İhracatçıya Afrika'da 'ebola' engeli

İSTANBUL - İhracatçılar Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da yaşanan siyasi karışıklıklar nedeniyle ticaret kaybını gidermek için yöneldikleri Batı Afrika ülkelerinde ebola engeliyle karşılaştılar. İhracatçılar, salgın nedeniyle gelecek için endişelenirken, yakın dönemde gemilerin bölgeye mal taşımak istemeyeceklerini kaydediyor.

Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği (ÇCSİB) ocak - temmuz dönemi ihracatı ve pazar alanlarındaki yaşanılan istikrarsızlık hakkında düzenledikleri bir toplantıyla bilgi verdi. Toplantıya ÇCSİB Başkanı Bahadır Kayan ve başkan yardımcıları Ali Özinönü ve Haluk Sarıaltın katıldı. Toplantıda verilen bilgilere göre; Türkiye ekonomisine sağladıkları net döviz girdisi ile stratejik sektörler arasında yer alan çimento, cam ve seramiğin her yıl artan ihracat performansı, Irak ve Rusya’daki siyasi istikrarsızlıktan olumsuz etkilendi. Üç sektörün tek koordinatör birliği olan ÇCSİB Ocak-Temmuz 2014 dönemi ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2 azalarak 1.9 milyar dolar oldu. 

Irak’a ihracat yüzde 24 azaldı 

Toplantıda konuşan ÇCSİB Başkanı Bahadır Kayan, birliğin en büyük pazarı olan Irak’a ihracatın, ülkedeki siyasi istikrarsızlık ve İran nedeniyle ocak-temmuz döneminde yüzde 24 azalarak 157 milyon dolar seviyesine indiğini söyledi. Kayan, en fazla ihracat kaybının yüzde 35 ile Libya ve yüzde 27 ile Rusya’da yaşandığına dikkat çekti. Irak dışında birliğin en büyük pazarları arasındaki Almanya’ya ihracatın yüzde 21, İngiltere’ye ise yüzde 40 arttığına işaret eden Kayan, ihracat yaptıkları ülke sayısının 196’ya çıktığını söyledi. Kayan, Irak ve Rusya’da yaşanan ihracat kaybına rağmen, yıl sonu ve 2023 hedefl erinin değişmediğini belirterek, “Bu yıl sonunda yüzde 5 artışla 3.9 milyar dolar ve 2023 yılında ise ortalama yüzde 7 artışla 7,3 milyar dolar ihracat hedefl iyoruz. Hedef pazarlarımız ise AB’den Rusya’ya Ortadoğu’dan Uzakdoğu’ya tüm dünya olacak” dedi. 

İhracatçıları eboladan tedirgin 

ÇCSİB Başkan Yardımcısı Ali Özinönü, çimentonun ocak-temmuz dönemi ihracatının yüzde 18 azalarak 400 milyon dolar olduğunu, Irak’a ihracatlarının ise durma noktasına geldiğini söyledi. Özinönü, “Çimento ihracatı Libya, Irak ve Rusya’daki siyasi istikrarsızlık nedeniyle yüzde 50’ye varan oranlarda düştü. İran’ın düşük enerji maliyetleri ve navlun avantajı sayesinde Irak pazarına egemen olması da sektörümüzü olumsuz etkiledi. Rusya ise limanlar üzerinde baskı kurarak ihracatımızı engellemeye çalışıyor. Firmalarımız Irak ve Rusya’daki kaybı Batı Afrika gibi yeni hedef pazarlarda karşılamaya çalışıyor. Ancak bölgede yaşanan Ebola salgınının sürmesi de ihracatçıları gelecek dönem için endişelendiriyor. Gemi firmaları da bölgeye ulaşım maliyetlerini yükseltmeyi planlıyor. Yakın dönemde gitmek istemeyebilirler” dedi. 

Türkiye seramikte İtalya ve İspanya ile aynı ligde 

Birliğin en genç ve en güçlü sektörü olan seramikte ise AB ülkelerindeki daralma ve özellikle komşu ve çevre ülkelerde yaşanan siyasi istikrarsızlık nedeniyle büyüme oranı yavaşlasa da artış trendi sürdü. Birlik ihracatından yüzde 34 pay alan seramik sektör, ocak-temmuz döneminde yüzde 7 artışla 671 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. ÇCSİB Başkanı Bahadır Kayan, seramik sektörünün Libya’ya ihracatta yüzde 42’lik oranda kayıp yaşadığını, bununla birlikte ABD gibi dev bir pazara yüzde 38 gibi artış kaydettiğini söyledi. Kayan, “Türk seramiğinin marka imajı, artık İtalya ve İspanya gibi ülkelerle aynı kalite seviyesinde algılanıyor” dedi. 

Başkan Yardımcısı Haluk Sarıaltın, yükte ağır değerde hafif olan cam sektöründe yatırımları yurtdışına kaydığını belirterek, “Yatırımların Rusya gibi yerel pazarlarda yapılması ağırlık kazandığı için, Türkiye ihracatına net katma değer yaratan ihracatımızın orta ve uzun vadede azalması gündeme gelebilir. Ayrıca Rusya’da cam üretiminin artması, gümrük vergileri ve tüketimdeki durgunluk, bu ülkeye gelecek beş yıllık ihracatta durgunluk yaşatabilir”

Enerji vergilendirmesinde AB 'ye uyum gerekli 

Gerek birliğin gerekse Türkiye’nin 2023 hedefl erine ulaşma yolunda kamu desteğine ihtiyaç duyduğuna dikkat çeken ÇCSİB Başkanı Kayan, “Üç sektörde üretim yüksek enerji ve işçilik maliyetleri ile gerçekleştiriliyor. Özellikle girdi maliyetlerimizin büyük kısmını oluşturan enerji fiyatlarının düşürülmesi için yoğun bir çaba içindeyiz. Enerjinin vergilendirmesinde AB mevzuatına uyum, enerjiyi verimli kullanan firmalara özel indirimler sağlanması gibi uygulamalar, firmalarımızın iç ve dış rekabette elini güçlendirmesi ve yatırımların yurt dışına yönelmemesi açısından büyük önem taşıyor. Birlik olarak ayrıca; hammadde kaynaklarına erişimin kolaylaştırılması ve kullanımının önündeki engellerin kaldırılması, demiryolu ağı başta olmak üzere lojistik altyapının geliştirilmesi ve hedef pazarlarla serbest ticaret anlaşması imzalanması gibi konular, sektörümüz için ivedilikle atılması geren önemli adımlardır” dedi.