Gıdada geçen yılın zam şampiyonu zeytinyağı

İşlenmemiş gıda enflasyonu son üç yılda ortalama yüzde 13 artış eğilimi sergilerken, 2015'te fiyatı en çok artan ürün yüzde 107 ile zeytinyağı, fiyatı en çok düşen ürün ise yüzde 21 ile patates oldu. 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan derlemeye göre, aralıkta tüketici fiyatları yüzde 0,21  arttı ve yıllık enflasyon 0,71 puan yükselerek yüzde 8,81 seviyesine geldi. Enflasyonu tetikleyen işlenmemiş gıda fiyatlarındaki artış ile enerji fiyatlarındaki baz etkisi Merkez Bankasının aylık fiyat gelişmeleri raporunda da yer buldu. Rapora göre, aralık ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon 1,35 puanlık artışla yüzde 10,87'ye yükselirken, bu dönemde, gıda fiyatlarındaki yükselişinin temel sürükleyicisi sebze kaynaklı işlenmemiş gıda grubu oluşturdu. Yıllık enflasyonun yüzde 23,32'sine ulaşan sebze grubu, işlenmemiş gıda enflasyonunun yüzde 13,83'e çıkmasında etkili oldu. 

Böylelikle işlenmemiş gıda enflasyonu son üç yılda ortalama yüzde 13 ile yüksek bir artış eğilimi sergilerken, yaz aylarında yüksek fiyat artışları nedeniyle gündeme oturan kırmızı et fiyatları ise geçen ayın ardından bu dönemde de sınırlı bir düşüş kaydetti. 

Son bir yıllık dönemde yavaşlama eğilimi gösteren işlenmiş gıda yıllık enflasyonu aralıkta temelde katı-sıvı yağ ve ekmek-tahıl grubu fiyat gelişmelerine bağlı olarak yükseldi. Bunun sonucu işlenmiş gıda grubu yıllık enflasyonu bu dönemde 0,5 puan artarak yılı yüzde 8,33 ile tamamladı. 

Aralıkta 2014 yılının aynı ayına göre 105 gıda ürünün fiyatında artış gözlenirken, sadece 17 maddenin fiyatında gerileme oldu. 

Söz konusu dönemde fiyatı en çok artan ürün yüzde 107 ile zeytinyağı olurken, bu ürünün kilogram fiyatı 28 lirayı geçti. Zeytinyağını yüzde 60 ile sarımsak, yüzde 58 ile yeşil soğan, yüzde 48 ile ıspanak takip etti.  

Listede ilk sıralarda yer alan ürün fiyat değişimlerine bakıldığında, dolmalık biberde yüzde 44, karnabaharda yüzde 43,6, yer fıstığında yüzde 42,5, sivri biberde 41,3, kuru soğanda yüzde 37,7, çarliston biberde yüzde 34,4, limonda yüzde 32, badem içi ve pırasada yüzde 30 fiyat artışı görüldü. 

Yıl içerisinde gündeme gelen dana eti fiyatları da yüzde 23,4 yükseldi. Bu dönemde su yüzde 11, ekmek yüzde 6,6 zamlandı. 

Patatesin fiyatı düştü 

Fiyatı 5 lirayı aşarak gündemde yer bulan patates ise sene ortalamasında cepleri rahatlattı. Söz konusu dönemde en yüksek fiyat azalışı yüzde 21 ile patateste, yüzde 14 ile margarinde, yüzde 13,9 ile de kuru kayısıda görüldü. Fiyatı düşen 17 ürün arasında yüzde 12 ile kuru fasulye, yüzde 10 ile Antep fıstığı, yüzde 9 ile sosis, yüzde 7 ile havuç, yüzde 6 ile salatalık, yüzde 5,7 ile nar öne çıktı.