Otelciler renovasyona teşvik istiyor

GÜLAY SOYDAN PEHLEVAN

BURSA - Yılın 8 ayında 125 otel için teşvik başvurusu yapılırken, renovasyon sayısı 25’te kaldı. Bunun son derece az bir sayı olduğunu söyleyen TÜROB Başkanı Timur Bayındır, “Renovasyon teşviklerinin halen çok sınırlı kalması ve yeterli imkanlarda sunulmaması, konaklama sektörünü asıl ihtiyacından uzaklaştırarak, daralan pazardaki payı daha da küçültüyor” dedi.

Güney Marmara Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği Derneği (GÜMTOB) Başkanı Haluk Beceren de şu an arz fazlalığı sebebiyle özellikle Taksim-Talimhane, Karaköy, Sirkeci, Eminönü tarafındaki otellerin yüzde 50’sinin ya kapalı olduğunu ya yok pahasına çalıştığını ya da devamlı el değiştirdiğini belirterek, “Kârlılıklar düştüğü için Bursa’da da satılık bir sürü otel olduğunu duyuyoruz. Türkiye’nin her yerinde fazla otel kapasitesi var. Hele Antalya, Alanya, Konak facia” yorumunu yaptı.

Otel yatırımlarında bu yılın geride kalan bölümünde artış yaşanırken, aylık bazda gerileme meydana geldi. Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB), Ekonomi Bakanlığı tarafından 2017 yılı Ağustos ayına ait verilen yatırım teşvik belgelerinden hareketle bir araştırma yaptı. TÜROB Yönetim Kurulu Başkanı Timur Bayındır, araştırmaya göre Ağustos 2017’de ülke genelinde toplamda 11 şehirde 12 yeni otel projesinin teşvik belgesi aldığını ve yatırımlar için toplamda 185.9 milyon TL harcanacağını açıkladı. Geçen yılın aynı ayında yine 11 ilde toplam 3 bin 303 yataklı 17 otel projesinin 326.9 milyon TL’lik teşvik başvurusu yaptığını anımsatan Bayındır, “Yatırımların parasal tutarında aylık bazda yüzde 43 gerileme yaşandı. Ağustos 2017’de yatırım teşvik belgesi alan otel ve yatak sayısında da geçen yıla göre düşüş görülüyor. Geçen yılın ağustos ayına göre yatak kapasitesi 3 bin 303’ten 2 bin 732’ye, ek istihdam ise 892’den 755 kişiye düştü. Yatırımların tamamlanması ile yatak kapasitesi 2 bin 732 adet artacak” dedi. Ağustos 2017’de renovasyon teşviği alan olmadığına dikkat çeken Bayındır, şunları kaydetti:

“Yılın ilk 8 ayında renovasyon için yapılan başvuru sayısı ise 25’te kaldı. Bu son derece az bir sayıdır. Antalya, İstanbul, Aydın ve Muğla’da yıpranma sürecine giren birçok otel bulunduğu göz önüne alınmalı ve bu illerimize verilecek teşvik belgelerinde yeni yatırımlar yerine daha çok mevcut yatırımların modernizasyonu ve renovasyonu yönünde düzenleme yapılmalıdır. Renovasyon teşviklerinin halen çok sınırlı kalması ve bu teşviklerin yeterli imkanlarda sunulmaması, konaklama sektörünü asıl ihtiyacından uzaklaştırarak, daralan pazardaki payı daha da küçültüyor.”

“İstanbul’da bir sürü otel kapalı duruyor”

GÜMTOB Başkanı Haluk Beceren, sektörde fizibilite raporlarının yanlış olmasından dolayı problemlerin çıktığını ve var olan pastanın bölüşülmesi için uğraş verildiğini bildirdi. “Ardından oteller daha çok banketlere yöneliyor. Bu da ucuz fiyat verilmesi sebebiyle kaliteyi düşürüyor” diyen Beceren, “Aynı olay İstanbul’da da var. Şu anda İstanbul’da bir sürü otel kapalı duruyor. Çünkü arz fazlalığı var. Ufak bir sıkıntı yüzünden bir sürü gerilemeye girdik. Özellikle Taksim-Talimhane, Karaköy, Sirkeci, Eminönü tarafındaki otellerin yüzde 50’si neredeyse ya kapalı ya yok pahasına çalışıyor ya da devamlı el değiştiriyor ve satılıyor. Bu tarz olaylar maalesef bizi engelliyor. Doğru fizibilite yapılmıyor. Bu da yanlış yatırımlara sebep oluyor. Karlılıklar düştüğü için şu an Bursa’da da satılık bir sürü otel olduğunu duyuyoruz. Direkt gelen bir şey yok ama el altından insanlar söylüyorlar otellerini satmak istediklerini. Maalesef öyle. Türkiye’nin her yerinde var. Yalnız Bursa’ya ait değil bu olay. Şu an her yerde fazla otel kapasitesi var. Hele Antalya ve Alanya bölgeleri ile Konak facia. Bizden çok daha kötü” iddiasında bulundu. Öte yandan Bursa’nın İstanbul’a yaklaşmasının gecelemeleri artırmak yerine azalttığını vurgulayan Beceren, şunları kaydetti:

“Bursa’da yanlış bir algı var. İDO, BUDO olmadığı zamanlarda İstanbul’dan Bursa’ya gelenler bir gece kalıyordu. Şimdi sabah gelip akşam dönüyorlar. Karaköy tarafında kalanlar 1,5 saatte Bursa’ya geliyor. Turistlerin Anadolu turları da çok seyrekleşti. Sadece Arap pazarımız kaldı ancak o da oynak bir pazar. Bursa’ya otel yatırımı yapanlar ağırlıklı Bursalı sanayicilerden oluşuyor. Ayrıca her belgesi alınan yapılacak diye bir kaide de yok. Şu anda onlarla ilgili de bekleme yapmamız gerekiyor.”

Oda fiyatlarında en büyük kayıp Türkiye’nin

Yılın ilk 8 aylık otel doluluklarında en büyük artışı gösteren ülke yüzde 16.6 artışla ve yüzde 58.3’lük doluluk oranıyla Türkiye oldu. Buna karşılık ilk 8 ayda oda fiyatlarında en büyük kaybı yüzde 14.6 gerileme ile yine Türkiye kaydetti. 8 ayda Türkiye’de ortalama oda fiyatı 68.7 euro olarak gerçekleşti. Bu rakam geçen yılın aynı döneminde 80.4 euro olmuştu. Oda gelirleri ise aynı dönemde yerinde saydı ve 40.2’den 40.0 euroya geriledi.

GÜMTOB Başkan Yardımcısı Ersin Yazıcı:
Fizibiliteler doğru donelerle yapılmıyor

“Plansız bir otel gelişimi var. Yapılan fizibiliteler Bursa’daki otellerden alınmış donelerle yapılmıyor. Bursa’nın gerçek rakamları, dolulukları ve ortalama oda fiyatları ile yapılmıyor. Bunları Bursa’daki otellerden ya da GÜMTOB, TÜRSAB gibi yerlerden araştırıp ortalama doğrulukları bulurlarsa yatırımcılarına daha doğru bir resim gösterebilirler. Bugün Bursa’daki yıllık ortalama oda fiyatı 120 euro, doluluk oranı yüzde 70 derseniz ve yatırımcı buna inanırsa kandırmış olursunuz. Otel yatırımcılarıyla konuştuğumuzda bu rakamlarla hesapladıklarını söylüyorlar. Bu çok yanlıştır. Doğrusu Bursa’da yıllık ortalama doluluk oranı yüzde 55, oda fiyatı da 200 lira civarındadır. Yani rakam çok düşüktür. Mevcut giderlerin yükseldiğini düşünürsek bu rakamın iki katı olması lazımdır. Maalesef son dönemde otellerin karlılığı yüzde 40 oranında geriledi. Normal bir otelin yüzde 30-35’lerde karlılıkla çalışıyor olması lazım. Bu duruma bir kısım otelci dayanırken, dayanamayan otellerse ya el değiştiriyor ya da kiralanıyor.”

Tesis arttı, yatak sayısı düştü
Ocak-Ağustos 2017 döneminde 44 ilde toplam 21 bin 84 yataklı 125 otel projesi 2 milyar 24 milyon milyar TL’lik yatırım teşviği aldı. Geçen yılın aynı döneminde 35 ilde 24 bin 272 yataklı 117 otel projesi 1 milyar 961 milyon TL’lik teşvik başvurusunda bulunmuştu. Ocak–Ağustos 2017 döneminde tesis sayısı bakımından artış devam ettiği görülüyor. Yatak sayısında 2016’nın ilk 8 aylık dönemine göre düşüş yaşanırken, yatırım tutarında yüzde 3’le hafif bir artış gerçekleşti. 2017 yılının ilk 8 ayında teşvik belgesi alan oteller içerisinde 3 yıldızlı oteller toplam 53 otelle ilk sırada yer alırken, kapasite bakımından 7 bin 987 yatak ile 4 yıldızlı oteller ilk sırayı aldı.