Pirinç kayıt altına alındı, ihracatı durdu
Yurtiçinde fiyatları dengelemek için Ticaret Bakanlığı’nca pirinç ihracatının kayıt altına alınması, pirinç ihracatını bir aydır durdurdu. Kararın doğru olduğunu ancak uygulamanın yanlış yapıldığını belirten sektör temsilcileri, markalı pirinç ihracatına izin verilmesini talep etti.
BURÇAK GÖREL
Ticaret Bakanlığı’nın pirinci de ihracı kayda bağlı ürünler arasına alması, pirinç ihracatını durdurdu.
Sektör temsilcileri, enflasyonla mücadele kapsamında iç piyasada fiyatları dengelemek için bu kararın alındığını ve yerinde bir karar olduğunu, ancak markalı pirinç ihracatının da bu kapsama alınmasının yanlış olduğunu dile getirdi. Türkiye’nin dökme pirinç ihracatının yok denecek kadar az olduğunu dile getiren sektör temsilcileri, büyük mücadelelerle yurtdışında elde edilen rafları kaybetmemek için markalı ihracata izin verilmesini talep ediyor.
Pazarları kaybetme riski var
Mersin Ticaret Borsası Meclis Başkanı Şerafettin Memiş, yurtiçinde fiyatı dengelemek için kayıt altına alınan pirincin bir aydır ihraç edilemediğini, ihracat için yapılan müracaatlara yetkililer tarafından dönüş yapılmadığını söyledi. Bu uygulamanın hem üreticiyi hem de sektörü mağdur ettiğini dile getiren Memiş, “Pirinç ihracatını kayıt altına aldırmak için Dış Ticaret Genel Müdürlüğü’ne müracaat ettik, ancak bir aydır cevap alamadık. Libya, Beyrut, Tunus, Cezayir, Fas gibi birçok ülkeye ihracat yaparken, yeni uygulamayla birlikte Orta Doğu ve Avrupa pazarlarından silinmekle karşı karşıyayız. Müşteri kitlesi kolay elde edilmiyor. 20 yıldır birçok fuara katıldık, ürünlerimizi tanıttık ve ürünlerimizi belli ülkelerin raflarına yerleştirdik. Bu tebliğden sonra bu pazarları kaybediyoruz. Bizim birçok ülkeyle imzalamış olduğumuz 1 yıllık, 6 aylık kontratlarımız var. Türkiye’de pirinç çok pahalı olmasına rağmen bir ihraç pazarı oluşturduk. Türkiye’de 350 euro olan bir ton çeltik, Yunanistan’da 220 euro, Bulgaristan’da 280 euro. Bu uygulama böyle devam ederse ihracat yaptığımız ülkeler daha ucuz ülkelere yönelecek, ihraç pazarlarımızı kaybedeceğiz” uyarısını yaptı.
Memiş, mağduriyetlerinin giderilmesi için Dış Ticaret Genel Müdürlüğü’ne dilekçe yazdıklarını, sektörün zarar görmemesi için devletin pirinç ihracatının önündeki bu engeli bir an önce kaldırmasını talep ettiklerini söyledi.
Barem oluşturulmalı 500 ton altına izin verilmeli
Tarım Ürünleri Hububat Bakliyat İşleme ve Paketleme Sanayicileri Derneği (PAKDER) Yönetim Kurulu Başkanı İsmet Aral da, Türkiye’nin tonajlı yerli pirinç ihracatının olmadığını, 1000-1500 ton arası paketlenmiş markalı yerli pirinç ihraç ettiğini ve tebliğ ile bunun ihracatının izne bağlandığını söyledi. Dahilde İşleme Rejimi (DİR) ile Amerika ve Rusya gibi ülkelerden ithal edilen çeltiğin Türkiye’de işlendikten sonra ihraç edildiğini ve bunda bir sınırlama olmadığını anlatan Aral, “Bu yolla yılda 30-40 bin ton ihracat oluyor” dedi. Aral, tebliğin markalı ürünlerin ihracatını engellediğini belirterek, “Bence bakanlık bilmiyor. Firmaların yurtdışında büyük uğraşlarla oluşturdukları markalarını ve raflardaki yerini kaybetmemeleri için en azından barem oluşturulmalı. Paketli satışlarda 500 tonun altındaki ihracat miktarına izin verilmeli. 500 tondan sonra sınır konulmalı. Bu Türkiye’nin iç piyasasını etkilemez. Zaten dökme pirinç ihracatımız yok” açıklamasını yaptı.
Büyük tonaj için uygulanmalı
Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis de şirket olarak Amerika, İngiltere, Fransa ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin de aralarında olduğu 26 ülkeye ürün gönderdiklerini, 15 yıldır büyük mücadelelerle yurtdışında perakendede yer alabildiklerini söyledi.
Türkiye’de üretilen pirinç iç tüketimi karşılamadığı için Hükümetin böyle bir karar aldığına işaret eden Reis, “Hasat henüz yeni başladı. Ne kadar üretim olacak bilemiyoruz ama yaklaşık 50-100 bin ton arası bir eksiğimiz oluyor. Bu nedenle pirincin yurtdışına gitmemesi için Hükümet önlem aldı. Ve karar son derece doğru. Ancak bu karar sadece yurtdışına ihraç edilecek tonajı yüksek dökme pirinç için doğru bir uygulama. Katma değeri olan ve tonu 1000 doların üzerinde olan butik tabir edilen raflık 1, 2.5 ve 5 kiloluk ürünlerin bu kapsamdan çıkarılması lazım. Bu konuda ihraç izni istiyoruz. Biz eğer bu ülkelere pirinç veremezsek, başka ülkelerin pirinci raflara girecek ve bakliyat satışımız da daha sonra bitecektir. Bizden istenen Baldo ve Osmancık pirinci, ihracat yaptığımız bütün ülkelerdeki bayiler bize baskı yapıyor. Firma olarak göndereceğim ürün miktarı 150-200 ton arası. Hükümetten olumlu sinyal bekliyoruz” dedi.