik verinin TÜİK tarafından açıklanması ne anlama geliyor?
Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara, üç ay önce katıldığı CNBC-e yayınında konuyu gündeme taşımıştı.
“Bir göstergeyi aynı zamanda hedefliyorsanız onu açıklayan kurum olmamalısınız” diyen Prof. Dr. Kara, “Dolayısıyla şu anda biz şu anda Merkez Bankası’nın hedeflediği göstergeye bakıyoruz ama Merkez Bankası’na aynı zamanda bu göstergeyi ne kadar ölçmüş diye de bakıyoruz. Bence burada düzeltilmesi gereken bir durum var” ifadelerini kullanmıştı.
Prof. Dr. Hakan Kara açıklamalarına şöyle devam etmişti:
* Bana göre artık TÜİK’in bu mevsimsellikten arındırılmış verileri ayrı bir kurum olarak açıklaması lazım. Zaten ABD’de Bureau of Labor Statistics bunları açıklar. Yani Merkez Bankası’nın kendisi mevsimsellikten arındırılmış verileri açıklamaz. Bu kadar önemli bir parametreyi bence artık TÜİK’in açıklaması lazım.
Faiz indirimi için önemli bir gösterge
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan son enflasyon raporunda, enflasyon verilerinin arındırılmış bazda açıklanması amacıyla TÜİK ve TCMB arasında bir komite olşturulduğunu, kısa sürede sürecin netleşebileceğini söylemişti.
TCMB mevsimsellikten arındırılmış ortalama aylık enflasyonun "yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 2.5 civarına, son çeyrekte ise %1.5'in bir miktar altına" gerileyeceğini öngörüyor. İlgili öngörü faiz indirimlerinin başlaması için de önemli bir gösterge olduğu için piyasalarda yakından izleniyor.