Fındık üreticisi fiyat dalgalanmasından rahatsız

SERGÜL KESKİN

İSTANBUL - Geçen sezon 7.50 lira kilo fiyatı ile dip gördükten sonra rekolte tartışmalarıyla gündemden inmeyen fındıkta yine fiyat tartışmaları başladı. Yeni sezonu 12.50 TL fiyatla açan fındıkta fiyatların 15 TL’ye çıkıp sonra yine sert düşüş göstermesi üreticiyi rahatsız etti.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu Üyesi ve Ordu Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Arslan Soydan, normal şartlarda pazara fındık inmeyince fiyatta artış olduğunu, ancak bu sezon hem düşük rekolte hem de pazara fındık inmemesine rağmen fiyatın artmamasına şaşırdıklarını söyledi. Bugün 13 liradan satışa sunulan fındığın, ertesi gün ya 14 liradan işlem gördüğünü ya da 12 liradan alıcı bulduğunu dile getiren Soydan, "Rekolte düşüklüğünün yanı sıra dalgalanan fındık fiyatı üreticiyi memnun etmemekte. Hal böyle olunca tedirginlik yaşayan üretici de ürününü pazara indirmiyor. Üretici kendini geçen yıl olduğu gibi 15 liraya şartlandırmış. Üreticimiz fındık fiyatı yeniden 15 liraya çıkarsa ürününü o zaman pazara indirmeyi planlıyor" diye konuştu. Soydan, Kurban Bayramı haftasına girildiğini, üreticinin paraya ihtiyacı olduğunu ifade ederek, bu nedenle fiyatlarda makul seviyede artış beklediklerini sözlerine ekledi.

Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan da geçen hafta piyasada kendilerinin de anlamadığı nedenlerden dolayı sert düşüşler yaşandığını, 16 liraya kadar çıkan fiyatın bilinmeyen bir nedenle 13 lira seviyesine indiğini söyledi. Bu hafta ise fiyatın yeniden toparlandığını ve serbest piyasada 15 liradan işlem görmeye başladığını anlatan Karan, "Şimdiden ‘gelecek günlerde fiyat şu olur ya da buraya kadar çıkar’ demek mümkün değil. Henüz fiyat tam anlamıyla yerine oturmuş değil. Ciddi dalgalanma yaşanıyor. Bir iniyor, bir çıkıyor. Üretici, ürününe sahip çıkar, emanete bırakmaz ya da pazara indirmezse fındık fiyatı yüksek seviyede olacak. Tam tersi durumda fiyat düşecektir. Biz üreticilerden yüksek fiyat beklentilerinin oluşması için ürünlerine sahip çıkmalarını istiyoruz. Kafalarındaki rakama göre hareket etmeliler" diye konuştu.

Fiskobirlik Doğu Karadeniz fındığını 14.5 liradan alıyor

Fiskobirlik Başkanı Lütfi Bayraktar da Kurban Bayramı ve okulların açılması nedeniyle üreticinin ürününü elinden çıkarmak istediğini, sanayici ve tüccarın da üreticinin ihtiyacını bildiği için düşük fiyattan almaya çalıştığını söyledi. Ayrıca üreticinin hala emanete fındık bıraktığını ifade eden Bayraktar, üreticiye adres olarak Fiskobirlik’i gösterdi. Bayraktar, "Biz piyasanın üzerinde fiyat veriyoruz. Piyasada 12-12.50 lira. Biz 13 liradan alıyoruz. Doğu Karadeniz fındığını ise 14.5 liradan alıyoruz. Piyasaya göre kendimizi konumlandırıyoruz. Üretici fındığını emanete bırakmasın. Kendisi saklayamıyorsa bizim depolarımıza bedelsiz bırakabilir. Fındık fiyatı bu yıl 15’in üzerini çok rahat görür. Ancak ne kadar zamanda görür onu bilemem. 300 bin tonluk depomuz var. Üreticinin elindeki bütün fındığa talibiz. Ödemeyi de peşin yapıyoruz. Piyasıyı Fiskobirlik regüle edebilir" dedi.

"Üreticinin davranış modeli piyasada fiyatın oturmasını sağlayacak"

Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Sabahattin Aslantürk da serbest piyasanın çalıştığını, fiyatları arz ve talebin belirlediğini belirterek, fiyatlara herhangi bir gücün müdahalesinin söz konusu olmadığını söyledi. Dünyaya yetecek kadar rekolte olduğunu ifade eden Aslantürk, üreticinin davranış modelinin önümüzdeki günlerde piyasayı bir noktaya oturtacağını, henüz sezonun başında olunduğunu söyledi. Fiyatın hem üreticinin hem de tüketicinin memnun olacağı noktada buluşması gerektiğine işaret ederek, geçmişteki hataların yapılmaması uyarısında bulunan Aslantürk, "Tüketilen 17 çeşit kuru meyve var. Bunlardaki fiyat da iyi takip etmeli. Var olan üretimin dünyaya yettiği herkes tarafından bilinmeli. Fındıkta sürdürülebilirliği sağlayacak politikalara gidilmeli. Aksi takdirde her yıl aynı problemlerle karşı karşıya kalabiliriz. Bu işten en büyük zararı da üretici görür" dedi.

"Küllenme hastalığı ciddi risk, bu konuda adım atılmalı"

"Türkiye’de bundan sonraki dönem için sürdürülebilir fındık politikasını oluşturmazsak, fındığın geleceğinde karanlık noktalar var" diyen Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Aslantürk, 4 yıldan beri küllenme hastalığı olduğunu ve ülkenin tamamına yayıldığını kaydetti. Aslantürk, bu yıl gerçek manada da hastalığın zararını gösterdiğini ve bu konuda henüz adım atılmadığını belirterek, her geçen gün fındıkta verimin de kalitenin de düştüğünü söyledi. Aslantürk, "Gelecek 10 yıl içinde Türk fındığının dünyada hakimiyeti yüzde 70-80’den yüzde 50’lere düşebilir. Bunları görmezsek fındıkta gelecek olma ihtimalini çok zor" uyarısında bulundu.