Mobilyada teşvik talebine yol açan tablo

MEHMET FİLOĞLU

Mobilya sektöründe son aylarda vergi indirimi talebi tekrar sıklıkla gündeme geliyor. Sektöre geçen yıl getirilen ve 8 ay uygulanan vergi indirimi satışlara büyük bir canlılık getirmişti. Vergi indiriminin geçerli olduğu son ay olan eylülde sektörün üretim artışı yıllık bazda yüzde 65’i bulmuştu. Ancak vergi indiriminin son bulmasıyla sektör tam anlamıyla frene bastı. Son aylarda üretim artmak bir yana imalat geriliyor. Tüketicilerin de mevcut dönemde dayanıklı mal harcaması yapmak konusunda temkinli davranması kısa vadeli beklentileri olumsuz etkiliyor.

TÜİK’in açıkladığı sanayi üretimi verilerine göre mobilya sektörü imalatı martta yıllık bazda yüzde 11.2 geriledi. Böylelikle mobilya, petrol ürünlerinden sonra üretimi en fazla düşen sektör oldu. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış aylık verilere bakıldığında da sektörün üretimi şubat ayındaki yüzde 4.8’lik gerilemenin ardından martta da yüzde 2.2 azaldı.

Tüketici güven endeksi de sektörün durumunun çok parlak olmadığını gösteriyor. Verinin alt kalemlerinden mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğunu ölçen endeks, geçen yılın mayıs ayında 90 puanın üzerini görerek, 2013’ten bu yana en yüksek seviyesini görmüştü. Sonrasında ise hızla düşerek 60’lı seviyelere geriledi.

Bununla birlikte vergi indirimlerinin satışlar üzerindeki uzun vadeli etkisi tartışmalı bir konu. Bir gruba göre vergi indirimi ne olursa olsun satışlar üzerinde yukarı yönlü bir etki yapar. Ancak bu görüşe mesafeli yaklaşanlar vergi indiriminin ancak bir ‘fırsat penceresi’ olarak görülmesi durumunda satışları artırabileceğini savunuyor. Bu durumda uzun süren ve tekrarlayan vergi indirimleri tüketicilerin satın alma kararları üzerindeki etkisi olmuyor.

Ayrıca sektörün halihazırdaki durgunluğu geçen yılki güçlü performansın ardından kaçınılmaz olarak da değerlendirilebilir. Geçen yılki vergi indirimini bir ‘fırsat penceresi’ olarak gören tüketici mobilya alma kararını erkene çekti. Bu da şimdiki düşük talebin gerekçesi olabilir.

Sanayi üretimi martta yüzde 7,6 arttı

Kurdaki artışın en net etkilediği sektör