İçki ve sigarada maktu vergiye zam geldi

Hüseyin GÖKÇE

ANKARA - Bakanlar Kurulu, 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun ekinde yer alan 3 sayılı listedeki içkilerden alınan asgari maktu vergi ile sigaralardan alınan maktu vergi tutarlarını arttırdı. Artış oranı içkilerde yüzde 10 ile yüzde 11.7 arasında değişti. Sigara başta olmak üzere tüm tütün ürünlerinden alınan maktu vergi tutarında yüzde 36.6 artış yapıldı. Başka bir ifade kaç liraya satılırsa satılsın üretici firmalar paket başına fazladan 5 kuruş vergi ödeyecek.

Sigarada asgari maktu vergi tutarlarını değiştirmeyen Bakanlar Kurulu, 4760 sayılı Kanun’un, geriye doğru 6 aylık YİÜFE artış oranlarının vergi miktarlarına otomatik olarak yansıtılmasını içeren hükmünü 2015 yılının ilk yarısında uygulanmamasını da kararlaştırdı. Buna göre Ocak ayında açıklanacak 2014 yılına ilişkin enflasyon rakamlarındaki artış içki ve sigara vergilerine yansıtılmayacak. 

Vergi oranlarındaki artışla birlikte gözler içki ve sigara firmalarına çevrildi. Firmaların maktu vergilerdeki artışlara bağlı olarak nihai satış fiyatlarında da artış yapmaları bekleniyor. 

Maktu vergi 5 kuruş arttırıldı

Bakanlar Kurulu Kararı ile birlikte sigara üreticilerinin paket başına ödedikleri vergi 5 kuruş arttı.
Türkiye’de sigara üreticilerinden 2 tür vergi alınıyor. Bunlardan ilki sigaranın satış fiyatı üzerinden yüzde 65.25 oranında alınan vergi. Bu oranda herhangi bir değişiklik yapılmadı. Firmalar sattıkları sigara için yüzde 65.25 vergi yanı sıra bir de paket başına maktu vergi ödüyorlar. Yeni düzenlemeyle birlikte paket başına ödenen maktu vergi tutarı 0.1366 liradan, 0.1866 liraya çıkarıldı. Yani firmaların paket başına ödedikleri maktu vergi tutarı 13 kuruştan 18 kuruşa yükseltildi.
Sigaranın vergilendirme sisteminde bir de asgari maktu vergi uygulaması var ve bu da adet başına 0.1971 lira olarak uygulanıyor. Yani sigara kaç liraya satılırsa satılan o paket için 0.1971x20 formülü üzerinden 3.94 kuruş vergi alınıyor. Bu vergiye yeni dönemde 0.1866 liralık paket başına maktu vergi tutarı da eklenmesiyle,  satış fiyatı ne olursa olsun bir paket sigaradan alınan asgari vergi miktarı 4 lira 12 kuruş oluyor.

Örneklerle sigara şirketlerinin ödediği vergiler

Bugün 8 liraya satılan bir sigara için firmalar yüzde 65.25 vergi oranı üzerinden 5 lira 22 kuruş vergi ödüyor. Düzenleme yapılmadan önce bu sigara için 5.3566 lira (0.1366 maktu vergi ödeniyordu) vergi ödeyen şirketler artık 5.4066 lira vergi ödeyecekler.

Satış fiyatı 7 lira olan sigara için 4.56 lira’(yüzde 65.25)  verginin üzerine daha önce 0.1366 kuruş ekleyerek 4.69 lira vergi ödeyen şirketler, yeni dönemde 4.69 lira yerine 4.74 lira vergi ödeyecekler.
6 liralık bir paket sigara için yüzde 65.25 üzerinden 3.91 lira vergi hesaplanıyor. Ancak bu rakam 3.94 liralık asgari maktu vergi tutarının altında kaldığı için bu üretici 6 liralık sigara için 3.94 lira vergi ödüyor. Ayrıca bunun üzerine paket başına 0.1866 liralık maktu vergi ile birlikte toplam ödenen vergi miktarı 4 lira 12 kuruşa çıkıyor.

Asgari maktu vergi uygulamasından en çok 5 liralık sigaralar etkileniyor. Bu sigaralar için paket başına 3.22 lira vergi ödenmesi gerekirken, asgari maktu vergi sistemine göre ödenecek vergi yine 3.94 lira oluyor.  Bunun toplam vergi yükü de 0.1866 liralık maktu verginin eklenmesiyle 4 lira 12 kuruşa yükseliyor.