Elder'den elektrikte maliyet esaslı tarifeye geçiş açıklaması
Elektrik faturalarında yeni dönem 1 Ocak'ta başlıyor. EPDK kararıyla yıllık 5 bin kilovatsaat tüketimi olan aboneler artık sübvansiyonlardan yararlanamayacak. Tüketiciler kararı eleştirse de Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder) atılan adımın doğru olduğunu savunuyor. Elektrikli araç piyasasına dikkat çeken Elder, şebekelerin hızla dönüşüme girmesi gerektiği konusunda uyarıyor.
Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder) Yönetim Kurulu Başkanı Barış Erdeniz, EPDK'nin elektrikte 5 bin kilovatsaat sübvansiyon kararını değerlendirdi.
Geliri belirli seviyenin üzerinde olan kesimlerin maliyet bazlı fiyat politikası kapsamında ödeme yapmalarını doğru bulduklarını dile getiren Erdeniz, şöyle devam etti:
"Biz sektör olarak elektrikte maliyet esaslı tarifeye geçişi uzun zamandır savunuyoruz. Atılan adımın doğru olduğunu söyleyebilirim. Hatta kısa ve orta vadede, hızlı bir şekilde, ilan edilen son kaynak tedarik limitinin daha aşağıya çekilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Gerçekten desteklenmesi gereken, kırılgan tüketici veya korunmaya muhtaç tüketici olarak tanımlanan haneler desteklenirken, 5 bin kilovatsaat olan oran kamunun üstündeki sübvansiyon yükünü azaltacak seviyelere yaklaştırılmalı."
'Son kaynak tedarik limiti orta vadede aşağıya indirilmeli'
Bugün itibarıyla mesken faturasının desteklenen ilk kademesinin 496 liraya karşılık geldiğini aktaran Erdeniz, "Bunun asıl maliyeti 3 bin lira. 496 liraya elektrik almaya devam edeyim, elektrikli arabamı da şarj edeyim, elektrikle de ısınayım." demek ne kadar doğru? Hem dağıtım şirketleri üzerinde hem de ilgili kurumlar üzerinde milyarlarca dolar yük var. Dolayısıyla bunun sürdürülebilir olmadığını, maliyet bazlı enerji politikasına ve fiyatlama politikasına dönülmesi gerektiğini, bu sebeple de son kaynak tedarik limitinin orta vadede aşağıya indirilmesi gerektiğini savunuyoruz." diye konuştu.
Elektrikli araçlar artarsa talep karşılanamayabilir
Erdeniz, sektörün sübvansiyon yüküne ve biriken alacaklara rağmen 2023'te 2,2 milyar dolarlık yatırım yaparak enerji arz güvenliğini desteklemeyi başardığını dile getiren Erdeniz, "Bu dönüşüme ayak uydurmak için elektrik dağıtım şirketleri olarak önümüzdeki 8-10 yılda asgari 20 milyar dolarlık yatırıma ihtiyacımız var." dedi.
Erdeniz, "Şu anda bir sokakta 3 elektrikli araç varken, bu sayı kısa sürede 20'lere, hatta 100'lere çıkacak. Bugün için güç ve enerji talebini karşılamada sorun yok. Ancak, gerekli yatırımları yapmazsak mevcut sistem bu artan talebi karşılayamayabilir. Herkes arabasını istediği zaman şarj edebilmek veya evdeki elektrikli cihazlarını sorunsuz çalıştırabilmek istiyorsa, enerji şebekesinin güçlendirilmesi ve dönüştürülmesi şart." diye konuştu.
'Şebekeler dönüştürülmeli'
Üretilen elektriğin iletilmesi, dağıtılması, tüketiciye ulaştırılması ve bu sistemin yönetilmesinin ciddi yatırımlar gerektirdiğini belirten Elder Başkanı, akıllı sayaçları örnek vererek şöyle konuştu:
"Akıllı sayaçlar, akıllı dijitalleşme ile birlikte bilgi teknolojilerinin, yazılım imkanlarının kullanılmasını gerektiriyor. Bunların hepsi büyük yatırımlar demek. 20. yüzyılın şebekeleriyle elektrifikasyonun ve yenilenebilir kaynaklarının daha fazla şebekeye bağlanmasını yapma şansımız yok. 21. yüzyıla uygun, dijitalleşmiş, elektrifikasyonun arttığı, her şeyin elektrikle çalıştığı bir dünyada dağıtım, üretim, yenilenebilir üretim ve kesintili üretim gibi faktörlerle çok daha esnek ve dalgalı bir sisteme hazır olmamız gerekiyor."
Erdeniz, özellikle dağıtım şebekesinin çok büyük yatırımlarla dönüştürülmesi gerektiğine dikkati çekerek, "Bu problemi çözemediğimiz noktada, ne elektrikli araçlarla ilgili ne de yenilenebilir enerji hedeflerimizle ilgili planladığımız oranlara, rakamlara ulaşma şansımız olacak." dedi.