Mehmet Şimşek'i bekleyen farklı senaryolar neler?
Ekonomist Özgür Demirtaş, uzun vadede yapısal reform yapılması gerektiğini belirterek, "Yapısal reform olmadan siz 'faiz artırdım' deseniz de işe yaramaz. Şimşek ve ekibinin kısa vadede rasyonel, akıl dolu ve ortadoks politikalar ve yapısal reformlara girişmesi lazım. Eğitim, Ticaret, Adalet Bakanlarının devreye girmesi lazım. Bunlar olursa Türkiye hak ettiği yere doğru gider" dedi.
Ekonomist Özgür Demirtaş, Youtube kanalından "Ekonomiye ne olacak?" başlıklı bir video yayınladı. "Bu videoda her kesim için bir parça var." diyen Demirtaş, "Her zaman olduğu gibi, deyim yerindeyse evinizdeki evcil hayvanlar, sokaktaki hayvanların dahi anlayacağı basitlikte bunu anlatacağım." ifadelerini kullandı.
Özgür Demirtaş şu ifadeleri kullandı:
- Özellikle son iki yıl içerisinde 'Nas ekonomi modeli' denen veya 'Türkiye Ekonomi modeli' denen, bizim hiçbir şekilde bilim insanlar olaraktan kabul etmediğimiz bir ekonomi modeli uygulandı. 'yapmayın' dedik, 'etmeyin' dedik. Ben kendime düşen görevi yaptım, çok uyardım bunun yanlış bir şey olduğunu söyledim ve duvara tosladık duvara.
- Seçimlere kadar bu model geldi. Bu model bize üretim patlaması yapıp cari açığı kapatacağız demişti, tam aksine çok daha kötüleşti. Üretim artacak, dolar bu kadar artmayacak denilmişti, öyle olmadı, çok fazla arttı. Enflasyon çözülecek denilmişti, çözmedi. Ülkeyi sevmesem niye uyarı yapayım kardeşim. Bu uyarısı yapanlar siyasete girecek dendi. Milyon kez söyledim; Siyasete girmeyeceğim.
Seçimlerden sonra Mehmet Şimşek çağırıldı ekonominin başına. Mehmet Şimşek'i kişisel olarak çok iyi tanımıyorum hayatımda Mehmet Şimşek'le Batman'daki bir toplantıda görüştük kendisiyle. Mehmet Şimşek, ekonomi politikasını savunan bir insan ve aynı zamanda uluslararası anlamda belli bir kredibilitesi olan bir insan.
'Mehmet Şimşek'e yardım etmeliyiz.' diye bir tweet attım. Burada tweet'e kızılmasının nedeni 'Fakir fukara vatandaş, orta direk insan nasıl yardım etsin?'. Doğru. Ama ben zaten onlardan bahsetmedim. Mehmet Şimşek'e 3 grup yardımcı olabilir. Birinci grup, akademisyenler, işi bilenler, teoriyi-pratiği bilenler aklıyla yardımcı olabilir. Zenginler vergilerle yardımcı olabilir. Siyasetçiler de lüks tüketimi keserek yardımcı olabilir.
"Herkes destek olmalı"
Bina yıkıldığı zaman binanın altında herkes kalıyor. En çok fakir fukara, orta direk binanın altında kalıyor, zengine bir şey olmuyor. O yüzden binada yanlışlığın kimin tarafından yapıldığına bakılmaksızın herkes destek olmalı.
Örneğin bir kurul kurulabilir. Bu kurulda Türkiye'nin en entellektüel, en bilgili, en dünya çapında bilinen, en liyakatlı insanları olabilir. Uzman oldukları alanda görüş bildirebilirler. Bunların bir kuruş para almasına gerek yok. Konuma, koltuğa gerek yok. Bu kurul geçmiş 15 günü değerlendirir ve 15 günde bir rapor yazar. Geçmiş 15 günü değerlendiren, gelecek 15 günde ne yapılırsa iyi olacağını söyleyen bir kurul hayal edin.
Ne olursa ne olur? Mehmet Şimşek'in elinin kolunun bağlanmamasını dilerim. Tek eli de bağlanmasın. 'Vitrin-makyaj ekonomisi' yapılmasın. Umarım Şimşek ve ekonomiye ekibi mümkün olduğu kadar fazla sorar, o insanların bir lira almasına gerek yok. Eğer yapılmazsa eksik kalır, Mehmet Şimşek'in de eli bağlanırsa hiç olmaz. Aradaki farkı daha çok açar ve farkı kapatamayabiliriz. Verimli yatırım yapmamız lazım. Mehmet Şimşek giderse akıldışı politikalar uygulanır ve yapısal reformlar yapılamaz.
Uzun vadede bir şey olabilmesi için kısa vadede acı çekilmesi gerekir. Uzun vadede yapısal reform yapılması lazım. Yapısal reform olmadan siz 'faiz artırdım' deseniz de işe yaramaz. En başında yargı reformu gelir. Yargıyı bağımsız yapalım, hukuk ve adalet inanılmaz derecede önemli. Eğitime ideolojiyi sokmayalım. Mehmet Şimşek ve ekibinin kısa vadede rasyonel, akıldolu ve ortadoks politikalar ve aynı zamanda da yapısal reformlara girişilmesi lazım. Eğitim, Ticaret, Adalet Bakanlarının devreye girmesi lazım. Bunlar olursa Türkiye hakettiği yere doğru gider.
Mehmet Şimşek'i senaryolar neler?
Seçimden sonra bu akıldışı olan, 'Türkiye ekonomi modeli' çökünce Mehmet Şimşek gelmek zorunda kaldı. Gelir gelmez ilk sözü 'Türkiye'nin acilen rasyonel ekonomi politikasına dönmesi lazım. Başka bir yolu yoktur.' dedi. Bu ne demek? Bundan önceki politikanın akıldışı olduğunu kabul etmesidir. Söylediği şey doğru ve destek olunmalı. Türkiye'nin önündeki son fırsat bu.
3 tane senaryo var. Eğer Mehmet Şimşek giderse tekrar bu 'Türkiye modeli' ekonomiye geçileceğini düşünebiliriz.
Mehmet Şimşek tam gelirse ve söylediklerini uygularsa, buna ortadoks ekonomi politikası, akıldolu politika, rasyonel ekonomi politikası deriz.
Mehmet Şimşek yarım gelirse, işine karışılırsa, istediği yere istediği kişiyi atayamazsa o zaman 'vitrin ekonomi modeli', 'makyaj ekonomi modeli', 'hibrit ekonomi modeli' olur.
Ne olursa ne olacağını ben size anlatayım. Eğer Mehmet Şimşek giderse, akıldışı politikalar uygulanırsa, yapısal reformda yoksa, kısa vadede sahte bir mutluluk sağlar ülke. Uzun vadede ise uzun vadede ülke berbat bir yere çıkar.
Mehmet Şimşek 'vitrin ekonomisi'ni uygularsa, yarım reformlar yaparsa ülke acı çeker ama uzun vadede çok daha acı bir yere gider.
Eğer Mehmet Şimşek kısa vadede tam rasyonel ve ortadoks politikaları uygulayıp, tam yapısal reformlara geçerse ülke, uzun vadede mutlu, güçlü ve inanılmaz bir Türkiye ile karşı karşıya kalabiliriz. Keşke böyle bir şey olsa.