Kongo, çiçek yağını şişeleyecek girişimcileri ülkesine bekliyor
Afrika’nın en hızlı gelişen ülkesi Kongo Cumhuriyeti, yabancı yatırımcıları ülkesine bekliyor. Çiçek yağlarını şişeleyecek bir KOBİ’nin dahi olmadığı ülkeye, ilk olarak bu sektörle adım atılabilir.
Kongo Cumhuriyeti, tarımdan ve petrolde elde ettiği gelirlerle kalkınmak istiyor. Sanayi üretiminin neredeyse hiç olmadığı ülkede, ihtiyaçların çoğu ithal edilerek karşılanıyor. Bunlardan birisi de çiçek yağları. Çünkü Kongo’da yağı şişeleyecek tek bir KOBİ dahi yok. Bunu söyleyen, Kongo Cumhuriyeti İstanbul Fahri Konsolosu Cemal Burnaz. Burnaz ile geçtiğimiz hafta TUSKON’un düzenlediği Türkiye - Kongo Ticaret ve Yatırım Forumu’nda buluştuk. İş yaşamında Fransız ortaklarıyla beraber Kongo’ya sık sık giden Burnaz’a, karşılıklı güven ilişkileri sonrası fahri konsolosluk görevi verildi. Emekli bir işadamı olarak bu görevi yürüten Burnaz, iş hayatından kopmayarak Kongo Cumhuriyeti ve Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin gelişmesi için çalışıyor.
"Kongo’da bizim Türk girişimciler ne yapabilir" diye sorduğum Cemal Burnaz sanki bu soruyu beklermişçesine "Çiçek yağı şişelesinler" diye hemen cevap verdi. Bu konu üzerinde hayli araştırma yaptığını vurgulayan Burnaz, şunları söyledi: "Türkiye’deki KOBİ’ler, kullanmadıkları ve depoya kaldırdıkları makineleri ustalarıyla Kongo’ya götürüp imalat yapabilirler. Ben bir araştırma yaptım hatta. Çiçek yağları markalı, şişelenmiş bir şekilde Kongo’da ithal ediliyor. Çünkü bu yağları varille alıp, sonra onları şişeleyecek bir işletme yok. Nakliyede bir kere en az yüzde 30 ekstra masrafa neden oluyor. Toplamda ise yüzde 50’yi geçen bir pahalılığa neden oluyor. Bir Türk, oraya gidip eksik görülen plastik yağ şişesi üretebilir. Böyle olursa yağlar, fıçılarda dünya piyasa fiyatlarından ithal edilebilecek, markalı şişelenmiş şekilde ithal edilmeyecek. Şişeleme Kongo’da yapılacak. Bunun hesabını yaptım. Eğer Kongo’da yağ şişeleme yapılırsa, yüzde 40-50 fiyatı orada düşüyor. Bu yüzden o şişe Kongo’da çok rağbet görecektir. 30 bin euroluk bir şişeleme makinesiyle günde 10 bin şişe üretebiliyorsunuz. Türkiye’deki benzer atölyeleri gittim gezdim."
Cemal Burnaz’ın dediği tarzda çiçek yağı şişeleme tesisi kurabilecek onlarca KOBİ’miz olduğunu biliyoruz. Küresel krizin dünya pazarlarında yarattığı daralmaların etkisinden ancak bu tarzda yatırımlarla çıkılabilir. Kongo Cumhuriyeti bu anlamda çok önemli bir kapı olabilir. Çiçek yağında plastik şişeleme tesisi olmayan gelişen bir ülkede kim bilir daha ne eksiklikler vardır. Bu alanda atılacak bir adım, eminim başka kapıları da açacaktır.
Türk işadamlarının Kongo’da uzun vadeli düşünmesi gerektiğini dile getiren Burnaz, "Bu noktada kastım şu: Türkiye’den ustasını veya temsilcisini oraya götürüp istihdam etmeli" dedi.
Cemal Burnaz da Rızanur Meral gibi düşünüyor. "Kongo Cumhuriyeti’ni sadece orası olarak düşünmeyin. Orta Afrika’nın kapısı olarak düşünün" diyen Burnaz, Kongo Cumhuriyeti’nden çevre ülkelere ticaret yapılabileceğini vurguluyor. Burnaz, bu nedenle Kongo Cumhuriyeti’nin 4 milyonluk nüfusunun yanıltıcı olabileceğini, Orta Afrika geneli olarak olaya yaklaşılması gerektiğini belirtiyor.
Kongo Cumhuriyeti’nin gelişmesinde Türkiye önemli bir ülke olabilir. Kongo, Türkiye’ye büyük bir önem veriyor. Bu nedenle foruma Kongo Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Denis Sassou Nguesso, 6 bakanı ile katıldı. Cumhurbaşkanı Nguesso da Kongo Cumhuriyeti’nin çevre ülkelere bir kapı olabileceğini söyledi. Kongo Cumhuriyeti’nin iki önemli ekonomik örgüte üye olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Nguesso, CEMAK isimli örgüte özellikle dikkat çekti.
CEMAK’ın bünyesinde Gabon, Angola, Kamerun, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Orta Afrika Cumhuriyeti gibi Kongo’nun komşularının olduğu 10 üye ülke var. Bu ülkelerin hemen hemen hepsi gelişmeye açıklar. Kongo Cumhuriyeti’ne yapılacak yatırımla bu ülkelere de ulaşılabiliyor. Cumhurbaşkanı Nguesso, CEMAK’ın 120 milyon nüfusa sahip olduğunu söyledi. 4 milyon nüfusluk Kongo Cumhuriyeti’ne yapılacak yatırımla bu sayede 120 milyon nüfuslu bir coğrafyaya ulaşmak mümkün. Kongo Cumhuriyeti ülke gelirinin yüzde 80’i petrolden oluşuyor. Cumhurbaşkanı Nguesso, kaynakları farklılaştırmak istediklerini belirtiyor. Ülke, tarım, hayvancılık ve ormancılık alanlarında önemli bir potansiyele sahip. Ülkede 10 milyon hektar tarım arazisi var ancak bunun sadece yüzde 2’si kullanılıyor. Toprakların yarısından fazlası ise ormanlarla kaplı. Kerestecilik geliştirilmeye çalışılıyor. Ormanlar, kesilen her ağacın yerine yenisinin dikilmesi karşılığında kiraya veriliyor.
Kongo’da demir, çinko, manganez, pırlanta ve altın gibi madenler var. Bu madenlerin çıkarılması konusunda yabancı şirketlerle çalışmalar sürdürülüyor. Yer altı ve yer üstü zenginliklerine rağmen ülke sanayileşmek istiyor. Bu amaçla Başkent Brazavil’in 45 kilometre yakınında bir sanayi bölgesinin yapımı sürüyor. Atlantik Okyanusu kıyısındaki limandan iç bölgelere nakliyeyi sağlayacak kara ve demiryolları da inşa ediliyor. Bu nedenle Kongo’da inşaat sektörü de gelişmekte. Cumhurbaşkanı Denis Sassou Nguesso’nun "Barış, istikrar ve güvenlik var" dediği Kongo’yu girişimcilerimizin gidip görmesinde yarar var. Önümüzdeki yıl Türk Hava Yolları, Kongo’ya doğrudan uçuşlara başlayacak. Bununla beraber, Kongo ile Türkiye arasındaki çifte vergilendirme de yakın zamanda kaldırılacak. Fırsatları başkaları değerlendirmeden harekete geçilmeli.