'Fiyat algısı' kayboldukça kâr marjları arttı! Prof. Dr. Hakan Kara son 10 yıla dikkat çekti!
Merkez Bankası'nın yeni makalesi, 2009-2022 yıllarında yüksek enflasyon sırasında firmaların kar marjların artış eğiliminde olduğunu ortaya koydu. Bunda fiyatlama davranışındaki bozulmanın etkisi olduğun dile getirildi. Makaleyi yorumlayan Prof. Dr. Hakan Kara, bulguların son 10 yılda şirketlerin kar marjları sürekli arttığını gösterdiğini ifade etti. Kara, İthalatçıların kar marjının ihracatçılardan yüksek olduğunu kaydetti.
Merkez Bankası, bugün web sitesinde 'Piyasa Yoğunlaşması ve Firma Kar Marjları: Enflasyonist Baskılar Yaşayan Gelişmekte Olan Bir Ülke Örneğinden Mikro Bulgular' başlıklı bir makale yayınladı.
2009-2022 döneminde Türkiye’deki finansal olmayan firmaların kâr marjı (markup) belirleme davranışlarına ilişkin kapsamlı analiz içeren mahakalede, özellikle son dönemde yaşanan enflasyonist şoklar ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmalar sonrasında firma kâr marjlarında artış eğilimi olduğu kaydedildi.
Büyük firmalara dikkat çekildi
Analizlerin genel örneklem dönemi boyunca yüksek kâr marjlarının büyük ölçekli, dış ticaret odaklı ve yüksek finansal kaldıraç kullanan firmalar tarafından sürüklendiğini gösterdiği belirtildi.
Makalede, yüksek enflasyon dönemi (2020-2022) için yapılan tahminlerin enflasyonist baskılar altında sektörel rekabet koşullarındaki bozulma ile yükselen kâr marjları arasında iktisadi olarak anlamlı korelasyonu gösterdiği kaydedildi.
Artan marjlar düşük maliyete yol açtı
Makalede şöyle dendi: "2020 sonrası yüksek enflasyon dönemine ilişkin tahminlerimiz, piyasa yoğunlaşması ile kâr marjları arasındaki ilişkinin yalnızca küçük ölçekli firmalar için anlamlı olduğunu, ancak sübvansiyon alma olasılığı daha yüksek olan firmalar için bu ilişkinin daha güçlü olduğunu göstermektedir. Toplumsal dışsallıklar açısından bakıldığında ise, görece daha düşük bir iktisadi anlamlılık seviyesinde olsa da enflasyonist dönemde artan kâr marjlarının daha yüksek yatırım ve daha düşük çalışan maliyetlerine yol açtığı görülmektedir."
Prof. Dr. Hakan Kara, sosyal medya hesabından makaleyi değerlendirdi. Kara, bulguların son 10 yılda şirketlerin kar marjları sürekli arttığını gösterdiğini kaydetti.
Kara, 2024'te bunun azalacağı öngörüsünde bulunurken, paylaştığı (yukarıdaki) grafiği de "İthalatçıların kar marjı (yeşil), ihracatçılardan (kırmızı) yüksek. En düşük kar marjı ise içeride üretip içeriye satanlarda (mavi)" sözleriyle yorumladı.