Hazır giyim ihracatında İran yükselen pazar oldu

Gülay SOYDAN PEHLEVAN

BURSA - Rusya’yla düzelen ilişkilerin henüz etki göstermediği, AB’ye yapılan ihracatta kayıpların yaşandığı 2016 yılında hazır giyim ihracatçısı için yüzde 225 ihracat artış oranıyla İran yükselen pazar konumuna geldi. Bulgaristan, Endonezya, Azerbaycan- Nahçivan, Hırvatistan, Güney Kore de olumlu gelişmelerin yaşandığı pazarlar arasında.

Hazır giyim ve konfeksiyon ihracatçısı, içeride ve dışarıda yaşanan sıkıntılara rağmen bu yılı, kayıpsız biçimde, 17 milyar dolar ihracatla kapatmaya hazırlanıyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) Ocak-Kasım 2016 dönemi ülkelere göre sektörel ihracat rakamlarına bakıldığında, İran bu yıl yüzde 225 ihracat artış oranıyla yükselen pazar konumuna geldi. Bulgaristan yüzde 284, Endonezya yüzde 174, Azerbaycan-Nahçivan yüzde 52; Hırvatistan yüzde 46.7; Güney Kore yüzde 23.5; İsrail yüzde 21.6 ve Suudi Arabistan yüzde 11 ihracat artış oranıyla olumlu gelişmeler kaydedilen pazarlar olarak öne çıktı.

‘Yılın ikinci yarısında durum tersine döndü’

İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, hazır giyim sektörünün 2016’nın ilk yarısında yüzde 7’lik ihracat artışıyla olumlu performans gösterdiğini, ikinci yarısında ise durumun tersine döndüğünü söyledi. “Bu dönem gerek Türkiye ekonomisi, gerekse dünya ekonomisi için zor bir süreçti. 15 Temmuz darbe girişimi yatırımları ve ekonomiye güveni olumsuz etkiledi. Yabancı müşterilerin Türkiye’ye ziyaretlerinin azalmasına paralel olarak siparişlerde de yavaşlama meydana geldi” diyen Tanrıverdi, “Sektörümüz 11 aylık dönemde yüzde 0.5 artışla 15.6 milyar dolarlık ihracat performansına ulaştı. Bu sonuçlar ışığında 2016’yı geçen yıl ile aynı düzeyde, 17 milyar dolarlık ihracatla tamamlayacağımızı söyleyebiliriz. Pazarlar anlamında sektörün ihracat performansını önceki yıllarda olduğu gibi yine AB ülkeleri belirledi. Başta en büyük pazarlarımız Almanya ve İngiltere olmak üzere birçok AB ülkesine ihracatımızda düşüş oldu. Polonya ve İspanya gibi ihracatta artış kaydedilen ülkelerde de son aylarda ibre tersine döndü. Bu gelişmelerin bir yansıması olarak AB’ye yapılan hazır giyim ihracatı, yüzde 1.7 kayıpla, 11 milyar dolar düzeyinde kaldı. İran, ABD, Suudi Arabistan, İsrail ve Bulgaristan 2016’da olumlu gelişmeler kaydedilen pazarlar olarak öne çıkıyor” şeklinde konuştu.

2017’de ihracatlarını, yüzde 10 artışla, 19 milyar dolar seviyesine çıkarmayı öngördüklerini söyleyen Tanrıverdi, sektörün 2023 ihracat hedefinin 60 milyar dolar seviyesinde olduğunu anımsattı. Tanrıverdi, “Yeni projeler arasında yer alan Türk Ticaret Merkezleri’ni (TTM) Tahran, New York, Londra ve Düseldorf’ta kuruyoruz. Başka metropollerde ve merkezlerde de açılacak bu merkezler yardımıyla ihracatçılarımızın ticaretlerini artırmalarını sağlayacağız” dedi.

UHKİB ihracatı 11 ayda 469 milyon doları buldu

Uludağ Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (UHKİB) Başkanı Şenol Şankaya da, UHKİB ihracatının, Ocak-Kasım 2016 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, yüzde 2 oranında artışla, 469 milyon dolar civarında gerçekleştiğini söyledi. Toplam ihracattaki payı bakımından en fazla ihracatın İspanya, Almanya, Birleşik Krallık, Belçika ve Fransa’ya yapıldığını belirten Şankaya, “Almanya, Birleşik Krallık, Irak, Polonya, İtalya ve Birleşik Devletler’e yönelik ihracatta yüzde 5 ile yüzde 50 arasında düşüş yaşanırken, İran’a yönelik ihracatta yüzde 151, Endonezya, Hırvatistan, Azerbaycan-Nahçivan, Katar, Güney Kore ve İran’a ihracatta yüzde 100’ün üzerinde artış oldu” diye konuştu.

İç pazarda büyüme yüzde 8’de kaldı

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Şeref Fayat yaptığı değerlendirmede şunları söyledi: “Üretim-sanayi cirosunda 2015 yılında 64.5 milyar TL’ye ulaştık. 2016 sonunda bu rakamın 72-73 milyar TL’ye çıkacağını öngörüyoruz. Hazır giyim sektörü 2016’yı ihracatta geçen yılki seviyesinin bir miktar üzerinde kapatacak. İç pazarda ise yüzde 8 büyüme ile 60 milyar TL üzerinde hazır giyim harcaması yapılmış olacak. 2017’de ise içeride ve dışarıda yine önemli riskler görünüyor. İçeride siyasi beklentiler çerçevesinde iç pazar yüzde 8-10 arasında büyüyecek, dışarıda ise AB, ABD ve yakın-komşu ülkelerde gelişmeler etkili olacak. Küresel çaptaki rekabetçi konumumuzu bugünden daha ileriye taşıyabilmemiz için hazır giyim üretiminden moda endüstrisine geçmemiz gerekiyor.”

"Markaların yüzünü yurtdışı büyümeye dönmesini bekliyoruz"

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel de Türkiye’de büyümenin durağanlaşması nedeniyle markaların yüzlerini yurtdışı büyümeye dönmelerini ve yurtdışı açılımına odaklanmalarını beklediklerini belirterek, “Kasım 2016 itibarıyla 97 BMD markasının 112 ülkede toplamda 14 bin 606 mağazası ve satış noktası bulunuyor. Bunun 2 bin 494’ü mağaza, 12 bin 112 ise diğer satış noktası. 2017 yılında yurtdışı operasyonlarının artacağını tahmin ediyoruz” dedi.