‘Franchise’da getiri mevduatı solladı
Yılbaşından bu yana bakıldığında; nominal bazda altının ortalama getirisi yüzde 73,5, mevduatın yüzde 40,5, doların yüzde 41,3, konutun yüzde 26,8, arsanın yüzde 92 düzeyinde kaldı. Oysa bir çiğköfte dükkânının yıllık getirisi yüzde 350’yi, döner dükkânının da yüzde 105’i buluyor.
Recep ERÇİN
Pandemi sonrası yeme içme sektöründeki hareketlilik kazançları da gündeme getirdi. Franchise fuarı organizatörü Özhan Erem’in verdiği bilgilere göre; yerine göre bir çiğköfte dükkânının yıllık getirisi yüzde 350’yi, döner dükkânının da yüzde 105’i buluyor.
Türkiye’de bu yıl 22’ncisi düzenlenen Franchising ve Markalı Bayilik Fuarı “Bayim Olur musun?” fuarı sonrası bir araya geldiğimiz Medyafors Yönetim Kurulu Başkanı Erem, son birkaç yıl özelinde bakıldığında franchise sistemine yatırım yapanların mevduat, döviz ve arsaya göre daha çok kazandıklarını öne sürdü.
Borsanın ivme kaybettiği, altının dalgalı seyrettiği, dövizin ise artık neredeyse sabit kaldığı ortamda enflasyona karşı birikimlerini korumak isteyenlerin, önümüzdeki dönemde faizlerin de düşeceği dikkate alındığında, paralarını işe yatırma eğiliminde olacağını dile getiren Özhan Erem, “Ekonomide taşların yeri değişecek. Faizin düşme ihtimali yüksek. Birikimi olan arsa, borsa, altın, faiz yerine franchise’a gelip birikimini değerlendirsin. Parayı işe yatırıp, para kazanma dönemi. 500 bin liraya bir çiğköfteci açıyorsunuz ve açtığınız aydan itibaren 50 ile 150 bin lira kazanıyorsunuz. Ciro değil kazanç” ifadelerini kullandı.
Döner çılgınlığı devam ediyor
Fuarda en güçlü katılımın döner firmaları tarafından yapıldığını anlatan Özhan Erem, “Bir dönem burger çılgınlığı vardı. Sonra lokmacılar arttı. Kahveciler, çiğköfteciler.. Şimdi döner ön planda. Kafe zincirleri bu sene de fazla idi. Bir firma angus yetiştiriyor eti bayilerine doğrudan kendi veriyor. Böylece fiyat avantajı sağlıyor. Franchise’ı elbette çok iyi kontrol etmeniz lazım. Son yıllarda fastfood yerine fine dining dediğimiz Happy Moon’s, Big Chefs, Midpoint gibi restoranlar ön planda” bilgilerini aktardı.
500 bin TL’ye dükkan ortaklığı mı?
Bu yıl düzenlenen fuarda 30 binden fazla kişiyi ağırladıklarını 126 firmanın 200 marka ile fuarda yer aldığını kaydeden Özhan Erem, “Tahminlerimize göre 1 milyar dolarlık iş hacmi yaratıldı. Biz 500 milyon dolar bekliyorduk. Dünyanın en büyük franchise fuarlarından biri ABD’de, diğeri Fransa’da, üçüncüsü de bizde ‘Bayim Olur Musun?” diye konuştu. Girişim sermayesi yatırım ortaklığı denemeleri yaptıklarını anlatan Özhan Erem, şunları söyledi: “Bir şirket kurup bayi adaylarını dahil edip dükkân açılır. Kurumsal olarak girişim sermayesi yatırım ortaklıkları desteklenmeli. Melek yatırımcı gibi düşüşün; 500 bin lirası olan da 5 milyon liralık bir döner dükkânına ortak olabilir. Havuzumuzda 78 bin yatırımcı üyemiz var. 800-1000 marka var.”
Rafa ihracat için destek şart
Yabancı markaları Türkiye’deki fuarda ağırladıkları gibi Türk firmaların ve bayi adaylarının da yurt dışı fuarlara katılımı için çalıştıklarını ifade eden Özhan Erem, şunları anlattı: “Devlet teşvik vermiyor. Genel ticaret fuarı kabul ediyor. Yurt dışına örneğin mobilya fuarına yüzde 90 destek veriliyor. Mal ihracatı bazen bir seferlik oluyor. Franchise sistemi ile kalıcı ihracat sağlarız. Yeme içme sektörü bize kalıcı ihracat getirir. Örneğin bir duvar kağıdı üreticisi dünyada 130 dükkanı var, çoğu franchise, doğrudan rafa ihracat yapıyor. Örneğin bir kahve firması. İthal ettiği kahveyi alıp kavurup ona özel şurup üretim tesisi kuran zincirler var. Yakında dünyaya açılacaklar. Üretim gücü kuvvetli markalarımızın yurt dışında mağazalaşmak yerine franchise’a yönelmesi iyi olur. Giyim sektörü, ‘biz yemekçilerle aynı yerde mi olacağız’ diyerek uzak durduğu için sağlayacağı faydayı sağlayamadı. Ticaret Bakanlığımıza da talebimizi iletiyoruz. Yurt dışında franchise alacaklara özel kredi verilmesi gibi bir dizi destek oluşturulabilir.”