‘İstatistik, yoksulluğu bitirmenin olmazsa olmazıdır’

Hüseyin GÖKÇE

ANKARA - Güvenilir ve zamanlı istatistiki verilerin, geleceğe ilişkin plan ve programları uygulayabilmek, gerçekleşen ekonomik ve sosyal konularla ilgili sağlıklı kararlar alabilmek için son derece önemli olduğunu belirten TÜİK Başkanı Birol Aydemir, bugün dünyada istatistiklerin, yoksulluğu bitirebilmenin olmazsa olmaz unsuru olarak gösterildiğine dikkat çekti. Aydemir, “Açıklanan ekonomik verilere güven duyulmadığında, insanlar ekonomik kararlar vermekten çekinir hale gelirler. Güçlü bir demokrasi ve güçlü bir ekonomi ile güçlü bir istatistik ve bilgi altyapısı doğru orantılıdır” dedi. 

TÜİK Başkanı Aydemir, 20 Ekim Dünya İstatistik Günü’nde, istatistiğin önemi ve kurum çalışmaları hakkında DÜNYA’ya açıklamalarda bulundu. Birleşmiş Milletler’in (BM) ilk kez 2010’da Dünya İstatistik Günü’nü kutladığını hatırlatan Aydemir, 3 Haziran 2015’te ise BM Genel Kurulu’nun 20 Ekim’i Dünya İstatistik Günü ilan ettiğini bildirdi. Bu yıl ‘Daha iyi veri, daha iyi yaşam’ temasıyla kutlama yapılacağını kaydeden Aydemir, yaşanan son krizlerin karşılaştırılabilir ve bütünleşik istatistik sistemlerini olmazsa olmaz bir unsur haline getirdiğini söyledi. Türkiye’de ve dünyada milyonlarca insanın yaşamını doğrudan etkileyen hayati kararların doğru şekilde alınabilmesi için gerekli istatistik sistemlerinin kurulması yönündeki çalışmaların istatistik kurumları tarafından yoğun şekilde sürdürüldüğünü söyleyen Aydemir, ihtiyaç ve hedefl erin doğru belirlenmesi anlamında daha iyi verilere ihtiyaç olduğuna dikkat çekti. 

Anlamanın, yönetmenin ve planlamanın anahtarı 

“Ülkelerin gelişmesine yönelik doğru politikaların belirlenmesi ve toplumların daha kaliteli bir yaşam sürdürmesi için temel unsurlardan biri güncel, güvenilir ve kaliteli verilere sahip olmaktır” diyen Aydemir, “Çünkü, günümüzde yaşanan ekonomik, politik ve teknolojik gelişmeler kullanıcı ihtiyaç ve taleplerini de farklılaştırmakta ve toplumları bilgi gücüne dayalı çalışmalara yönlendirmektedir” diye konuştu. Politik ve ekonomik kararların doğrudan toplumun yaşam kalitesini etkilediği dikkate alındığında, bu kararların sağlıklı oluşmasını sağlayacak olan verilerin iyi olması gerektiğinin önemi bir kez daha ortaya çıktığını belirten Aydemir, “İstatistik geçmişi anlamanın, bugünü yönetmenin ve geleceği planlamanın temel anahtarıdır. Ülkedeki gelişmeyi görmek için tarım, sanayi, nüfus, eğitim ve sağlık gibi alanlarda toplanan verilerden analizler yaparak mevcut durumu ortaya koymak zorundayız” ifadelerini kullandı. 

İstatistiklerin sadece temel konuları görmeyi sağlamadığını, görülmeyen sorunlara da ışık tuttuğunu belirten Aydemir, bu kapsamda karar alıcıların her kesimi fark etmesi ve kapsayıcı politikalar üretmesi konusunda da yardımcı olduğunu vurguladı. Bugün dünyada istatistiklerin, yoksulluğu bitirebilmenin olmazsa olmaz unsuru olarak gösterildiğinin altını çizen Aydemir, “Bu sebeple kaliteli istatistiklerin üretildiği güvenilir bir istatistik sistemi kurmak, ülkeler için vazgeçilmezdir. Üretilen verilerin daha müreff eh bir geleceğin anahtarı olduğu unutulmamalıdır” dedi. 

‘Demokraside karar alınırken istatistiklere öncelik verilir’

Vatandaşların yürüyen politikalar hakkında bilgi sahibi olmasının yanı sıra hesap verebilirlik ve şeff aflaşmanın sağlanmasının da istatistiğin önemli bir işlevi olduğunu belirten Birol Aydemir, şunları söyledi: “Demokrasilerde kararlar alınırken ve bu kararların muhtemel sonuçları değerlendirilirken, istatistiğe dayalı bilgilere öncelik verilir. İstatistiklere güven ile kamu yönetimine duyulan güven arasında çok yakın bir ilişki bulunmaktadır. Makroekonomiden eğitime, nüfustan kültüre ve sağlığa kadar birçok alanda ürettikleri verilerle kamuoyunun bilgilendirilmesinde en güvenilir kaynak olan istatistik kurumları, aynı zamanda toplumların demokrasi dokusunu da güçlendirmektedirler.” 

Ekonomilerde güven unsuru çok önemli olduğuna vurgu yapan Aydemir, “Ekonomide güvenin tesis edilmesinde resmi istatistiklerin önemi yadsınamaz. Açıklanan ekonomik verilere güven duyulmadığında, insanlar ekonomik kararlar vermekten çekinir hale gelirler. Güçlü bir demokrasi ve güçlü bir ekonomi ile güçlü bir istatistik ve bilgi altyapısı doğru orantılıdır” dedi.

‘Big Data kullanımı yönünde çalışmalar sürüyor’

Bilgi toplumunda teknolojinin gelişmesiyle birlikte veri toplama, saklama ve analiz tekniklerinin de hızla ilerlediğini belirten Birol Aydemir, yapısal olmayan veri yığını şeklinde tabir edilen ‘Big Data’nın veri üretiminde kullanılması yönünde araştırmaların da sürdüğünü söyledi. Aydemir, “Doğru analiz metotları ile yorumlandığında önemli stratejik bilgiler edinmeye imkân sağlayabilen büyük verinin kullanımı, küreselleşme ile birlikte artan rekabet ortamında daha da önemli hale gelmiştir” dedi.