Güneşte İkinci YEKA'nın detayları bu yarıyıl belli olacak

Türkiye'de son 2-3 yıldır güneş enerjisi ciddi bir şekilde yaygınlaşmaya başladı. Bu dönemde 3 bin 500 megavatın üzerinde santral kuruldu, kurulu güç içinse 3,5 milyar dolarlık yatırım yapıldı.

Güneş enerjisinin geleceğiyle alakalı açıklamalarda bulunan Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü (GÜNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Kutay Kaleli, Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) projelerinde asıl amacın sadece santral inşaa etmek olmadığını, yenilenebilir enerjinin sürdürülebilir bir kaynak olarak kullanılmasının yanı sıra yerli teknoloji üretimi açısından da önem taşıdığını söyledi.

Güneş enerjisinde kullanılan mekanik taşıyıcı aksamlar, trafolar gibi bazı ekipmanların Türkiye'de üretilebilir olduğuna işaret eden Kaleli, "Yurt dışında güneş enerjisinin kullanımı yaygınlaşmadan önce bu alanda know-how için milyarlarca dolar harcandı. Türkiye'de ise daha yolun başındayız YEKA'larla beraber 'know-how'un Türkiye'ye getirilmesi önemli." diye konuştu.

Kaleli, yerli ve yenilenebilir enerji politikası çerçevesinde YEKA projeleri ile yerli ürün kalitesi ve panel imalatının da artacağını belirterek, "Çok rahatlıkla söyleyebilirim ki bundan sonra da sektörde kurulu güce her yıl bin megavat eklenebilir. Bu, başlangıç için hiç de fena bir rakam değil ancak yılda bin megavat aslında az, daha fazla olması lazım. Özellikle, YEKA projelerinde asıl amaç sadece santral inşaa etmek değil, oluşturulacak Ar-Ge merkezi ile hücre teknolojilerinin üretimini de Türkiye'ye kazandırmak. Bu çerçevede bakıldığında, güneşte ikinci YEKA projesi ile ilgili detayları bu yılın ilk yarısında göreceğiz. Niğde-Bor veya Karaman bölgelerinden biri 600 megavatlık ikinci YEKA alanı olabilir. Karapınar'ın devamı gelebilir. Güneş enerjisinde ikinci veya üçüncü YEKA projesinin hangisi olacağı şu anda belli değil, ancak Niğde-Bor biraz daha öne çıkıyor" diye konuştu.

Panel üreticisi sayısı 27'yi buldu

Türkiye'de sayıları 27'yi bulan güneş paneli üreticilerinin yıllık üretim kapasitesinin de 3 bin 151 megavata ulaştığını belirten Kaleli, "Bu tesisler, Türkiye'nin ihtiyacı olan kapasiteyi karşılamasının yanında çevre ülkelere ihracata da yöneliyor. Türkiye'de tamamı yerli üretimle son yıllarda ciddi bir panel endüstrisi doğdu. Bu durum güneş enerjisi sektörüne de ciddi katkı sağlamaya başladı" dedi.

Kaleli, 3 bin megavatı aşan üretim kapasitesinin, bölge pazarlarına açılmanın yanında Türkiye içinde de rekabet ortamı oluşturacağına işaret etti. Şu anda Türkiye'deki bazı panel üreticilerinin söz konusu ülkelerin bir kısmına ihracat yaptığını, bu sayının yakın gelecekte artmasını beklediklerini de dile getirdi.

İhracata yönelik teşvik beklentisi

Mevcut durumda güneş paneli üreticisine ihracatta kapsamlı bir teşvik uygulanmadığını dile getiren Kaleli, şunları kaydetti:

"Yerli üreticiler bugün hücre ithal ederken çok ciddi gümrük vergisi ödüyor, satarken ise ürünü KDV'siz satıyor. Yerli üründe KDV teşviği var. Panel üreticileri ürünü ithal ederken ödediği KDV'yi daha sonra iade almak için de sürece giriyorlar. İkincisi yine hücresini ithal ederken, ödediği KDV üzerlerinde ekstra bir finans yükü yaratıyor. Bu çok kabul edilebilir bir durum değil aslında, KDV'siz sattığı ürünü KDV'li kabul ediyor. Daha sonra iade almaya çalışıyor. Bu noktada üreticilerimizin belki ithal ettiği ürünlerde KDV muafiyeti gibi kalemler teşvik edilebilir. İkincisi ihracata yönelik çok büyük teşvikler yok. Ekonomi Bakanlığının yurt dışı fuar destekleri, yurt dışında şubeleşmelerle ilgili destekler var, ama gelecek dönemde ürün ihracına yönelik olarak da birtakım teşviklerle ilgili çalışmamız gerekiyor."

Kaleli, Türkiye'de güneş paneli için hücre fabrikası inşaatlarının da devam ettiğini belirterek, "Güneş enerjisi sistemlerinin en değerli komponenti olan hücre üretimine ait ilk fabrika şu anda Nevşehir'de kuruluyor. Yakın tarihte ikincisi, üçüncüsü ve dördüncüsünün de geleceğini biliyorum. Çünkü satın almalarını, pazarlıklarını yapan firmalar var." dedi.