Otomotivde 2019 korkusu!

AYSEL YÜCEL

Kur artışından en fazla etkilenen sektörlerden biri olan otomotivde iç pazar satışlarında daralma hızlanıyor. Ağustos ayında geçen yılın aynı dönemine göre satışlarda yüzde 53 kayıp yaşayan sektörde son dört ayda ise yüzde 70'lik daralma öngörülüyor. Yıl sonunda pazar beklentisini 600 bin adetlere düşüren sektörde asıl korku ise 2019'da. OSD Başkanı Haydar Yenigün, “2019'da 400 binlik adetlere düşebiliriz. Bu da sanayici için büyük tehlike, Çünkü yatırımlar 1 milyon adetlere göre yapıldı” dedi.

Geçtiğimiz hafta kapılarını açan Avrupa’nın en büyük ticari araç fuarı olan IAA Hannover 2018'e üretim üssü Türkiye olan Ford Otosan, Mercedes, BMC, Otokar, Temsa, Karsan ve Anadolu Isuzu, ‘Made in Turkey’ etiketli araçlarıyla damga vurdu. Sektörün devlerinin en yeni ürünleriyle boy gösterdiği fuara 103 firma ile Türkiye'den büyük katılım oldu. Bu yıl fuara Türkiye’den katılımın yüksek olmasının en büyük nedenlerinden biri de iç pazarda büyük kayıp yaşayan firmaların ihracata odaklanmış olması. Fuar boyunca görüşme fırsatı yakaladığımız şirket temsilcileri, 1 milyon adedi aşarak tarihi satış rekoru kıran sektörde, 2017 yılında 900 bin ve bu yıl öngörülen 500-600 bin adetlik satışla, her geçen gün daha da daralan pazardan endişelerini dile getirdi. Yılbaşından bu yana euronun yüzde 65 civarında artmış olmasına rağmen, araç fiyatlarına henüz 50 civarında yansıtıldığını söyleyen yetkililer, piyasanın geçen aylarda düşük kurdan aldıkları araçların bugün için avantaj sağladığının altını çizerken, kur artışının önümüzdeki dönemlerde fiyatlara daha fazla yansıyacağını ve bu artışın pazarda daralmayı hızlandıracağı öngörülüyor.

“Yatırımlar 1 milyonluk pazara göre yapıldı”

Fuarda DÜNYA'nın sorularını yanıtlayan Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Haydar Yenigün, sektörün önemini, yaşadığı sıkıntıları ve beklentilerini ifade edecekleri bir dizi görüşme için adım attıklarını hatırlatarak, “Sektörün önde gelen STK'ları olarak dört bakanlık ile görüşeceğiz. Birkaç bakanlık olduğu için hepsini bir araya toplamaya çalışıyoruz. Öncelikle Ekonomi Bakanlığı ile İstanbul’da bir araya geleceğiz. OSD olarak asıl korkumuz 2019. İki sene önce 1 milyonu aşan pazar geçen yıl 900 binli adetlere geriledi. Bu sene ise beklenti 600 binlere kadar düştü. 2019’da ise bu rakamın 400 bin adetlere gerilemesinden endişe ediyoruz. Kapasiteler ve yatırımlar 1 milyon adetlik pazara göre yapıldığı için iç pazarda bu ölçüde bir gerileme sanayiciye çok büyük kayıp yaşatabilir” dedi. Taleplerini 4 ana başlık altında topladıklarını dile getiren Yenigün, “Kiralamada ticari yasağının kalkması, konut sektörüne getirilen bir takım kolaylıkların otomotive de uygulanması gibi talep ve önerilerin yanında en büyük sorun finansman konusu. Finansmana ulaşmak kur ve faiz baskısıyla şu dönemde en büyük zorluğumuz” diye konuştu.

Tuğrul Arıkan: Daralma hızlanacak

Anadolu Isuzu Genel Müdürü Tuğrul Arıkan ise özellikle pick-up pazarında önemli düşüş yaşandığını belirterek, “Yılsonu için 20 bin adetlik bir pazar hedefliyorduk. Ancak bugünkü perspektiften bakınca 14 bini geçmeyecek gibi görünüyor. Ağır ticari tarafında da büyük düşüş var. Aslında hurda teşvikini bizler istemiştik. Ancak kur artışı sonrası pazara bir katkı sağlayamadı. Bu konuda da yeni bir düzenleme gerekiyor. Tüm STK’lar sektörü anlatmak ve talepleri iletmek için bakanlıklarla görüşme hazırlığında. Toplam pazarda bu yılın son dört ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 70 düşüş olacağını öngörüyoruz. Kamyon tarafında ise yüzde 30-40 düşüş olur diye tahmin ediyoruz. Yıl sonunda toplam pazar beklentisi yaklaşık 600 bin adet. 2019’da bu rakamın 500’lerin bile altına düşmesinden endişe ediyoruz” diye konuştu. Arıkan, turizmdeki canlılık ve yaklaşan seçimlere rağmen otobüs satışlarında da henüz bekledikleri hareketliliğin yaşanmadığını söyledi.

Sektörü rahatlatacak revizyon bekleniyor

Europcar'ın Türkiye faaliyetlerinden sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Fırat Fidan, "Kiralamaya getirilen TL şartı sektörün geleceğini tehdit altında bırakıyor. Sektörde kiralamaların yüzde 78'inin döviz üzerinden yapılıyor. Şu an sektörümüzde 360 bin araç kiralık durumda, bunun için kullanılan kredi tutarı ise 3.5 milyar euro civarında. Bankaların euro ile fonladığı kredileri TL’ye çevirmesi mümkün değil. Sözleşmeleri TL’ye çevirmemiz ise kendi ayağımıza sıkmak anlamına geliyor. Birçok operasyonel kiralama fi rması bunun altından kalkamaz. Kurlara paralel olarak artan maliyetlerimiz nedeniyle ve önümüzü göremediğimiz için, TL ile kiralama yapmak isteyen müşterilere yüksek fiyat vermek durumunda kalıyoruz, liste fi yatları her geçen gün yükseliyor. TL şartı düzenlemesi ve diğer hususlarda görüşmek üzere TOKKDER, OSD, ODD, OYDER, OİB, ve TAYSAD gibi otomotiv sektörünün tüm paydaşları olarak ortak bir öneri paketi hazırlayarak bakanlıklardan randevu talep ettik. Mümkün olan en kısa sürede bakanlarımızdan sektörü rahatlatacak revizyonlar bekliyoruz” diye konuştu.