Kur oynaklığı antrepoları borsa salonlarına çevirdi

Aysel YÜCEL

İstanbul’un önemli antrepolarında işler yüzde 30 düştü. Borsa brokerlarının hisse fiyatlarını sıkı takipleri gibi ithalatçıların da gözlerini kur tabelasından ayırmadıkları belirtiliyor. İthalatta gümrük değeri işlem yapılan anın kuruna göre belirlendiği için ithalatçılar kur yukarı gidince bekliyor, düşünce hemen mal çekimine başlıyor. Antrepolar, kurların gün içinde gösterdiği oynaklığa göre hareketleniyor ya da duruyor.

Ekonomideki sıkıntılar, kur artışı antrepoları da ciddi ölçüde etkiledi. Asbir Antrepo Genel Müdürü Erkan Başboğa, kur artışının antrepolarda yüzde 30'u aşan ciro kaybına neden olduğunu söyledi.

İthalatçının gümrükte gözünün kurda olduğunu belirten Hedef Antrepo ortağı, Yönetim Kurulu Üyesi Kemal Binerbay da işlerin yüzde 30 civarında düştüğünü söyledi. Dış ticaretin kalbinin arttığı antrepolarda dikkat çeken bir başka konu da sipariş iptalleri. Yetkililer, “Çalıştığımız firmalarla konuşuyoruz. Sipariş iptalleri oluyor” dedi.

Asbir Antrepo Genel Müdürü Erkan Başboğa, "Kur artışı başlı başına bir etken. İthalatçı direkt kur farkından etkileniyor. 5 getirecekken 3 getirmeye başlıyor. Dolayısıyla işlem hacmini daraltıyor. Şu anda bizim antrepomuzda müşteri kaybı yok ama işlem hacmi daraldığı için ciromuzda yüzde 35'e yakın düşüş oldu. İthalatta tekstil ürünlerine önemli miktarda vergi getirdiler. Tekstil zaten çok azaldı. Antrepomuz Halkalı Gümrük Müdürlüğü'ne bağlı. Burası da tekstil ihtisas Gümrüğü. Tekstilin ciddi yoğun olduğu bir gümrük ama şu anda tekstilde büyük yavaşlama var. Tekstil firmalarıyla görüşüyoruz. Bir firma siparişlerini şubata kadar iptal etti. Yine başka bir firmanın siparişlerini marta ertelediğini biliyoruz" diye konuştu.

Hazirana kadar düzelme beklenmiyor

Şubat ayının daha kötü olacağını tahmin ettiklerini dile getiren Başboğa, "Bu ayın kötü geçeceği bu pazartesiden kendini belli etti. Bizim en yoğun günümüz pazartesi olur. Normalde 30 araç gelirken geçtiğimiz pazartesi 13 araç gelmiş. İthalat yapan firmalar ülkede ve bölgedeki siyasi, ekonomik gelişmelerden dolayı beklemeyi tercih ediyor. İnsanlar bir yandan referandum sürecinin tamamlanmasını bekliyor. Diğer yandan Suriye'de yaşanan süreç var. Tüm bunlar piyasayı etkiliyor. Müşteri bunların netleşmesini bekliyor. Ben de öyle tahmin ediyorum. Piyasanın nasıl olacağı, iyiye mi kötüye mi gideceği referandumdan sonra belli olacak" dedi.

Kur artışı nedeniyle bazı müşterilerin malını antrepodan çekmediğini ve kurun düşmesini beklediğini aktaran Başboğa, "Malını çekmeyenler var. Kur çok oynak olduğu için. Ama parası olan malını çekmeye çalışıyor. Gün içerisinde daha çok kurun düşük olduğu saatlerde mallarını çekmeye çalışıyorlar. Çünkü bizde değerlendirmede kapatıldığı anın kur alınıyor. Ondan dolayı kuru takip ediyorlar" diye konuştu. Başboğa, bu süreçte pazarlama faaliyetlerini artırdıklarını, işlem hacmi düştüğü için müşteri sayısını artırmaya çalıştıklarını anlattı.

‘Yabancı firmalar mal getirmiyor’

İthalatçının gümrükte gözünün kurda olduğunu, kur oynaklığına göre antrepoların hareketlendiğini veya durduğunu belirten Hedef Antrepo ortağı, Yönetim Kurulu Üyesi Kemal Binerbay, şöyle dedi: “İşlerimizde önemli oranda düşüş var. Kur artışı sonrası ithalatçılar antrepolardan malları çekmiyor, bekletiyorlar. Kur aşağı düşer beklentisi ile malını bekletiyor. Ayrıca ithalata çok vergi geldi. Diğer bir sıkıntı da darbe girişimi sonrası özellikle yabancıların Türkiye'ye güveni azaldı. Güven azalınca da ithalatta çok ciddi bir kısıtlama oldu. Antrepocuların işi gerçekten zor. Yüzde 30 civarında düşüş var. Özellikle yabancı firmaların ithalatı azaldı. Türkiye'ye daha az mal getiriyorlar. Hem güvensizlik var hem de insanlar artık para harcamıyorlar. AVM'lerde bile satışlar düşmüş durumda. Perakende de düşüş var. Mal gelmemesinde bunun da etkisi var. Özellikle yabancı firmalarda büyük zamlar var, döviz yükseldiği için” dedi.