Otomotiv sanayisinden iki kritik talep: Hurda teşviki uzatılsın, ÖTV güncellensin

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, 2024'teki yatırımların 2025'de sekötürün büyümesine katkıda bulunacağını belirterek, üretimde ortalamada 1,4 milyonluk adete ulaşacaklarını öngördü. 2025'in hem ihracat hem üretim anlamında daha verimli bir yıl olacağına işaret eden Eroldu, geçtiğimiz yıl satılan 10 araçtan 7'sinin ithal olmasına dikkat çekti. Kapasite kullanımının artırılması gerektiğini bunun için de ÖTV matrahlarının güncellenmesi gerektiğini söyledi.

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

Eroldu, düzenlediği basın toplantısında, otomotiv sektörünün 2024 yılını değerlendirerek, sektörün geleceğine ilişkin öngörülerini paylaştı.

BYD'nin Türkiye yatırımını hatırlatan Eroldu, Oyak Renault'un, Ford Otosan'ın ve Tofaş'ın da yatırımlarına dikkat çekerek, "Otomotiv sanayisi Türkiye'nin ihracat ve ekonomik değer anlamında en önemli sektörü" dedi.

10 yılda 10 milyar doların üzerinde yatırım

Otomotiv sanayisinin son 10 yılda 10 milyar doların üzerinde yatırım gerçekleştirdiğini ifade eden Eroldu, 2024'te üyelerinin toplam yatırım harcamasının 1 milyar 165 milyon dolar seviyesinde olduğunu belirtti.

2024'te üretimin önceki yıla göre yüzde 7 azalma gösterdiğini ve senenin 1 milyon 365 binle kapatıldığını bildiren OSD Başkanı, Türkiye'deki toplam kapasite kullanım oranının da 2024'te yüzde 70 seviyesinde gerçekleştiğini kaydetti.

Kapasite kullanımı maliyet rekabetini olumsuz etkiliyor

Kapasite kullanımının maliyet rekabetçiliğini olumsuz etkilediğini vurgulayan Eroldu, "Zaten makroekonomik dengelerden dolayı oluşan bir rekabet kaybı var. Bunun üzerine bir de kapasite kullanımı düştüğü zaman bu rekabet kaybı daha da büyüyor. Bu açıdan kapasite kullanım oranının yukarı çıkmasını son derece destekleyici ve önemli buluyoruz" şeklinde konuştu.

Yerlilik oranındaki düşüş üretimi etkiledi

İhracatın ise adetsel olarak 2023'ün paralelinde olduğunu söyleyen Eroldu, aslında üretimdeki azalmanın, iç piyasadaki yerlilik oranının azalmasından kaynaklandığına dikkati çekti.

2024'ü ihracatta 1 milyon 13 bin adetle kapattıklarını ifade eden Eroldu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Üretimde olduğu gibi rekor adetlerimizin 300 bin gerisindeyiz. Bu aslında bir rekor, 37,2 milyar dolarla kapatıyoruz. Bu geçen seneye göre Amerikan doları cinsinden yüzde 6 büyüme demek. Otomotiv endüstrisi Türkiye ekonomisine en büyük ihracatı getiren sektör konumunda."

Çin ile ticaret dengesizliği

OSD Başkanı Eroldu, küresel otomotivde elektrifikasyon sürecinin çok tartışıldığına değinerek, "Avrupa'da şarj noktası olması gereken değerlerin çok altında. Yaptırım yapılması lazım. Bir yandan otomotivcilere 'elektrikliye geçin' derken, bir yandan bu altyapının yapılması konusunda yeterli çabanın gösterilmemesi ortada bırakıyor" dedi.

Çin'in resmi kaynaklara göre kapasitesinin 48 milyon olduğunu aktaran Eroldu, dünyadaki otomotiv talebinin de 90 milyon civarında olduğunu kaydetti. Eroldu, "Çin tek başına 'O rakamı ben yapacağım' diyor. Bu ister istemez çok büyük bir ticaret savaşına yol açacak. Bunun dünya çapında bir düzene girmesine ihtiyaç var ama etkileri yalnız otomotivde değil, her sektörde olacak" dedi.

'ÖTV matrahları güncellensin'

OSD Başkanı Eroldu, 2025'te Türkiye otomotivinin gündeminde iki konu bulunduğunu, bunların üretim rekabetçiliğinde aşınma ile kapasite kullanımının artması başlıkları olarak öne çıktığını dile getirdi.

Kapasite kullanımının azalmasının bir maliyet unsuru olduğunu belirten Eroldu, "İç pazardaki yerli payının artırılması gerekiyor. Hükümetin destek olmaya çalıştığı konular var. Engelli araç ÖTV muafiyetinden yalnızca yerli üreticilerin ürettikleri araçların kapsama alınması konusu önemli bir adım. Yerlilik payının artırılması için 2022'den beri değişmeyen ÖTV matrahlarının günün gerçeklerine uygun bir şekilde güncellenmesi gerekiyor."

'İhracatımız yüzde 5 ile 10 arasında büyüyecek'

Eroldu, 2025 beklentilerine ilişkin, "2024'te yeni devreye aldığımız yatırımların da etkisiyle ihracatımızın yüzde 5 ile 10 arasında büyüyeceğini, ortalama 1,4 milyonluk bir üretim adeti göreceğimizi tahmin ediyoruz. Bu açıdan 2025'te hem ihracat hem üretim biraz daha yukarı çıkacak" ifadelerini kullandı

Eroldu, Çin'deki markaların Türkiye'ye yatırımlarının olumlu etkisini ise şöyle açıkladı: 

"Türkiye'de üretimin büyümesi bütün oyuncuların rekabetçiliği anlamında iyi bir şey. Çünkü herkesin ölçeğini artıracak. Türkiye'ye bugün olmayan bir sürü tedarikçi gelebilir. Gelmelerinin de hiçbir zararı olmaz. Biz otomotiv sanayisi olarak çok destekliyoruz."

ÖTV düzenlemesi

Kısa vadede ÖTV düzenlemesi isteyip istemedikleri sorusunu ise Eroldu, "İstiyoruz, beklemiyoruz." şeklinde yanıtladı.

Hurda teşviki 

Öte yandan, hurda teşviki konusuna da OSD Başkanı, otomotiv üreticilerinin de bunu talep ettiğini belirterek, "Hurda teşviklerini 1 taşla 3-4 tane kuş vurma teşviki olarak görüyoruz. Türkiye’de emisyonu yüksek bir park var. Bunun için bir fon ayırarak ülkenin yavaş yavaş emisyonu yüksek parktan ayrılması lazım. Bu araçlar hala ekonomik değere sahip oldukları için kimse bunları elden çıkartıp hurdaya ayırmak konusunda istekli değil. Burada hurda teşvikinin uzun vadeli devreye alınmasını önemli buluyoruz" dedi.