Krediye erişim zorlaşınca faktoringe talep arttı

Hamide HANGÜL

Bankacılık dışı finans sektörü, enflasyonla mücadelenin sürdüğü 2024 yılında büyümesini sürdürdü. Sektörün işlem hacmi yılın ilk 9 ayında yüzde 69, faktöringin ise yüzde 50 artışla 832 milyar TL’ye ulaştı. Yapı Kredi Faktoring Genel Müdürü Bozkurt Çöteli ile faktöring sektöründeki gelişmelerin yanı sıra, şirketin çalışmaları ve hedeflerini konuştuk.

Enflasyonist ortam ve krediye erişimin zor ve pahalı olduğu 2024 yılında faktöring sektörüne talebin nasıl olduğuna yönelik sorumuz üzerine Çöteli, talebin arttığını, hacimlerin büyüdüğünü söyledi. Pandemiden bu yana bakıldığında ise müşteri sayılarının ikiye katlandığına işaret eden Çöteli, “Müşteri sayısı çok arttı, 2019 yılından bu yana 3 binlerden yaklaşık 7 binlere geldik.

Önceden daha geri dururlardı, bankalar çekilince büyükler, küçükler (işletmeler) bize gelmeye başladı” diye konuştu. Ancak yılın ilk 6 ayında iyi olan talebin, ikinci yarıdan itibaren düşmeye başladığına işaret eden Çöteli, “Bu çok normal, çünkü enflasyonla mücadele edebilmeniz için talebi aşağı çekiyor olmanız lazım. İşletmeler az stokla çalışıyorlar, az stok demek de az işletme sermayesi demek” ifadelerini kullandı.

Faiz indirim beklentisine yönelik bir soru üzerine ise Bozkurt Çöteli, ocak ayında indirim beklediğini dile getirerek, “Bence faiz, indirimi, enflasyonun düşüş eğilimine göre başlamalı” dedi. Faizlerin düşüş eğilimine girmesiyle özellikle KOBİ’lere daha fazla kaynak aktarabileceklerini dile getiren Çöteli, “Çünkü faiz ortamında riskler de artıyor. O zaman şirketler daha seçici oluyor. Faiz oranlarının yavaş yavaş stabil hale gelmesiyle gerek müşteri, gerekse finans kuruluşları daha iyi iş yapacak, büyümeye daha çok katkı yapacak” değerlendirmesinde bulundu.

“Maliye politikası da devreye girmeli”

Yaşanan hızlı kur geçişkenliğinin de enflasyonu etkilediğini, Merkez Bankası politikalarının bu yükselişi durdurmak için gerekli olduğuna işaret eden Çöteli, “Şimdi durdurdular, ancak bundan sonra düşürmek daha zor. Onun için maliye politikalarının da devreye girmesi lazım. Yurt dışı kredi notunu arttıracak şekilde çabaların olması, Türkiye’ye sermaye girişinin sağlanması lazım. O zaman çok hızlı düşecektir.

Ayrıca enerji tarafı var, bunlar hep enflasyon... Bunlar olmadığı varsayımıyla ben gelecek sene Merkez Bankası enflasyon tahminlerinin tutacağını düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu. Bankacılık dışı finans sektörü payının toplamda çok düşük olduğunu belirten Bozkurt Çöteli, “Toplamda aldığı pay yüzde 5’i geçmiyor. Faktoringin yüzde 1-1,5 civarında. Bunun büyümesi lazım. Avrupa’da yüzde 10-11’lerde” dedi.

“KOBİ-OBİ tarafı büyütmek istiyoruz”

KOBİ segmentinde büyüme hedeflerini 2025 yılında da sürdüreceklerini açıklayan Bozkurt Çöteli, sözlerini şöyle sürdürdü: “Çok iyi yerlere geldik. Müşteri sayımızı 10 binlere çıkartmak istiyoruz. Bu tarafa çok eğileceğiz ve buralarda daha fazla olmak istiyoruz. Dijital tarafta da ‘kolay çek’i çıkardık, müşterilerimizin operasyonel yükünü almak için. Bordrodur, çektir kendileri görebilsin istedik, sonra bunu genişlettik.

Şimdi online başvuru alabiliyoruz. Herhangi bir müşterimiz, çekini girip 1-2 dakika içinde cevabını alıp, şubemize gidip parasını alabiliyor, o hale getirmeye çalışıyoruz. 2025 yılı ikinci yarısından sonra burada aktif olacağız. Bizde çeşitli sektörler var. İhracat-ithalat departmanımız var. KOBİ’ler ve büyük ve orta segmente hitap eden işlerimiz var. Genelde çekli işlemler KOBİ-OBİ tarafta dönüyor. Totalde çekli işlemler, tüm ciromuzun yüzde 20’si gibi. Gerisi yüzde 80’i kurumsal, büyük işletmeler, orta boy işlemlerden oluşuyor. Biz KOBİ-OBİ tarafı büyütmek istiyoruz. Toplam hacmimiz içinde önemli bir yer almasını bekliyoruz.”

Yeni ürünler için regülasyonlar izin vermeli

Faktoring sektöründe yeni ürünlerin olması için regülasyonların izin vermesi gerektiğine işaret eden Bozkut Çöteli, bazı zorunlulukları şöyle özetledi: “Mutlaka müşteriden faktörün taahhütnamesi almak zorundasınız. Bankalar internetten teminat mektubu verebiliyor, ancak biz yazılı teyit alıyoruz. Yani bunların biraz rahatlatılması, AB müktesebatına uyumlu hale getirilmesi işimizi kolaylaştırır” dedi. Sektörde karşılıksız çek oranının da 2 kat artış gösterdiğine işaret eden Bozkurt Çöteli, “Sektör şu anda yüzde 2,4’de şu anda. Çünkü insanların nakit dengesi bozuldu. Ancak bunlar korkulacak boyutlarda değil” dedi.

“Yurt dışından güzel kaynak bulabiliriz”

Türkiye’ye yurt dışından fon vermek isteyen firmaların gelmeye başladığını dile getiren Bozkurt Çöteli, bu noktada bankalar ve finans kuruluşlarının ilgisi olduğunu belirterek, “2025 yılında yurt dışından güzel kaynak da bulabiliriz, görüşmelerimiz devam ediyor. Bizim ihracatımız da çok güçlü. Tahvil ihracımız da var. Yurt dışındaki muhabirlerimizden çok güzel kaynak buluyoruz. İhracatçılarımızı fonlamak için. İhtiyacı bağlı olarak tahvil ihraçlarımız da olabilir 2025 yılında” dedi. Yine 2025 yılında şube açılışlarını da sürdüreceklerini dile getiren Çöteli, “2024’de iki tane şube açtık. Kocaeli ve Gaziantep, iki şube daha açacağız. Toplamda 4 şube açacağız. Ticari aktivitenin yüksek olduğu yerlerde olmak istiyoruz. İkitelli’de de olacak” ded