Ekonomi 12 trilyon dolarlık kayba uğruyor

Skillsoft tarafından yapılan “Kadınların İş Gücüne Etkisi” başlıklı araştırma iş yerlerindeki toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin bütün kurumlar için bir tehdit unsuru olduğunu gösteren güncel araştırmaları doğruluyor.

Yapılan araştırmalar kadınların üstlendiği ücretsiz işlerin küresel anlamda en az 12 trilyon dolarlık bir üretim değerinde olduğunu ortaya koyarken, Skillsoft'un 2015 yılında Kuzey Amerika, Avrupa, Ortadoğu, Afrika, Asya Pasifik ve Asya'dan toplam 486 kadının katılımıyla yaptığı araştırma, kadınların eğitim olanakları olduğunda bile kendini geliştirme ve öğrendiklerini uygulama olanaklarının olmayabildiğini gösteriyor.

Kadın çalışanlar giriş seviyesinden üst düzey yönetici seviyesine kadar her aşamada daha fazla engelle karşılaşıyor ve erkek meslektaşlarına göre daha yavaş ilerliyor. Skillsoft'un Türkiye'deki tek yetkili satıcısı olan Enocta'nın Genel Müdürü Tijen Armağan, araştırma sonuçlarını şöyle yorumladı: “Toplumsal cinsiyet kaynaklı eşitsizlik yalnızca yarattığı baskı gittikçe artan bir etik ve toplumsal sorun değil, aynı zamanda önemli bir ekonomik çıkmazdır. Eğer, dünyadaki çalışma yaşındaki nüfusun yarısını oluşturan kadınlar tam bir ekonomik bağımsızlık kazanamazsa, küresel ekonomi de bundan olumsuz etkilenecektir.”
 
Dünyadaki ücretsiz işlerin yüzde 75'ini kadınlar yapıyor

“Kadınların İş Gücüne Etkisi” araştırmasına göre, katılımcıların çoğunluğu iş-özel hayat dengesinin, çalışan kadınların karşılaştığı en büyük sorun olduğunu düşünüyor. Bu bulgu, McKinsey Global Institute (MGI) tarafından 2015 eylül ayında yayınlanan rapordaki sonuçlarla da uyumlu. Çoğunlukla kadınların karşılaştığı en büyük sorun aile, ev veya kariyer gibi başlıklar arasında seçim yapmak zorunda kalmak olarak öne çıkarken, erkekler bu tip bir seçim yapmak zorunda kalmadıkları için kariyerlerine daha çok odaklanabiliyorlar. MGI araştırması ayrıca, dünya çapındaki ücretsiz işlerin yüzde 75'inin kadınlar tarafından yapıldığını ortaya koyuyor ve buna çocuk bakımı, yaşlı bakımı, yemek pişirme ve temizlik gibi işler de dahil.
 
Kadınların iş hayatına eşit katılımı küresel ekonomiye 12 trilyon dolar daha ekleyebilir

Kadınlar tarafından harcanan bu “görünmeyen ve karşılıksız” emek, elbette geleneksel GSYH hesaplamalarına da dahil edilmiyor oysa ki kadınların iş gücüne eşit katılımını sağlamak, küresel ekonomiye 12 trilyon dolar daha eklenmesini sağlayabilir.[ii] Basit bir hesaplamayla günümüzde kadınların üstlendiği ücretsiz işlerin küresel anlamda en az 12 trilyon dolarlık bir üretim değerinde olduğu ortaya çıkıyor ve bu da küresel GSYH'nin yaklaşık yüzde 13'ne tekabül ediyor.
 
Fortune 500 şirketlerinin yalnızca yüzde 5'ini kadınlar yönetiyor

Dünya genelindeki bu eşitsizlik elbette iş yerlerinde de sürüyor. Skillsoft'un “Kadınların İş Gücüne Etkisi” araştırmasına katılan kadınların yüzde 92'si, dünya genelinde yönetici rollerindeki kadınların sayının yetersiz olduğunu düşünüyor ve bu sonuç günümüz istatistikleriyle de uyum içinde. Fortune 500 şirketlerinin yalnızca yüzde 5'i kadın CEO'lar tarafından yönetiliyor ve kadınlar bu şirketlerin yönetim kurullarının yalnızca yüzde 17'sini oluşturuyor.[iv] Katılımcılar kendi şirketlerindeki durumun da dünya genelindeki tabloya benzer olduğunu düşünüyor ve katılımcıların yüzde 87'si üst düzey yönetim pozisyonlarındaki erkeklerin sayısının kadınların çok çok üstünde olduğunu belirtiyor. Kadınların eşit veya daha fazla olduğunu belirten katılımcıların oranı ise sadece yüzde 11.
 
Katılımcıların yüzde 71'i şirketlerinde cinsiyet eşitsizliği konusunda atılan adımları yetersiz görüyor

İş yerlerindeki eşitsizlik çok ciddi boyutlarda. Peki şirketler bunun ne kadar bilincinde ve kadınları gelişime hazırlamak için ne gibi kaynaklar ve destekler sunuyor? Ankete katılanların yüzde 71'i, şirketlerinde toplumsal cinsiyet eşitsizliği konusunda yeterince çalışma yapılmadığını düşünüyor. Bu konudaki çalışmaların iyi veya çok iyi seviyesinde olduğunu düşünenlerin oranı ise sadece yüzde 28. 
 
Çalışan kadınlar üst düzey yönetim rolleri konusunda desteklenmiyor

“Kadınların İş Gücüne Etkisi” araştırmasına katılan kadınların çoğu (yüzde 66), kadınlara özel programlarda genellikle orta seviye yöneticilik rollerinin hedeflendiğini belirtiyor. Bu sonuca göre şirketlerin kadınları kariyer döngülerinin her aşamada destekleyebilmek için daha büyük adımlar atmaları gerekiyor. Kadın istihdamı konusunda her seviyeden çalışanların gelişim ihtiyacı söz konusu olsa da, şirketlerin üst düzey yöneticilerini neye göre seçtiklerini iyi değerlendirmesi ve en üst yönetim seviyelerinde kadınlara eşit erişim hakkı tanımak için neler yapılabileceğini belirlemesi çok önemli.
 
Türkiye'de kadınlar, aynı pozisyondaki erkeklerden yüzde 20 daha az kazanıyor

“Kadınların İş Gücüne Etkisi” araştırmasını değerlendiren Enocta Genel Müdürü Tijen Armağan şunları söyledi: “Kadınlar için fırsat eşitliği yaratmak bizim için çok önemli. Kadın istihdamı yüksek, eşit istihdam ve ücretlendirme olanakları yaratan bir şirketiz ve pozisyonlar bazında cinsiyet tercihi yapmıyoruz. Yaptığımız işin her alanında her iki cinsiyete de eşit şans tanıyor ve nitelikleri ön planda tutarak işe alım kararı veriyoruz. Türkiye'de ve dünyada ana problem kadınların bazı iş alanlarına uygun görülmemesi veya erkek çalışanlarla karşılaştırıldığında ücret politikasında haksızlığa uğramaları. Avrupa'da kadınlar erkeklerden ortalama yüzde 17,5 az kazanıyor. OECD raporuna göre Türkiye'de bu oran yüzde 20. Kadın istihdamı, çalışma çağındaki her dört kadından sadece birinin işgücüne katıldığı ülkemizde kadının ekonomik yaşamda var olabilmesi adına büyük önem taşıyor. İstihdam sağlarken sadece sayısal anlamda değil istihdam koşullarının da daha nitelikli hale getirilmesi gerektiğini düşünüyor ve kadınların çalışma hayatında daha çok yer almasının ülkemizin ekonomik gelişmişliğinin önemli bir göstergesi olduğuna inanıyoruz.”