Piyasaların yeni parite senaryoları

Hilal SARI BAŞARAN 

DIŞ HABERLER - Küresel ekonomideki tüm çalkantı sonucu, ABD piyasaları Donald Trump’ın karamsar yükselişine rağmen dünya genelinde Brexit, düşük petrol fiyatları, Çin’deki yavaşlama, Ortadoğu’daki siyasi istikrarsızlıklar gibi sorunlarla yan yana değerlendirildiğinde yatırımcılarca güvenli liman olarak görülüyor. Öte yandan ABD ekonomisine dair endişeler ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz politikasını yavaşlatarak dün şubat ayından bu yana ilk kez 1.10 seviyesinin altına inen euro/dolar paritesinin makul bir süre daha aynı aralıkta devam edeceğine işaret ediyor. Fed’in yarın başlayacak faiz toplantısında herhangi bir sıkılaşmaya gitmeyeceği beklentisi ve Fed’in bu yıl faiz artırma ihtimalinin yüksek olmaması, dolardaki güçlenmeyi, Avrupa Merkez Bankası’nın Brexit sonrası varlık alımlarını genişletme ihtimali ise euroyu baskılıyor. Morgan Stanley ve Societe General gibi dev kuruluşlar kısa vadede euroda gerileme olsa da, euronun gelişmeler karşısında dirençli olacağını belirtiyor. 

01.05-1.14 aralığında hareket edecek 

Paritenin hangi yönde hareket edeceğine dair farklı görüşler var. Kısa vadede ve uzun vadede diyegörüş farklılıkları önemli muhtemel milatlarla ayrılıyor; Fed’in sıkılaşmaya başlaması, Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirimine gitmesi. Danske Bank analistleri euro/dolar paritesinin 2015-2016 aralığında seyretmeye devam edeceğini, en yüksek seviyenin 1.1450 en düşük seviyenin ise 1.05 olacağını öngörüyor. Danske Bank analistlerine göre euro ECB’nin Brexit etkilerini bertaraf etmek için varlık alım programını hızlandırması ise bu aralığın tabanına doğru hareket edebilir. Öte yandan İskandinav banka son tahminlerinde euronun 12 aylık uzun vadede sağlam cari fazlası sebebiyle artacağını öngörüyor. Mayıs 2016’da Euro Bölgesi’nin toplam 15.4 milyar dolar cari fazlası var bu da hala ihracatının ithalatından fazla olduğu ve uzmanlara göre dış ticaret ortaklarının euroya olan talebinin sağlamlığını gösteriyor. 

ECB hamleleri euroyu baskılayabilir 

Danske Bank Sabit Gelir, Para Birimleri ve Emtialar Direktörü Thomass Harr son euro tahminlerine dair açıklamasında “Kısa vadede Euro Bölgesi’ndeki politik belirsizliğin ve ECB’nin buna tepki olarak gerçekleştireceği parasal genişlemenin parite üzerinde baskı yapabileceğini düşünüyoruz. Öte yandan orta vadede euronun değerinin altında değerlenmesi ve Euro Bölgesi-ABD cari dengedeki fark euroyu destekleyecek” diye konuştu. Danks Bank analistleri euro/dolar paritesinin bir ayda 1.09’a, üç ayda 1.07’ye altı ayda 1.10’a ve 12 ayda 1.14’e geleceğini öngörüyor. Bankanın bu vadelerdeki daha önceki tahminleri ise sırasıyla, 1.11, 1.10, 1.14 ve 1.18’di. 

Pariteyi 1.40’tan 1.05’e düşüren negatif faiz beklentisiydi 

Morgan Stanley stratejisti Hans Redeker ise karşıt bir görüş belirterek euronun yakın bir dönemde daha da yükselebileceğini uzun vadede ise zayıfl ayacağını öngörüyor. İki ayrı kuruluş da ECB’nin teşvik programının euroyu zayıfl atacağını düşünse de, Harr ECB’nin alacağı önlemler konusunda aynı görüşte değil. “ECB’nin faiz politikası QE’ye göre euro üzerinde her zaman daha büyük bir etki yapmıştır. Faizlerde negatif alana geçeceğ ihtimali bile pariteyi 1.40’tan 1.05’e çekmişti” diye konuşan Morgan Stanley stratejisti, piyasaların yeni bir faiz indirimini zaten fiyatladığını ve euronun güçleneceğini aktarıyor. 

Fed faiz politikaları ECB’den daha belirleyici 

Societe General analisti Alvin Tan da euronun muhtemelen ECB kaynaklı aşağı yönlü risklere karşı dirençli olacağını belirterek “Parite beklentilerimiz yeni dönemde yeni bir dip seviye görmeyecek. Societe General’in görüşüne göre parite ECB politikalarından ziyade Fed politikalarından etkilenmektedir” diye yazdı. Societe General’in üçüncü çeyrek sonu paritenin 1.10, dördüncü çeyrek sonu 1.08 ve 2017’nin ilk çeyreği için 1.05 seviyesine geleceğini öngörüyor.

'Fed 2018’e kadar faiz artırmayacak’

Bank of Tokyo Mitsubishi para birimi analistleri ise euronun dolar karşısında Brexit sonrası baskılanacağını fakat piyasa katılımcıları ABD’deki büyümenin yavaşlamasından endişe etse de Fed’in 2018’e kadar faiz artırmasını beklemediklerini belirtiyor. Morgan Stanley stratejistleri de geçtiğimiz hafta ABD’de faizlerin 2018’e kadar yükselmeyeceğini bu döneme kadar ABD hisselerinin rallisine devam edeceğini yazmıştı. Bankadan yapılan açıklamada önümüzdeki 12 ay içinde özellikle gelişmiş ülkelerde büyümenin beklenenin altında kalacağı ve bu yüzden Fed’in faiz artıramayacağı belirtildi. Banka, genel kanı yüzde 2.3 olduğu halde ABD ekonomisinin 2017 yılında yüzde 1.5 büyümesini bekliyor. Bloomberg’ün federal fon verilerine dayanarak yayınladığı rapora göre Fed’in eylülde faiz artırma olasılığı sadece yüzde 26. Yıl sonuna kadar herhangi bir artış olma ihtimali ise yüzde 48. Scotiabank stratejisti Qi Gao “Piyasalar FOMC (Federal Açık Piyasa Komitesi) öncesinde temkinli. Fakat Fed’in aralıktan önce önümüzdeki aylarda sıkılaştırmaya gitmesi ihtimali düşük” değerlendirmesini yapıyor.

''İhracatçı pariteye alıştı''

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Şeref Fayat, paritenin Türk ihracatına etkisini değerlendirdi. Hazırgiyim ihracatında geçen yıl yaşanan gerilemenin nedeninin parite kaynaklı olduğunu hatırlatan Fayat, bu yıl yaşanan yüzde 7-8 oranında iyileşmenin ise pariteye göre maliyetlerini ayarlayan ihracatçının satışlarını artırmasından kaynaklandığını dile getirdi. “İhracatçı 1.10 pariteye göre yaşamayı öğrendi” diyen Fayat, ihracatın parite etkisinden ayrıştığını ifade etti.