Petrokimyada teminat şoku

Aysel YÜCEL

İSTANBUL - Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, akaryakıt kaçakçılığının önüne geçmek isterken, petrol ve petrol ürünü ithalatçılarını çok büyük bir sorunun ortasına itti. Yönetmelikte bir gecede yapılan değişiklik, ertesi gün yoğunlukla petrol ürünlerinin ithalatının gerçekleştiği Kocaeli Körfez Petrokimya Gümrük Müdürlüğü’nde kaosa neden oldu. Gümrükte 21 Kasım tarihinden beri birçok firma ithalat yapamıyor.

DÜNYA’nın edindiği bilgiye göre kaosa neden olan olay şöyle gelişti: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, özellikle ülkenin güney kesimlerinden kaçak olarak petrol ve petrol ürünü girdiğini tespit etti. Bu kaçakçılığın küçük çaplı firmalarca yapıldığı bilgisine ulaşan bakanlık, daha önce gümrüklü antrepolardan istediği “götürü teminat” yerine bu kez firmalardan “teminat” istemeye başladı. Üstelik teminat miktarı oldukça yüksek tutuldu. Bu düzenleme bir geceyarısı yapılıp ertesi gün işleme konuldu. Bankalardan teminat almak birkaç gün sürdüğü için yaklaşık 3-4 gün Kocaeli Körfez Petrokimya Gümrük Müdürlüğü’nde neredeyse firmaların yüzde 90’ı hiçbir ithalat yapamadı.

Bir de sistem bozuldu

Firmalar teminat alıp, ithalat yapmak isteyince bu kez Maliye Bakanlığı’ndaki sistem arızası ile karşı karşıya kaldı. İki gün önce başlayan ve halen devam eden sorun nedeniyle bölgeden ithalat yapmak imkansız hale geldi. 

Maliye Bakanlığı’ndaki sistem sorunu çözülse bile firmaların dertleri bitecek gibi gözükmüyor. Çünkü ton başına istenen teminatlar yükün cinsine ve ağırlığına göre 10 milyon ile 50 milyon lira arasında değişiyor. Adı kaçakçılığa karışmamış olan ve bu işlerle hiçbir bağlantısı bulunmayan küçük firmaların bu miktarda teminatları bulmasının imkansız olduğu olduğu belirtiliyor. Bu nedenle firmalar bu sorunun bir an önce çözülmesini istiyor.

Madeni yağcılar yük boşaltamıyor

Gümrük yönetmeliğinde yapılan değişiklik, antrepo işletmelerinden ithalatçıya, deniz ya da hava taşıtlarına yakıt veren bunker ve liman bayilerinden üreticiye kadar çok büyük bir kesimi etkiliyor. Antrepo sektörü temsilcilerinden Ferudun Cemal İnal, yönetmelikte yapılan değişiklik nedeniyle, Kocaeli Körfez Petrokimya Gümrük Müdürlüğü’ne madeni yağ getiren firmaların 21 Kasım’dan bu yana yüklerini antrepoya boşaltamadığını dile getirdi.