İşte marketin zam şampiyonu

ANKARA - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) araştırmasına göre, ağustos ayında marketlerde en fazla fiyat artışı yüzde 42.44 ile yeşil soğanda görüldü. Geçen ay market fiyatlarında yüzde 26.5 ile en fazla fiyatı düşen ürün ise  karpuz oldu.  

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, ağustosta marketlerde 5 üründe fiyat değişimi görülmezken, 13 üründe azalma, 18 üründe  fiyat artışı olduğunu belirtti. Ağustos ayında kuru soğan, Antep fıstığı, yumurta, süt ve toz şeker fiyatlarının değişmediğini belirten Bayraktar, şunları kaydetti: 

"En fazla fiyat düşüşü yüzde 26.5 ile karpuzda görüldü. Karpuzdaki fiyat düşüşünü yüzde 21.99 ile kavun, yüzde 16.90 ile patates, yüzde 13.74 ile elma, yüzde 7.71 ile kuru kayısı, yüzde 6.36 ile kuru üzüm, yüzde 4.26 ile şeftali, yüzde 2.29 ile mısırözü yağı, yüzde 1.56 ile fındık, yüzde 1.44 ile limon, yüzde 1 ile kuru incir, yüzde 0.73 ile pirinç, yüzde 0.48 ile kuzu eti takip etti. 

Markette en fazla fiyat artışı yüzde 42.44 ile yeşil soğanda görüldü. Yeşil soğandaki fiyat artışını yüzde 33.68 ile salatalık, yüzde 29.97 ile kabak, yüzde 16.47 ile domates, yüzde 14.24 ile marul, yüzde 12.25 ile yeşil fasulye, yüzde 9.37 ile sivri biber, yüzde 6.50 ile patlıcan, yüzde 5.73 ile ayçiçeği yağı, yüzde 4.13 ile yeşil mercimek, yüzde 4.05 ile maydanoz, yüzde 1.73 ile zeytinyağı takip etti." 

Üretici fiyatlarındaki değişimler 

Geçen ay üretici fiyatlarında ise 8 üründe değişiklik görülmediği, 9 üründe azalma, 15 üründe fiyat artışı olduğu bilgisini veren Bayraktar, şu değerlendirmelerde bulundu: 

"Ağustos ayında havuç, maydanoz, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir, fındık ve süt fiyatlarında değişim meydana gelmedi. Fiyat düşüşü yüzde 39.29 oran ile en fazla elmada görüldü. Elmadaki fiyat düşüşünü yüzde 34.66 ile karpuz, yüzde 24,86 ile limon, yüzde 17.29 ile marul, yüzde 12.62 ile kavun, yüzde 11.07 ile patates, yüzde 4.71 ile şeftali izledi. En fazla fiyat artışı yüzde 55.88 oran ile yeşil mercimekte oldu. Yeşil mercimekteki fiyat artışını yüzde 40.45 ile salatalık, yüzde 30,08 ile patlıcan, yüzde 28.15 ile yeşil fasulye, yüzde 18.92 ile yumurta, yüzde 18.27 ile sivri biber, yüzde 17.79 ile domates, yüzde 10.62 ile yeşil soğan, yüzde 10.23 ile nohut, yüzde 9.62 ile kabak takip etti." 

Üretici-market fiyat farkı 

Bayraktar, ağustos ayındaki, seçilmiş ürünlerde üretici ve market fiyatları arasında en fazla farkın yüzde 492,31 ile maydanozda görüldüğünü belirtti. Şemsi Bayraktar, limonda yüzde 415,38, marulda yüzde 329.94,  kabakta yüzde 302.95, kuru soğanda yüzde 293.33, salatalıkta 284.90, sivri biberde yüzde 277.30 fiyat farkı bulunduğunu ifade etti. 

Fiyat değişimlerinin nedenleri

Üretici fiyatlarında en fazla yeşil mercimeğin fiyatının arttığını kaydeden Bayraktar, yeşil mercimekte görülen fiyat artışının yeni sezon ürünü olmasından kaynaklandığına işaret etti. Salatalık, patlıcan, yeşil fasulye, biber, domates gibi ürünlerde arz, açıkta tarla yetiştiriciliğinden sağlandığını hatırlatan Bayraktar, meydana gelen aşırı yağışın, ürünleri olumsuz etkilediğini, bunun yanı sıra ürünlerin hasat olgunluğuna gelme durumuna göre piyasaya arz ediliyor olmasının da fiyatlara yansıdığını ifade etti.  

Üreticilerde fiyatı düşen ürünlere bakıldığında elmada hasadın başlamasıyla piyasaya arz edilen ürün miktarı artışının fiyatlarda düşüşe yol açtığını belirten Bayraktar, karpuzda ise talepteki daralmaya bağlı olarak fiyatların gerilediğini kaydetti. 

Bayraktar, market raflarında fiyatı en fazla artan ürünlerden limonda, hasadın yaklaşmasıyla birlikte alım satımın başlaması sonucu erkenci limon çeşidi olan Mayer'in 1.3 liradan alıcı bulduğunu, bu limonların iç piyasaya yavaş yavaş arz edilmeye başlamasıyla limon fiyatlarının gerilediğini belirtti.