Kentsel dönüşüm için özel hesaptan kredi

ANKARA - Kentsel dönüşüm projeleri özel hesabı gelirlerinin elde edilmesi, tahsili ve takibiyle bu hesaba bütçeden aktarılan tutarların dönüşüm faaliyetleri kapsamında yürütülecek hibe veya borç verme programlarında kullanılmasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

 

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca hazırlanan Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı Gelir, Harcama, Kredi ve Kaynak Aktarımı Yönetmeliği Resmi Gazete'de yayımlandı.

Yönetmelikle anlaşmayla tahliye edilen, yıktırılan veya kamulaştırılan yapıların maliklerinden ve malik olmasalar bile bu yapılarda kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olarak en az 1 yıldır ikamet ettiği veya bunlarda iş yeri bulunduğu tespit edilenlerden, konutunu ve iş yerini kendi imkanlarıyla yapmak veya edinmek isteyenlere Bakanlıkça özel hesaptan kredi verilebilecek.

 

Kredi açılabilmesi için açılacak kredi azami miktarlarıyla kredinin tahsis öncelikleri; özel hesabın finansman durumu, proje büyüklüğü, inşaat maliyetleri, inşaatların bulunduğu bölgeler dikkate alınarak her yıl Bakanlıkça belirlenerek, ilan edilecek.

Talep edilmesi halinde Bakanlıkça belirlenen miktarların altında da kredi açılabilecek.

 

Özel hesaptan kredi kullanmak isteyen hak sahipleri, bulundukları yerdeki çevre ve şehircilik il müdürlüklerine başvurabilecek. İncelenen kredi başvurularından uygun görülenler, onaylanmak üzere bakanlığa gönderilecek.

Onaylanan kredi karşılığında bakanlıkça belirlenen miktarda değerler, teminat olarak alınacak. Kredi kullananlarla bakanlık arasında borçlanma sözleşmesi düzenlenecek. Bu sözleşmeler borçluların gayrimenkullerinin tapu kayıtlarının ve bağımsız bölümlere ait bilgileri, kredi borcu ve kredi şartlarıyla gerekli görülecek diğer bilgileri içerecek. Düzenlenen sözleşmeler üzerinden gerekli ipotek tesis ve tescil işlemleri yapılacak.

Konutunu veya iş yerini kendi imkanlarıyla yapmak isteyenlere açılan kredinin yüzde 25'i peşin, geri kalanı da 3 eşit taksitte inşaatın ilerleme oranı dikkate alınarak, özel hesaptan hak sahibinin hesabına aktarılacak.

İş yeri ya da konutunu edinmek isteyenlere kredi kullandırılması halinde düzenlenen sözleşmeler üzerinden gerekli ipotek tesis ve tescil işlemlerini müteakip toplu olarak ödeme özel hesaptan hak sahibinin hesabına aktarılacak.

 

Krediyi kullanma ve geri ödeme dönemi süresince güncelleme metodu uygulanacak.

Brüt inşaat alanı 101 metrekareye kadar olan konutlara açılan krediye, kullanma ve geri ödeme dönemi boyunca güncelleme oranı aynen; 101-150 metrekare konutlara veya brüt inşaat alanı 50 metrekare iş yerlerine açılan krediye, kullanma ve geri ödeme dönemi süresince uygulanacak güncelleme oranı yüzde 10; 150 metrekareden büyük konutlara veya brüt inşaat alanı 50 metrekareden büyük iş yerlerine açılan krediye, kullanma ve geri ödeme dönemi süresince uygulanacak güncelleme oranı yüzde 20 artırılarak uygulanacak.

 

Kredinin kullanma süresince güncelleme dönemlerinde, kredi borcuna Bakanlıkça belirlenen güncelleme oranının uygulanması suretiyle bulunan borç bakiyesi, mevcut borç bakiyesine ilave edilecek. Bakanlıkça belirlenerek Merkez Muhasebe Birimine bildirilen güncelleme oranı değişikliklerinin hesaplara intikali, merkez muhasebe birimince yapılacak.

 

Geri ödeme taksitleri, ait olduğu her ayın ilk ve son iş günü arasında ödenecek. Ayın son iş gününden sonra yatırılan geçmiş aya ait taksitlere gecikilen günler için gecikme zammı uygulanacak.

 

Kredinin geri ödeme süresi brüt inşaat alanı 100 metrekareye kadar konutlar için 120 ay; 101-150 metrekare konutlar için 84 ay; 150 metrekareden büyük konutlar için 60 ay olacak. Brüt inşaat alanı 50 metrekareye kadarki iş yerleri için 48 ay ve 50 metrekareden büyük iş yerleri için de 36 ay olarak tespit edildi.

Geri ödemeler inşaatın bittiği tarihten sonra başlayacak. Geri ödeme, kredi sözleşmesinin imzalandığı tarihten itibaren en geç 24 ay sonra başlayacak. Kredi borcunun konut büyüklüğüne göre 120, 84 veya 60 aya bölünmesi suretiyle geri ödeme başlangıç taksiti bulunacak. Geri ödeme taksidi, geri ödeme süresi boyunca her güncelleme döneminde, güncelleme oranıyla artırılarak, yeni taksit miktarı bulunacak ve geri ödeme süresi olan 120, 84 veya 60 aya ulaşıncaya kadar ödenecek.

Kredi borcu, kredi geri ödemeleri başladıktan sonra, geri ödemenin başladığı ay veya takip eden ay ile her yıl ocak, şubat, temmuz veya ağustos aylarında vadesinden önce tamamen kapatılabilecek.

 

 

 

Tespitler için özel hesaptan tespit kredisi verilebilecek. Kredi tutarının hak sahibinin hesabına aktarıldığı tarihten itibaren 3 ay içerisinde tespitin yaptırılması ve bakanlığa gönderilmesi zorunlu olacak. Aksi takdirde gecikme zammı uygulanacak ve kredinin/borcun tamamı muaccel hale getirilecek.

Riskli alanda yer alan veya riskli olduğu tespit edilen yapılar için bakanlıkça özel hesaptan yıkım kredisi verilebilecek. Kredi tutarının hak sahibinin hesabına aktarıldığı tarihten itibaren 6 ay içerisinde yıkım işleminin yaptırılarak, enkazının kaldırılması ve bakanlığa bilgi verilmesi zorunlu olacak.

Verilecek kredinin miktarı, her yıl bakanlık tarafından yayımlanan Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ uyarınca belirlenecek yapı yaklaşık maliyetinin yüzde 1'ini, tebliğde öngörülmeyen yapı sınıfları için ise yapı keşif bedelinin yüzde 1'ini geçmeyecek.

 

Bakanlık, kredilerin kullanma aşamalarında amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını denetleyebilecek.

Yönetmelik şartlarına uymayan kişilere kredi açıldığının sonradan tespit edilmesi halinde, o güne kadar kullanılan kısmı için, kredinin kullanılmaya başladığı tarihten itibaren geçen süre için gecikme zammı uygulanacak ve kredinin/borcun tamamı muaccel hale getirilecek.

Kredi kullanılarak edinilen konutun yine aynı şartları haiz bir başkası tarafından devir veya satın alınması halinde kredi borcu devredilecek. Aksi takdirde borç, Bakanlıkça usulüne ve sözleşme hükümlerine göre muaccel hale getirilerek tahsil edilecek.

 

Yönetmelik çerçevesinde kredi açılan konut ve iş yerleri için kredi geri ödemesi süresince kredi kullananlarca zorunlu deprem sigortası ve konut sigortası yaptırılması zorunlu olacak.

Kredi kullanılacak konut ve iş yerleri inşaatlarının devamı süresince tüm riskleri içeren inşaat (all risk) sigortası yaptırılacak.

Kredi kullananların sözleşmenin imzalanmasından itibaren geri ödeme süresi sonuna kadar hayat sigortası yaptırması da gerekecek.

Sigorta poliçesinin aslı veya sigorta şirketi tarafından onaylı sureti bakanlığa verilecek. Sigortalar, kredi borcu bitinceye kadar her yıl yenilenecek.

Kredi işlemlerindeki teminat ilişkileri de doğrudan kredi kullananlarla bakanlık arasında kurulacak.

 

Gecekondu Kanunu'na göre yoksul veya dar gelirli kabul edilenlere verilecek krediler, özel hesabın finansman durumuna göre, bakanlıkça uygun görülmesi halinde Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun'da belirtilen usul ve esaslar uyarınca borçlandırma suretiyle de verilebilecek.