Hükümet ve iş dünyası Fitch'in kararını yorumladı

İSTANBUL - Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'nin kredi notunu kısa vadede azalan makro-finansal riskleri ve sürdürülebilir ekonomik büyümeye geri dönme yolunda olmasını gerekçe göstererek yatırım yapılabilir seviyeye yükseltti.

 

Kredi notunu BB+'dan BBB-'ye yükselten Fitch,  görünümü "durağan" olarak açıkladı.

 

İş dünyası ve hükümet yetkilileri Fitch kararını yorumladı.

 

 

Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Boyner, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye ekonomisindeki olumlu gelişmeler ve tüm dünyada büyük sorunların yaşandığı bir dönemde ortaya konulan basiretli ve gerçekçi makro ekonomik yönetim anlayışının, piyasalar ve yatırımcılar nezdinde dinamik ve piyasa genelinde objektivitesi iyi bilinen göstergelerle bugüne kadar etkili bir şekilde teyit edildiğini vurguladı.

Boyner, şunları kaydetti:

"Piyasa değerlendirmesi anlamında oldukça sağlam bu görünümümüze ilave olarak, Fitch tarafından bugün açıklanan kredi derecelendirme not artışı, elbette Türkiye açısından yeni bir olumlu ayrışma süreci için vesile olacaktır.

Türkiye'nin yatırım yapılabilir seviyeye ulaştığı gerçeğinin nihayet kredi derecelendirme kuruluşları tarafından da fark edilmesi, ülkemiz ekonomisine ilişkin dış kaynaklı yatırım kararlarında temel eşik noktalarının aşılmasını ve büyük ölçekli doğrudan yatırımların cesaretlendirilmesini sağlayacak olumlu bir gelişmedir."

 

 

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Yalçıntaş, Fitch'in not artışının çok önemli bir eşik olduğunu ifade etti.

Yalçıntaş, Fitch'in Türkiye'nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviye olan BBB-'ye yükseltmesine ilişkin yaptığı yazılı açıklamasında, not artışının birkaç noktada önemli etkileri olacağını belirtti.

Yalçıntaş, açıklamasında şunları kaydetti:

"Bunlardan birincisi Türkiye'nin yurt dışı faiz maliyetleri düşecek. Bundan böyle Türkiye'de finans kuruluşları ve büyük firmalar 5-10 yıl vade ile daha ucuza borçlanabilecek. İkincisi ise, Türkiye'ye gelen hem doğrudan yabancı yatırım hem de portföy yatırımları daha da artacak. Sıfırdan doğrudan yatırım yapacak kuruluşlar bu kredi notlarına çok bakıyorlar. Bu anlamda yabancı yatırımcıların Türkiye'ye bakışları değişecek."

Murat Yalçıntaş, yatırım yapılabilir ülke haline gelen Türkiye'nin, ellerinde yüz milyarlarca dolarlık fon bulunduran dünyanın önde gelen emeklilik ve sigorta şirketlerinin dikkatlerini üzerine çekeceğini dile getirerek, "Bunların hepsi Türkiye'ye gelmek durumunda kalacaklar" dedi.

 

 

Yalçıntaş, "Türkiye'nin 2008 yılından itibaren süren küresel kredi krizindeki ülke performansları açısından kredi notu yatırım yapılabilir seviyede bulunan birçok ülkeden daha iyi performans göstermişti. Fitch'in not artışı geç gelen bir karar. İki yıl önce olmalıydı" değerlendirmesinde bulundu.

Kredi notu artışının faiz maliyetini düşürürken, TL'nin değerlenme riskini de beraberinde getirdiğini ifade eden Yalçıntaş, "Bu riske karşı Merkez Bankası'nın daha proaktif olacağı kanaatindeyim" dedi.

 

 

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türk iş dünyası olarak bu kararı çok geç kalmış bir karar olarak değerlendirdiklerini ifade etti.

 

Hisarcıklıoğlu, Türkiye ekonomisinin 2008 krizi sonrasında 2010 ve 2011'de büyüme rekorları kırdığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:

 

"Bu sene de cari açık riskini yönetebileceğini herkese kanıtladı. Bu yılki ortalamaların altında kalan büyüme performansına rağmen, Türkiye'nin son 3 yıldaki ortalama büyüme hızı yüzde 7 civarındadır. Bu Türkiye ekonomisinin gücünün en önemli göstergesidir. Biz Türk iş dünyası olarak Türkiye ekonomisine her zaman güvendik. Türkiye'ye her zaman yatırım yaptık, istihdamı artırdık. Kredi derecelendirme kuruluşlarının da artık 'malumu ilan etmesi' son derece olumlu. Diğer kuruluşlardan da Türkiye'nin ve Türk özel sektörünün hakkını teslim etmelerini bekliyoruz."

 

 

 

 

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Nail Olpak Fitch'in, Türkiye'nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyeye yükseltmesine ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:

"Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyeye yükseltti. Biz bu kararın geç kalınmış bir karar olduğunu düşünmekle birlikte kararı elbette olumlu buluyoruz. Bundan sonrası için beklentimiz ve tabii çalışmalarımız Türkiye'nin kredi notunun durağandan pozitife çevrilmesi yönünde olmalıdır. Türkiye ekonomisinin hak ettiği yerde aslında durağan değil pozitif görünümdür. Diğer kredi derecelendirme kuruluşlarının da daha fazla vakit kaybetmeden not arttırımına gideceklerini düşündüğümüzü ve bu yönde açıklama beklediğimizi de belirtmeliyim."

 

"Diğer kuruluşlar için de çalışmalıyız"

 

Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Onatça,Fitch'in Türkiye'nin kredi notunu yatırım yapılabilir düzeye çıkarmasına ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye Ekonomisinin 2009 yılında tüm dünyada yarattığı şokun ardından gösterdiği güçlü performansın not artışını getirdiğini vurguladı.

 

 

Diğer kredi değerlendirme kuruluşlarından da not artırımları beklediğini aktaran Onatça, şunları kaydetti:

"Ancak bunun için enflasyonun düşürülerek büyümenin desteklenmesi, ekonomimizin ve sanayimizin rekabet gücünü iyileştirecek mikro ve makro reformların yapılması gibi birtakım koşulları sağlamamız gerekiyor. Öte yandan, siyasi ve ekonomik istikrarı koruyarak, reel sektör ve KOBİ'ler için daha fazla üretim ve yatırım ortamı yaratmalı, Orta Vadeli Program'da (OVP) çizilen bütçe disiplini çizgisini korumalıyız. Bu koşullar sağlandığında not artırımlarının da beraberinde geleceğine inanıyorum."

 

 

DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş, şunları kaydetti: "İki hususa işaret etmek istiyorum burada. Genellikle dünyada bu işin net kabul görebilmesi ve getirilerinin toplanabilmesi için bir teyidi gerekiyor. Bu da üç büyük değerlendirme kurumundan birinin daha Fitch'in peşinden gelmesini gerektirir."

 

Bazı ülkelerin kendi iç yönergeleri itibari ile bir ülkeyi yatırım yapılabilir ülke statüsünde görebilmesi için en azından 2 kurumdan yatırım yapılabilir notu alması gerektiğini kaydeden Ateş, Moody's'in S&P'den daha önce not artırımına gidebileceğini kaydetti.

 

Ateş, şu görüleri paylaştı:

"Moody's'ten daha erken olmak kaydı ile bir altı ay içinde not artırımı gelebilir. Fitch'in gördüğünü diğer kurumlar görmezden gelemez. Bunun herşeyi değiştireceği beklentisi olmamalı. Çok faydalı bir gelişme. Zamanla olumlu etkileri görülecektir. Bu adaletsiz bir durumun bir anlamda iadesi anlamına geliyor."

Zaman serisine bakıldığında bütün bu notu artıp da yatırım yapılabilir seviyeye gelen ülkelere (G.Kore, Brezilya, Rusya, gibi.) hemen ertesi gün bütün kapılar açılıp likidite akacak diye düşünmemek lazım. Bunun bir zamana yayıldığını, doğrudan yabancı yatırımların artması, doğrudan fonların artması, hedef ülke haline gelmesi biraz zaman alıyor. Hemen Türkiye yarın yeni bir güne uyanacak gibi basit bir olay değil. Bu bir süreçtir."

Ülke sigorta primleri (CDS) itibari ile piyasanın Türkiye'yi yatırım yapılabilir ülke olarak değerlendirdiğine dikkati çeken Ateş, "5 yıllık CDS primlerimiz 180 baz puanın altında idi. 160, 150 baz puanlara kadar geriler diye tahmin ediyorum" dedi.

 

 

 

İstanbul Genç Girişimciler Derneği (İSGİD) Başkanı İnanç Kabadayı, Fitch'in kararına ilişkin yazılı açıklamasında, uluslararası yatırımcıların Türkiye'ye yatırım yapmak için bu not artışını beklediğini ifade etti.

Beklentiler dahilinde gerçekleşen not artışının Türkiye ekonomisi açısından güzel bir gelişme olduğunu aktaran Kabadayı, "Gerek doğrudan yatırımlarda gerekse de sıcak para girişlerinde Türkiye güvenli bir liman haline geldi" değerlendirmesini yaptı.

 

Not artışı olmasa da uluslararası sermayenin Türkiye'nin ortaya koyduğu başarının farkında olduğunu ifade eden Kabadayı, açıklamasında şu görüşlere yer verdi:

"Not artışı bu kanaati somut hale getirmiş oldu. Türkiye küresel kriz ortamında dış şoklara karşı ne kadar dayanıklı bir ülke olduğunu gösterdi. Türkiye'nin kredi notunun yatırım yapılabilir düzeye çıkmasının yılda 10 milyar dolar ek yatırım getireceği hesaplanıyor. Bu rakama rahatlıkla ulaşılacağını düşünüyoruz. Yılın son çeyreğinde ekonomik büyümede bir hızlanma olmasını bekliyoruz.

İhracat odaklı büyümenin yanı sıra bir taraftan da artık iç tüketimin hızlandırılarak çarkların dönmeye başlaması gerekiyor. Ekonominin durgunlaşması Türkiye için iyi olmaz. Önümüzdeki yıldaki yüzde 4'lük büyüme hedefinin tutturulabilmesi için ekonomide çarkların bir an evvel dönmeye başlaması gerek. 2013 ve 2014 yılları Türkiye ekonomisi için çok parlak yıllar olacak. Türkiye'nin 2023 hedefine ulaşabilmesi için her yıl ortalama yüzde 5 büyümesi gerekiyor. Ekonominin durgunluktan çıkarak yeniden yüksek büyüme rakamlarına ulaşacak politikalar geliştirilmeli."

 

 

 

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Fitch'in not artırımında mali disiplin, güçlü bankacılık ve reformların etkili olduğunu söyledi.

 

Babacan, "Karar, piyasa göstergeleri ile kredi notumuz arasındaki farkı bir miktar azaltmıştır. Türkiye'nin kredi notunun bu seviyeye ulaşmasının kamu ve özel sektör kuruluşlarımızın uluslararası sermaye piyasalarına erişiminde yeni bir dönemin başlangıcı olması beklenmektedir" değerlendirmesini yaptı.

 

Babacan, Fitch tarafından alınan kararın yerinde olmakla birlikte gecikmiş bir karar olduğunu belirterek, "Diğer kredi derecelendirme kuruluşlarının da benzer kararlarını daha fazla gecikmeden almalarını ümit ediyoruz" dedi.

 

 

 

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek  "Kredi notumuz, 20 yıldan bu yana tekrar yatırım yapılabilir seviyeye yükselmiş oldu" dedi. Şimşek, "Kredi notumuzdaki bu revizyon risk algısına olumlu yönde yansıyacak, faiz oranlarının düşmesine yardımcı olacaktır. Notumuzun yatırım yapılabilir seviyeye çıkması, ülkemize giren küresel sermayeyi de artıracaktır" diye konuştu.

 

 

 

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in Türkiye'nin notunu "yatırım yapılabilir" seviyeye yükseltmesine ilişkin "Geç kalmış hakkın teslimi ve tescilidir" dedi. Çağlayan, artışın diğer kredi derecelendirme kuruluşlarına da yol göstereceğini umduğunu belirtti.

 

 

 

 

 

AK Parti Merkez Karar Yönetim Kurulu (MKYK) üyesi ekonomist Dr. Bülent Gedikli, dirayetli siyasetin dirençli ve güçlü bir ekonomiyi getirdiğini, bunun da Fitch tarafından artık teyit edilmiş olduğunu söyledi.

Küresel ekonominin "yatağa düştüğü" bir dönemde Türkiye ekonomisinin ne kadar dirençli olduğunu bir kez daha gösterdiğini vurgulayan Gedikli, ülke ekonomisinin bu sağlam dengelerinin herkesçe görüldüğünü ifade etti.

Özellikle son yıllarda Türkiye'nin ekonomik ve siyasi anlamda birçok zorlu testten geçtiğine ancak bu testlerin hepsinden başarıyla çıktığına dikkati çeken Gedikli, şunları kaydetti:

"Bu gelişmelerin sonunda sıfırcı hoca da Türkiye'nin güçlü ekonomisini teyit etmiş oldu. Şimdi darısı diğer kredi derecelendirme kuruluşlarının başına. Yatırım yapılabilir seviyeye gelmek, Türkiye ekonomisi için ciddi avantajlar sağlayacak. Türkiye zaten uluslararası yatırımcılar için güvenli bir limandı ama bu not artışıyla birlikte birçok fon ve yatırımcı için Türkiye, daha büyük bir cazibe merkezi haline gelecek. Türkiye, birçok alanda bu not artışının olumlu etkilerinden yararlanacak. Rakamsal olarak ifade etmek gerekirse de bu not artışı, 1 yıl içerisinde Türkiye'ye 10-12 milyar dolar civarında ilave uluslararası doğrudan yatırım getirir."