Kalıcı enflasyonla karşı karşıya kalan Avrupa Merkez Bankaları'nın gündemi: Faiz indirimi

Avrupa Merkez Bankaları'nın 2024'teki önceliği, borçlanmayı daha ucuz hale getiren, krediye erişimi artıran ve kolaylaştıran faizi düşürmek oldu. Kalıcı bir enflasyonla karşı karşıya kalan Bankalar, faiz indirimlerine başlamak için enflasyonun hedeflerindeki seviyelere dönme eğilimi göstermesini bekledi. Birçok ülkede küresel ekonomideki belirsizliklerin azalmasına rağmen merkez bankaları temkinli davranmayı sürdürdü.

AA
YAYINLAMA
GÜNCELLEME

Avrupa ülkelerindeki merkez bankaları, bu yılın ikinci yarısında enflasyonun hedef seviyelere inmesiyle faiz indirimine yönelirken, bu sürecin gelecek yıl da benzer biçimde devam etmesi bekleniyor.

ECB 2025 sonunda faizi yüzde 1,5 seviyesine indirecek mi?

 

Avrupa Merkez Bankası'nın refinansman faizi 2024 başında yüzde 4,5, mevduat faizi yüzde 4 ve marjinal fonlama faizi de yüzde 4,75 ile rekor seviyelerde bulunurken, ECB faiz indirimine ancak bu yılın ortasında yönelebildi. ECB haziranda yılın dördüncü para politikası toplantısında 5 yılın ardından ilk kez faiz indirimine giderek üç temel politika faizini 25 baz puan düşürdü.

ECB'nin dönüm noktası olan bu kararının ardından, ilerleyen süreçte yeni faiz indirimleri gelmeye devam etti. Banka en son bu ayki 25 baz puan indirimle birlikte, yılı toplamda dört faiz indirimiyle tamamladı. ECB mevduat faizini yüzde 3'e, refinansman faizini yüzde 3,15'e ve marjinal borçlanma faizini yüzde 3,40'a indirdi. ECB'nin kararı Euro Bölgesi genelinde yavaş ekonomik büyüme seviyesi ve yüzde 2 civarındaki bankanın hedefiyle uyumlu enflasyon verilerinin ardından geldi. Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyon kasımda yüzde 2,2 seviyesinde gerçekleşti.

Analistler, ECB'nin faizi 2025 sonunda yüzde 1,5 seviyesine kadar indirebileceğini öngörüyor. Deutsche Bank analistleri, faiz indirimlerinin 50 baz puan şeklinde yapılmasının risk oluşturabileceğini ve bu nedenle ECB'nin 25 baz puanlık indirimlerle 2025 sonunda yüzde 1,5 seviyesine ulaşabileceğini tahmin ediyor. Piyasalarda, ECB'nin 2025 boyunca 100 baz puan faiz indirimine gitmesi beklentisi bulunuyor.

İngiltere Merkez Bankası 2025'e temkinli giriyor

Ağustos 2024'te politika faizini 25 baz puan indirimle yüzde 5'e düşürdü. Banka, eylüldeki toplantısında ise politika faizini beklentiler dahilinde yüzde 5'te sabit bıraktı. Kasımdaki toplantısında yine piyasa beklentilerine paralel şekilde politika faizini 25 baz puan düşürerek yüzde 4,75'e çeken BoE, yılın son toplantısında ise politika faizini bu seviyede sabit bıraktı.

BoE'nin politika faizindeki ilk indirimi temmuz ve ağustosta yıllık enflasyonun yüzde 2,2 seviyesinde gerçekleşmesinin ardından geldi. Ancak BoE, son Para Politikası Kurulu metninde, enflasyonun yeniden hafif hızlanma eğiliminde olabileceğini ifade etti. İngiltere'de son açıklanan verilere göre, yıllık enflasyon kasımda yüzde 2,6 ölçüldü. Analistler, BoE'nin 2025'te faiz indirimlerinde biraz daha hızlı hareket edebileceğini ve politika faizini gelecek yıl sonunda yüzde 3,75'e çekebileceğini öngörüyor. Fitch Ratings, söz konusu faiz indirimlerinin 25 baz puan şeklinde gerçekleşeceğini tahmin ediyor. Piyasalarda, BoE'nin gelecek yıl 50 baz puanlık faiz indirimi yapacağı fiyatlanıyor.

SNB'de durum...

Yılda dört kez para politikası toplantısı yapan İsviçre Merkez Bankası (SNB), 2024'ün ilk toplantısının yapıldığı martta politika faizini 25 baz puan indirdi. İsviçre para biriminin değer kazanmasını da göz önünde bulundurarak faiz indirimi kararı alan banka, diğer toplantılarda da benzer adımlar attı. SNB, politika faizini haziran ve eylül aylarında 25 baz puan, aralık ayında da 50 baz puan indirerek, 0,5'e kadar çekti.

Norges Bank'ın ilk faiz indirimi öngörüsü: Mart 2025

Norveç Merkez Bankası (Norges Bank), 2024'ü politika faizinde hiç değişikliğe gitmeden kapattı.  Banka enflasyonun yüzde 2'lik hedefe sürdürülebilir şekilde geri dönmesi için sıkı para politikasının hala gerekli olduğunu bildirerek, ilk faiz indirimi için Mart 2025'e işaret etti. Öte yandan, Norveç'te yıllık enflasyon kasımda yüzde 2,4 ile 2020'den beri görülen en düşük seviyede ölçüldü.

Riksbank'tan yıl içinde 150 baz puan faiz indirimi

İsveç Merkez Bankası (Riksbank), Nisan 2024'te yüzde 4 olan politika faizini mayısta 25 baz puan indirimle yüzde 3,75'e düşürmesinin ardından, yıl içinde faiz indirimlerini sürdürdü. Riksbank bu ayki son toplantısında politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 2,50'ye çekti ve böylece politika faizini yıl içinde 150 baz puan düşürmüş oldu.