Pazarlara ve teknolojiye yakınlık dış yatırım kararlarında öne çıkıyor
DÜNYA gazetesi ve BTSO işbirliğinde düzenlenen Türk Dış Yatırımlar Paneli'nde bölgenin sunduğu fırsatlar ele alındı.
Esra ÖZARFAT
BURSA - Köln, Düsseldorf, Duisburg ve Essen şehirlerinin de içinde bulunduğu Kuzey Ren- Vestfalya’nın (NRW) bölgede yatırım yapan ve Almanya’da şirketleşen Türk firmalarına sunduğu olanaklar Bursa’da ele alındı. Özellikle Japon firmalarının geleneksel yönetim merkezi olarak tercih ettiği Düsseldorf’un da içinde yer aldığı NRW, AB ülkeleri ile Orta ve Doğu Avrupa’daki pazarlara girmek isteyen yatırımcılar için cazip fırsatlar sunuyor. NRW ayrıca, teknolojiye yakın olmak isteyen firmaların da tercihleri arasında öne çıkıyor. Zira, bölgenin 500 kilometre çevresinde 160 milyonun üzerinde tüketici yaşıyor. Bu sayı Avrupa Topluluğu nüfusunun 3’te birine, satın alma gücünün de yüzde 45’ine tekabül ediyor. DÜNYA gazetesinin Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) ile NRW Invest Türkiye Temsilciliği ve Avrupa İşletmeler Ağı işbirliğiyle düzenlediği “Türk Dış Yatırımlar Paneli’nin 12’ncisi BTSO toplantı salonunda gerçekleştirildi.
DÜNYA Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Güldağ’ın moderatörlüğünde yapılan panele BTSO Yönetim Kurulu Üyesi İlker Duran, NRW Invest Turkey Masası Sorumlusu Raoul Frings, NRW Invest Turkey Temsilcilik Müdürü Dr. Adem Akkaya, Komutax Yeminli Mali Müşaviri ve Uluslararası Vergi Hukuku Uzmanı Cevdet Koçaş, Emili Avukatlık Bürosu’ndan Av. Dr. Abdullah Emili ile Almanya’da yatırımı bulunan Zamate Tekstil Genel Müdürü Dilek Aydın Ekincioğlu konuşmacı olarak katıldı.
Türklerin yurtdışı yatırımları bir üst faza geçti
Yurt dışında yatırım yapmanın ihracatı güçlendirmek adına önemli bir adım olduğuna vurgu yapan DÜNYA Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Güldağ, tüm dünyada ticaretin artık yatırımları izlediğini kaydetti. Güldağ şunları söyledi: “Müşteriye yakın olma konusu önümüzdeki süreçte daha da gelişecek. 2013'te Türkiye’deki yerleşiklerin yurt dışındaki yatırımları 3,2 milyar doları buldu. 2014’te bu rakam 5,2’ye çıktı. 2015’te de yine 5,2 olarak gerçekleşmiş. 2016’nın Ekim ayına kadar ise 2,5 milyar dolarlık yurtdışı yatırım yapılmış. 1,35 milyar doları sanayiye, 1,14 milyar doları ise hizmetler sektörüne dağıldı. 2016’da dış yatırımlarda kısmi bir duraksama yaşansa da Türkiye artık bu alanda bir üst faza geçmiş durumda.”
Almanya en önemli ticari partnerimiz
Uluslararası düzeyde 700 firmanın yatırımının yer aldığı Bursa’yı Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı olarak değerlendiren BTSO Yönetim Kurulu Üyesi İlker Duran “Türk Dış Yatırımlar Paneli’nin açılışında yaptığı konuşmada Bursa’nın 12,5 milyar dolarlık ortalama ihracatı, yüzde 7’nin altındaki işsizlik oranı ve 12 bin dolarlık kişi başı milli geliriyle Türkiye’nin gelişiminde sürükleyici rol üstlendiğini vurguladı. Almanya’nın da Avrupa Birliği ülkeleri, Orta ve Doğu Avrupa’daki yeni pazarlara girmek isteyen şirketlere büyük fırsatlar sunduğuna dikkat çeken Duran, “En önemli ticari partnerlerimiz arasında bulunan Almanya ile 2015 yılındaki ticaret hacmimiz 35 milyar dolar oldu. Geçen yıl Bursa’dan Almanya’ya ihracatımız 1,8 milyar dolar, ithalatımız ise 1,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Bursa’da Alman sermayeli 137 firma bulunuyor. Karşılıklı işbirliklerinin gelişmesiyle birlikte Almanya’da da Bursalı firmalarımızın sayısında ve dış ticaretimizde önemli artışların yaşanacağına inanıyorum” dedi. İlker Duran, BTSO tarafından hayata geçirilen Ticari Safari Projesi’yle 80’den fazla fuar organizasyonuna yaklaşık 4 bin üyelerini taşıdıklarını, 75 ülkeden 8 bin 500 kişiye ulaşan alım heyetlerini Bursa iş dünyasıyla bir araya getirdiklerini, bu sayede Bursa’nın son iki yılda 700 yeni ihracatçı kazandığını söyledi. İlker Duran, başta New York, Dubai, Şangay ve Tahran gibi merkezlerde açacakları ticaret merkezleri ile üyeleri global pazarın güçlü oyuncuları arasına taşımayı hedeflediklerini aktardı.
Türkiye ve NRW'nin ticareti 7.9 milyar euro
NRW Invest Turkey Masası sorumlusu Raoul Frings, NRW Invest olarak yabancı şirketlerin bölgedeki yatırım projelerinde her konuda destek olduklarına dikkat çekti. Türkiye ve NRW’nin çok uzun yıllara dayanan sıkı ve dostça ticari ilişkilere sahip olduğuna işaret eden Frings, “2015 rakamlarına göre iki taraf arasındaki toplam ticaret hacmi 7,9 milyar euro olarak gerçekleşti. Türkiye ekonomisi büyüdükçe, daha fazla Türk şirketi uluslararasılaşmaya başladı. Biz, NRW’nin Türk firmaları için Avrupa’da yatırım için en ideal koşulları sunduğundan eminiz. Amacımız, Türk firmalarını ve onların çalışanlarını NRW’de kendilerini evlerinde gibi hissetmeleri. Bölgemizde bulunan dört Türk başkonsolosluğunun yanı sıra Türk-Alman Sanayi ve Ticaret Odası (TD-IHK) gibi önemli partnerlerle birlikte Türk firmalarının Almanya pazarına başarılı bir şekilde girmesi için çaba sarf ediyoruz” diye konuştu. Raoul Frings, NRW’de Asil Çelik, Norm Cıvata, Sarar, Tırsan gibi 400’ün üzerinde büyük Türk firmasının yatırımının bulunduğunu belirterek, geçen yıl 35 Türk firmasının 194 kişilik ek istihdam oluşturduğunu aktardı.
Avrupa’da büyümeyi, iş yaratmayı hedefliyoruz
Almanya’da yatırımı bulunan Zamate Tekstil Genel Müdürü Dilek Aydın Ekincioğlu, Zamate olarak İstanbul Esenler’de 1985 yılında gömlek üretimine başladıklarını, 2009 yılında markalaşma sürecine girdiklerini ve 2012 yılında da Düsseldorf’ta Zamata GmbH’yi kurduklarını kaydetti.
Almanya'dan birçok ülkeye çok kolay ulaşabiliyoruz
Türkiye’de yaklaşık 100 kişi ile 1.500 adet/gün gömlek üretimi yaptıklarını belirten Ekincioğlu şöyle konuştu; “Hedefimiz kendi markamızı satmak. Almanya’da üretim yapmamız çok güç, çok pahalı, mümkün değil. Türkiye’de üretim yapıp, Avrupa’da satmak istiyoruz. Almanya üzerinden de birçok ülkeye çok daha kolay ulaşabiliyoruz. Yüzde 30’luk bir payla kendi atölyemizde kendi markamızı üretiyoruz. Dışarıya private label olarak yaptığım ürünün yanında yüzde 30’luk bir oranda Zamate için üretiyor olmak benim için büyük bir rakam.
Almanların milliyetçiliğinden zaman zaman zorlanıyoruz
Kalite anlamında çok başarılı olmamıza rağmen Almanların milliyetçiliği karşısında zaman zaman zorlanabiliyoruz. Ama yılmıyoruz. Çok zorlu safhalar var ama bu yolda devam ederek Avrupa’da büyümeyi, iş olanakları sunmayı hedefliyoruz. Hedeflerinizi, yol haritanızı ve iş çizelgenizi çok iyi tamamlayarak Avrupa’ya yatırım yapılması gerekiyor. Biz Türkler orda olmalıyız.”
‘Made In Germany’ ile pazarlara rahat ulaşım
NRW’de Şirketleşmenin Amaçları ve Uygulamalar konusunda bir sunum yapan Komutax Yeminli Mali Müşaviri ve Uluslararası Vergi Hukuku Uzmanı Cevdet Koçaş da, ülke dışındaki fırsatların artması, ülke içinde sermayenin birikmiş olması, teknolojik gelişmelere ve uluslararası şirketlere yakın olma gereksinimi, üretim faktör fiyatlarının farklı oluşu gibi nedenlerle firmaların yurtdışında yatırıma yöneldiğinin altını çizdi. Koçaş, Almanya’ya yatırım yapan firmaların şirket yönetim anlayışı ve üretimi daha çağdaş hale getirdiğine dikkat çekerek, “‘Made In Germany’ kalitesi ve unvanını aldığınız zaman dünya pazarlarına çok daha rahat açılabiliyorsunuz, çok rahat müşteri bulabiliyorsunuz, çok daha yüksek fiyatlarla ürün satabiliyorsunuz” dedi. Bu noktada Almanya’ya yatırım yapmadan önce ciddi bir planlama yapılması gerektiğini belirten Cevdet Koçaş; ihtiyaç, talep, hammadde, üretim kaynaklarının araştırılması gerektiğini, mali, teknik ve hukuksal incelemelerin muhakkak profesyonel destek alınarak yapılması gerektiğini kaydetti. Cevdet Koçaş, Almanya’da şirket kurmak isteyenlerin 25 bin euro ana sermaye ile limited şirket kurmalarının daha avantajlı olacağını söyledi.
500 kilometrelik alanda 160 milyon tüketici yaşıyor
Firmaların özellikle yurt dışı satışını artırmak amacıyla NRW’de satış, satış sonrası hizmet şirketleriyle depolar açtıklarını belirten NRW Invest Türkiye Temsilcilik Müdürü Dr. Adem Akkaya, her yıl 35 kadar firmaya rehberlik yaptıklarını ifade etti. NRW’nin Almanya’daki 16 eyaletin en büyük ve en fazla yabancı yatırım çeken bölge olduğuna vurgu yapan Akkaya, “NRW’de 18 milyona yakın nüfus yaşıyor. 1 saatlik kamyon mesafesinde 18 milyon nüfusa ulaşabiliyorsunuz. 500 kilometrelik alanda 160 milyonun üzerinde tüketici yaşıyor. Bu sayı Avrupa Topluluğu nüfusunun 3’te birine, satın alma gücünün de yüzde 45’ine tekabül ediyor. Bu nedenle dünyadan Avrupa’ya gelen yabancı yatırımcılar, özelikle de Almanya’ya gelenler şirket merkezlerini burada kuruyorlar. Özellikle Japon firmalarının geleneksel merkezi Düsseldorf’tur. Yine Almanya çapında faaliyet gösteren ancak merkezi burada olmayan firmaların da önemli bir kısmının satın alma birimleri ile dünyanın en büyük fuar merkezleri de NRW’de yer alıyor. Kişi başı gayri safi yurt içi hasıla 36 bin euronun üzerinde. Çalışan sayısı 9 milyon 200 bin. Bu çalışanların hemen hemen yüzde 10’una yakın bir kısmını yabancı firmalar istihdam ediyorlar” açıklamasını yaptı.
Türklerin cirosu 11.2 milyar euronun üzerinde
Hasılatı en yüksek 50 Ar-Ge firmasından 18 tanesinin şirket merkezinin de bölgede bulunduğuna işaret eden Akkaya, Almanya’daki Türk nüfusun 3’te birinin, Avrupa’da yaşayan Türklerin ise 4’te birinin bu bölgede yaşadığını, gayriresmi rakamlarla bölgede yaşayan Türk kökenli kişi sayısının 900 bini aştığını söyledi. Son 10 yılda NRW ile Türkiye arasındaki dış ticaretin ikiye katlandığını dile getiren Dr. Adem Akkaya, şöyle konuştu; “Türkiye’den Almanya’ya giden ürünlerin yüzde 23’ü NRW’ye, Almanya’dan Türkiye’ye gelen ürünlerin de yüzde 20’si NRW’den geliyor. NRW’de yaşayan Türkiye kökenli 23 bin kişi kendi işinin sahibi. Bu kişiler 120 bin kişiye istihdam sağlıyor ve 11.2 milyar euronun üzerinde de ciro gerçekleştiriyorlar."
Alman hukukuna hakim profesyonellerden destek şart
Emili Avukatlık Bürosu’ndan Av. Dr. Abdullah Emili ise Almanya’ya yatırım yapmak isteyenlerin en çok sorduğu soruların başında gelen oturum izniyle ilgili bilgiler verdi. Bir şirketin genel müdürü olarak oturum alınabileceğini belirten Emili, ayrıca yıllık kazancı brüt 48 bin euroyu bulan kişiler için de ‘blue cart’ adı altında oturum hakkı verildiğini anlattı. Emili, şirket kurulumu ve kira sözleşmesi gibi imzalanacak belgelerle ilgili Alman yasalarına hakim profesyonel kuruluşlardan destek alınması gerektiğini kaydetti. Av. Dr. Abdullah Emili, nüfusu 82 milyon olan Almanya’da Türk kökenli kişilerin sahip olduğu şirketlerin 500 bin kişiye istihdam sağladığını, toplam 50 milyar euroluk ciro elde ettiğini ifade etti.