Küresel kömür talebinde rekor beklentisi
Küresel kömür tüketiminin bu yıl 8 milyar tonu aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşması beklenirken, yüksek doğal gaz fiyatlarına bağlı olarak elektrik üretiminde kömür kullanımındaki artış bu rekorun nedeni olarak öne çıkıyor.
Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) yıllık yayımlanan Kömür 2022 raporuna göre, küresel kömür kullanımı bu yıl geçen yıla göre yüzde 1,2 artacak. Kömür tüketimi bir yılda ilk kez 8 milyar tonu aşarak 2013'teki rekor tüketimin üzerine çıkacak. Dünyada son yıllarda hızlanan temiz enerji dönüşümü ve iklim değişikliğiyle mücadele adımlarına rağmen en büyük karbon emisyon kaynağı olan kömür kullanımı, yüksek doğal gaz fiyatları nedeniyle elektrik üretiminde kömür kullanımıyla bu yakıta olan bağımlılığın artması nedeniyle rekor kıracak. Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaş sonrasında Avrupa'nın uyguladığı yaptırımlara karşılık olarak Rusya'nın gaz akışını keskin şekilde azaltması, Avrupa'nın kömür kullanımının üst üste ikinci yıl artmasına yol açarken, 2025 itibarıyla Avrupa'nın kömür talebinin düşüşe geçeceği tahmin ediliyor.
Karbon emisyonlarının en büyük kaynağı
Gelişmiş ülkelerdeki kömür talebinin gelecek bir kaç yıl içinde azalacağı öngörülürken, özellikle gelişmekte olan Asya ekonomilerinde güçlü bir talep büyümesi bekleniyor. Gelişmiş ülkelerdeki düşüş Asya'daki büyümeyle dengeleneceğinden, kömürün küresel karbon emisyonlarının en büyük kaynağı olarak kalmaya devam edeceği tahmin ediliyor.
Dünyanın en büyük üç kömür üreticisi Çin, Hindistan ve Endonezya'da kömür üretiminin bu yıl rekor seviyeye ulaşması beklense de, kömür yatırımlarında bir artış öngörülmüyor. Küresel kömür talebinde, dünyanın en büyük kömür tüketicisi Çin'deki gelişmelerin gelecek yıllarda belirleyici rol oynayacağı, Hindistan'daki gelişmelerin de önemli olduğu ifade ediliyor.
“Sürdürülebilir yol haritası kilit rol oynuyor”
IEA Enerji Piyasaları ve Güvenliği Direktörü Keisuke Sadamori, rapora ilişkin değerlendirmesinde, dünyanın fosil yakıtlarda en yüksek tüketim seviyesine yakın olduğunu belirterek, "Bu pik seviyeye ulaşmanın ardından ilk olarak kömür talebi düşmeye başlayacak fakat henüz o noktada değiliz." ifadesini kullandı. Küresel kömür talebinin "inatçı" bir şekilde bu yıl rekor seviyeye ulaşacağını ve emisyonları da artıracağını belirten Sadamori, şunları kaydetti: "Aynı zamanda, bugünkü enerji krizinin yenilenebilir enerji kaynakları, enerji verimliliği uygulamaları ve ısı pompalarının kurulumunu hızlandırdığına ilişkin birçok işaret de var. Bu gelişmeler, gelecek yıllarda kömür talebinin azalmasına yardımcı olacak. Hükümet politikaları da daha güvenli ve sürdürülebilir bir yol haritası oluşturmak için kilit rol oynuyor."