İmalat, eleman bulmakta en fazla zorlanan sektör

MEHMET KAYA

İŞKUR tarafından yapılan saha araştırmasında, eleman temininde zorlanan sektörlerin başında imalat sanayinin geldiği belirlendi.

Kurumun önceki yıllarda yaptığı araştırmalarda da benzer sonuçlar elde edilmişti. İmalat sanayinde faaliyet gösteren ve eleman arayışı içinde olan firmaların yüzde 32,9'u eleman bulmakta zorlandığını beyan etti. Bu oran 2016'da 31,7, 2017'de ise 26,3 olarak ölçülmüştü. İş yeri sayısı bakımından az sayıda olan "diğer hizmet sektörü" sınıfında eleman temininde zorlandığını belirten iş yeri sayısı yüzde 33,8 olarak ölçüldü. İmalat sanayisini izleyen sektör ise nitelikli eleman ihtiyacı olan bilgi iletişim, eğitim ile yüksek beden gücü gerektiren madencilik sektörü izledi.

İŞKUR, çalışma kapsamında ziyaret edilen 1 milyon 295 bin iş yerinden yüzde 20,9'unu oluşturan 270 bin 509'unun eleman temin etmekte zorlandığı beyanını aldı. Çalışan sayısı bakımından 20 ve daha fazla çalışanı bulunan iş yerleri yüzde 30,5 ile en fazla zorlandığını beyan eden firmalar oldu. Eleman temininde zorlandığını beyan eden firmaların bölgeleri en yükseğe göre sırasıyla Kuzeydoğu Anadolu, Doğu Karadeniz, Batı Karadeniz, Akdeniz ve Ege oldu. Orta Anadolu, Batı Anadolu, İstanbul, Orta Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ise Türkiye ortalamasının altında yer aldı.

Sektörlere bakıldığında ise imalat sanayisi eleman bulmakta zorlanan sektörlerin başında geldi. Firma sayısı az olduğu için oransal olarak yükseklik gösteren "diğer hizmet faaliyetleri" dışarıda bırakıldığında, eleman temininde en fazla zorlanan sektörler sırasıyla yüzde 32,9 ile imalat, yüzde 25 ile bilgi ve iletişim, yüzde 24,9 ile eğitim, yüzde 24,4 ile otel ve konaklama, yüzde 24,2 ile madencilik-taş ocakçılığı olarak sıralandı. Elektrik-gaz, inşaat, toptan-perakende ticaret, ulaştırma, finans-sigorta, gayrimenkul, mesleki-bilimsel faaliyetler, idari hizmetler, insan sağlığı, kültür- sanat sektörleri Türkiye ortalamasının altında kaldı.

Temininde zorluk çekilen işlere bakıldığında ise İŞKUR sınıflamasına göre sanatkarlar ve ilgili işlerde çalışanlar" olarak adlandırılan, operatör ve beceri gerektiren işlerde çalışanların en fazla aranan elemanlar olduğu belirlendi. Bu işlerde temininde zorluk oranı yüzde 33,3 olarak belirlendi. İmalat sanayinin de yoğunlaştığı 20'den fazla çalışanı bulunan iş yerlerinde temininde zorluk çekilen meslek ise yüzde 29,4 ile "tesis ve makine operatörleri ve montajcılar" oldu.

Mesleki beceriye sahip eleman bulunamıyor

Eleman temininde zorluk çekilme nedenlerinde ise "gerekli mesleki beceriye/niteliğe sahip eleman bulunamaması" en fazla beyan edilen neden oldu. İkinci sırada "yeterli iş tecrübesine sahip eleman bulunamaması" oldu. Eleman başvurusu alamamak da yüksek oranlı beyan edilen nedenler arasında yer aldı. En düşük nedenler ise çalışma ortam ve koşullarının beğenilmemesi, ücret düşüklüğü ve tehlike oldu. İŞKUR araştırmasında, "Kurum kayıtlarında iş arayan sayısının artış eğiliminde olması ve yapılan araştırma sonucunda işverenlerin piyasada aradıkları nitelikte eleman bulamadıklarını beyan etmeleri eşleşme problemini akla getirmektedir" denildi.