Piyasalardan canlanma sinyali geliyor

YENER KARADENİZ 

İSTANBUL  - Yerel seçimlerin bitmesiyle piyasada olumlu gelişme işaretleri de ortaya çıkmaya başladı. Seçimlerin ardından döviz kurlarında gevşeme oldu. Dolar kuru 2.20’den 2.10 seviyelerine geriledi. Gösterge faiz yeniden yüzde 10’un altına geldi. Bu arada, piyasaların dikkatle takip ettiği ABD Merkez Bankası Fed’in beklenen faiz artırımını daha geç bir tarihte yapmayı planladığının ortaya çıkması da iç piyasadaki gelişmeleri destekledi. Yatırımcının gelişmekte olan piyasalara ilgisi yeniden canlandı. Bono piyasası ve borsadan çıkış durdu, aksine girişler başladı. İşte bu yeni koşullarla birlikte reel piyasalardaki sıkışıklık da dağılmaya başladı. Sektör yetkililerinden alınan bilgilere göre tekstilden elektroniğe, mobilyadan gayrimenkule kadar birçok alanda kıpırdanma işaretleri var. Satışlar toparlanmaya başladı. Sektör sözcüleri, ittifakla faiz indiriminin bu gelişmeleri destekleyeceği görüşünde.

Dünya Bankası ve IMF’nin, Türkiye için 2014 büyüme beklentilerini revize ederek düşürmesi, kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in Türkiye’nin not görünümünü ‘durağan’dan ‘negatif’e çevirmesi de piyasalarda seçim sonrası ortaya çıkan pozitif görünümü bozmuş değil. Perakende piyasanın birçok ana dalında gelişmeler iyileşme, açılma işareti veriyor. Reel sektör sözcüleri bu olumlu gelişmeyi desteklemek için faiz indirimi gerektiğini belirtiyor ve “Eğer bu indirim olursa 2014 için yüzde 4 büyüme hedefi gerçekleşebilir, hatta bir miktar aşılabilir” tahmininde bulunuyorlar. 

‘Seçim sonrası sinyaller iyi’ 

Alışveriş Yatırımcıları Derneği Başkanı Hulusi Belgü, dövizdeki düşüşün perakendeciyi rahatlatacağını söyledi. 17 Aralık süreci ile birlikte ticari hayatta ciddi bir düşüş beklediklerini, buna rağmen umduklarından daha iyi bir performans yaşandığı söyleyen Hulusi Belgü, seçim sonrası alınan sinyallerin, bundan sonraki dönemin daha iyi geçeceğini işaret ettiğini söyledi. En son şubat ayına ilişkin yayınlanan AVM Ciro Endeksi de bu sonuçları doğruluyor. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği ile Akademetre Research tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin şubat ayı sonuçlarına göre, ciro endeksi Şubat 2013’e göre yüzde 6.1 artarak 138’e yükseldi. Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Hüseyin Doğan da ortamın seçim öncesine göre daha pozitif olduğunu söyledi. 

‘Yüzde 4 hedefi aşılabilir’ 

Seçim öncesi dönemde nakit sıkışıklığının önemli seviyelere yükseldiğini, sektöre göre değişmekle birlikte çek ve senetlerde vadelerin 1 yılı aşmaya başladığını hatırlatan Doğan, “Seçim sonrası pozitif gelişmeler var. Cirolardaki artışlar bunu doğruluyor. Perakendeci için kur büyük önemde. Kurun düşmesi, yeni sezon ile birlikte ciroların artması gibi belirtiler ileriye dönük de pozitif mesajlar verdi, memnunuz. Ekonomide istikrar ve güven sağlandığı ölçüde bütün rakamlar pozitif olur” dedi. Faizi artıran nedenlerin ortadan kalkmaya başlaması ile birlikte indirim söylemlerinin de arttığına işaret eden Doğan, “Ülkenin karşılaşacağı süreçleri de doğru yönetebilirsek, bu yıl yüzde 4’lük büyümenin üzerinde çıkabiliriz” dedi. 

‘Şubata göre toparlanma var’ 

Bu dönemde en fazla tartışılan önlemlerden biri kredi kartı ve taksit sınırlamalarıydı. Elektronik ürünlere 9 taksit, telekom ürünlerine sıfır taksit uygulaması elektronik perakende sektörünü olumsuz etkilemişti. Vatan Bilgisayar Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Vatan, “Bu adım gerekli, ancak çok sert adımlardı. Sektör yavaş yavaş buna uyum sağladı. Şubat ayına göre satışlarda toparlanma başladı. Yavaş yavaş her şey oturuyor. Sektör bu yıl yüzde 10 civarında büyür. Biz 37 mağazamızdaki tüketici kredisi uygulamasını 107 mağazamıza taşıyacağız” dedi. Hasan Vatan, faiz indirimi için de “Olumlu olur, ancak yerinde atılması gereken bir adım” diye konuştu. 

‘Sert önlem kayıtdışını artırıyor’ 

Mobilya sektörü evlilik sezonunun da başlaması ile canlandı. Geçtiğimiz haftasonu yılın en yüksek satış rakamlarına ulaşan sektör temsilcileri, havanın olumlu olduğunu söyledi. TOBB Mobilya Sektör Meclisi ve Doğtaş Yönetim Kurulu Başkanı Davut Doğan, “Şu anda işlerimiz iyi, bir toparlanma oldu. Bize göre hükumetin seçimlerden güçlü çıkması piyasayı canlandırdı. Döviz beklediğimiz seviyeye geldi. Faizlerde artış vardı, şimdi indirim konuşuluyor. 2-3 puanlık indirim ile piyasanın daha da canlanacağını öngörüyoruz. Ümidimiz daha da artmış vaziyette” dedi. Sektörde kredi kartı kısıtlamalarının olumsuz etkisinin bankalarla yapılan anlaşmalar ve senetle azaltılmaya çalışıldığını belirten Doğan, “bu yolla 18 taksite kadar çıkılabiliyor. Ancak sert düzenlemeler kayıtdışını artırıyor” diye konuştu. 

Faiz indirimi için şartlar oluşmaya başladı 

Alışveriş Merkezleri ve Perakendecileri Derneği Başkanı Mehmet Nane de son dönemde tekstil dahil bazı sektörlerde çek ve senetlerde borç vadelerinin arttığını söyledi. Nane, “Kredi-teminat, kredi-faiz dengesine iyi bakmak lazım. Burada tabi ki sıkıntı var. Bankalar ince eleyip sık dokuyor. Bu da teminatların artmasına neden oldu. Faizler yüksek. Sanayici ya da perakendeci olarak faizin düşük olmasını isteriz. Faizin yükselmesinin nedeni makro ve mikro politikaların gerekliliğiydi. Bu gereklilik ortadan kalktı mı kalkmadı mı, buna bakmak lazım. Faizin düşmesi ülkenin çıkarınaysa düşmeli. Şu an için bakıldığında düşmesi için gerekli ortam oluşmaya başladı. Piyasada bir canlanma var. Büyük bir aksilik olmazsa tüketici güveninin artarak devam edeceğini düşünüyorum” diye konuştu.