Dev projeler için geri sayım

Türkiye'nin 2023 hedefleri kapsamında ulaştırma alanında hayata geçirilecek "dev projelerden" dördü bu yıl hizmete girecek.

İzmit Körfezi’de Osmangazi Köprüsü yarın, bittiğinde dünyanın en geniş köprüsü unvanını alacak Yavuz Sultan Selim Köprüsü 26 Ağustos'ta, Asya ve Avrupa yakalarını deniz tabanının altından geçen karayolu tüneliyle birbirine bağlayacak Avrasya Tüneli 20 Aralık'ta, "Demir İpek Yolu" olarak adlandırılan Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi yıl sonunda hizmete girecek.

Kamuoyunda İstanbul-İzmir Otoyolu olarak tanınan Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi'nde çalışmalar tüm hızıyla devam ediyor. Proje, İstanbul'u Yalova, Bursa, Balıkesir, Manisa, Kütahya ve İzmir'e bağlayacak. Türkiye nüfusunun yarısını oluşturan 38 milyon insanın yaşadığı coğrafyaya hizmet verecek projeyle seyahat süresi, İstanbul’dan Bursa'ya 1 saate, İzmir'e 3 saate, Eskişehir'e 2,5 saate inecek. Güney Ege bölgesi ve Antalya'ya ulaşım kısalacak. Toplam 433 kilometre uzunluğundaki projenin, 40 kilometrelik Altınova-Gemlik kesimi hizmete açıldı.

Otoyolun en önemli kısmını oluşturan Osmangazi Köprüsü, bin 550 metre orta açıklığı ve 2 bin 682 metre boyuyla dünyanın en büyük orta açıklıklı asma köprüleri arasında 4. sırada yer alıyor. İzmit Dilovası ile Yalova Altınova’yı birleştiren asma köprü 113 tabliyeden oluşuyor. Köprü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan'ın katılacağı törenle yarın hizmete girecek.

Yavuz Sultan Selim Köprüsü

Kuzey Marmara Otoyolu Projesi kapsamında İstanbul Boğazı'na inşa edilen Yavuz Sultan Selim Köprüsü, bittiğinde dünyanın en geniş köprüsü unvanını alacak.

Yatırım maliyeti 3 milyar dolar olan 120 kilometre uzunluğundaki Odayeri-Paşaköy kesimi üzerindeki köprü, gidiş ve geliş istikametlerinde 4’er karayolu şeridi ile ortada 2 demiryolu şeridi olmak üzere toplam 10 şeride sahip olacak. Raylı geçiş sisteminin aynı tabliyede olması nedeniyle de köprü dünyada ilk olacak. Genişliği 59 metre, kule yüksekliği 322 metre olan köprü, bu konuda da bir rekor kırarken, açıklığı bin 408 metre olmak üzere toplam boyu 2 bin 164 metre ve bu özelliğiyle de "üzerinde raylı sistem bulunan dünyanın en uzun asma köprüsü" unvanını kazanacak.

İstanbul’daki transit trafik yükünün hafifletilmesi, trafikten kaynaklanan hava kirliliği ve çevre sorunlarının ortadan kaldırılması öngörülen köprüyle yılda yaklaşık 1 milyar 450 milyon doları enerji, 335 milyon doları işgücü kaybı olmak üzere toplam 1 milyar 785 milyon dolar ekonomik kaybın önüne geçilmesi planlanıyor. 

Köprünün 120 kilometre uzunluğundaki otoyol ve bağlantı yollarıyla 26 Ağustos'ta açılışının yapılması planlanıyor.

Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nü de içeren Kuzey Marmara Otoyolu Projesi'nin devamı olan 169 kilometre uzunluğundaki Kurtköy-Akyazı ve 88 kilometre uzunluğundaki Kınalı-Odayeri kesimleri için 4 Mayıs'ta ihale yapıldı. 2018 sonunda tamamlanması hedeflenen toplam 257 kilometre uzunluğundaki otoyollar ile Kuzey Marmara Otoyolu'nun tamamı hizmete açılacak.

Deniz altından en derinden geçecek tünel 

"Vizyon proje" olarak değerlendirilen Avrasya Tüneli Projesi (İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi) 20 Aralık'ta hizmete girecek.

Dünyanın en iyi mühendislik projeleri arasında gösterilen ve Asya ile Avrupa kıtalarını tüp geçişiyle birbirine bağlayacak tünel, dünyada deniz altından en derinden geçecek tünel olacak. 14,6 kilometre toplam uzunluğa sahip projenin, deniz altından geçen kısmı ise 3,4 kilometre olarak belirlendi. Bin 800 kişinin istihdam edildiği projenin, bölgeye yıllık 560 milyon lira ekonomik katkısı olacak. Devletin kasasına ise yılda yaklaşık 100 milyon lira getirecek proje, 82 bin ton emisyon miktarında azalma, 38 milyon litre yakıt tasarrufu sağlayacak.

Tarihi İpek Yolu canlanıyor 

"Demir İpek Yolu" olarak da adlandırılan Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi'nin de yıl sonunda hizmete açılması hedefleniyor. 

Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Bakü-Tiflis-Erzurum projelerinden sonra her üç ülkenin gerçekleştirdiği üçüncü büyük projede, hat işletmeye alındığında 1 milyon yolcu ve 6,5 milyon ton yük taşınabilecek. 2034 yılında proje hattı üzerinde 3 milyon yolcu ve 17 milyon yük taşıma kapasitesine çıkılması planlanıyor.

Türkiye’de yapılmış en büyük proje 

İstanbul'un Avrupa yakası Yeniköy ve Akpınar yerleşimleri arasında Karadeniz sahil şeridindeki 76,5 milyon metrekare büyüklüğündeki alana yapılan havalimanında, geçen yıl sonu itibarıyla ivme kazanan çalışmalar daha da hızlandırılacak. İstanbul'un stratejik önemini çok farktı noktalara taşıyacak proje, Türkiye’de yapılmış en büyük proje olma özelliğine sahip bulunuyor. 

Havalimanı, yapımı tamamlandığında dünyanın en büyüğü olacak ve aktarma merkezi olarak bölge ülkelerine de hizmet verecek. İlk etabı 2018 yılının şubat ayında açılması hedeflenen 3. Havalimanı’nın hizmete girmesiyle yıllık 120 bin kişiye doğrudan istihdam sağlanacak. 

3 Katlı Büyük İstanbul Tüneli için mali teklifler alındı 

Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğünce 3 Katlı Büyük İstanbul Tüneli Projesi'nde ilk adım olarak geçen yıl yapılan etüt, proje ve mühendislik hizmetleri ihalesi kapsamında mali teklifler alındı. 

Proje bedeli 35 milyon lira olarak belirlenen ve bu yıl için 7 milyon 500 bin lira ödenek ayrılan etüt, proje ve mühendislik hizmetleri kapsamında, karada ve denizde derin sondaj çalışmaları yapılarak, zemin verileri belirlenecek. İhale sürecinin ardından 1 yıl içinde mühendislik projelerinin tamamlanması planlanıyor. İstanbul Boğazı'nın altından geçecek tünelde, tek tüpte hem karayolu hem de demiryolu bulunacak. Tünel, ortadan geliş ve gidiş olmak üzere demiryolu, üst ve altta da lastik tekerli araç geçişine uygun iki şeritli yol yapılacak. 

Büyüklüğü ve kapsamıyla dünyada ilk olacak projenin bir ayağı, Avrupa Yakası’nda E-5 aksında Incirli'den başlayan ve İstanbul Boğazı'ndan geçerek Anadolu Yakası'nda Söğütlüçeşme'ye kadar uzanan yüksek kapasiteli ve hızlı metro sisteminden, ikinci ayağı ise Avrupa Yakası'nda TEM Otoyolu aksında Hasdal Kavşağı'ndan başlayan ve İstanbul Boğazı'ndan geçerek Anadolu Yakası'nda Söğütlüçeşme'ye kadar uzanan yüksek kapasiteli ve hızlı metro sisteminden ve Çamlık Kavşağı'na bağlanan 2x2 şeritli karayolu sisteminden oluşacak.

Tünel, 9 metro hattıyla TEM Otoyolu, E-5 Karayolu ve Kuzey Marmara Otoyolu ile entegre edilecek. YİD modeliyle yapımına başlanmasının ardından 5 yıl içinde tamamlanması hedeflenen tünelin kullanıma geçmesiyle Avrupa Yakası'nda İncirli'den, Anadolu Yakası'nda Söğütlüçeşme'ye, 31 kilometre uzunluğunda 14 istasyondan oluşacak hızlı metroyla yaklaşık 40 dakikada ulaşılacak. 

Avrupa Yakası'nda Hasdal Kavşağı'ndan Anadolu Yakası'nda Çamlık Kavşağı'na karayoluyla yaklaşık 14 dakikada geçilecek. Hattan günde 6,5 milyon yolcunun yararlanması bekleniyor. 

Ovit Dağı Tüneli

Tamamlandığında Türkiye’nin ve Avrupa'nın birinci, dünyanın ikinci en uzun çift tüplü karayolu tüneli olacak Ovit Dağı Geçidi, Rize ile Erzurum’u birbirine bağlıyor. İkizdere-İspir mevkisindeki Ovit Tüneli tamamlandığında yol 12 ay boyunca açık kalacak ve aradaki mesafe 3,8 kilometre kısalacak.

Bağlantı yollarıyla 17,3 kilometre uzunluğuna sahip olacak tünel, bölgeye yıllık 60 milyon lira ekonomik katkıda bulunması bekleniyor. 

Kanal İstanbul Projesi

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 2011'de kamuoyuna "çılgın proje" olarak açıklanan Kanal İstanbul Projesi ilgili hazırlıklar tamamlandı, uygulama için gerekli çalışmalar devam ediyor. 

İstanbul'a değer katacak proje için yapılan yasal düzenlemeyle kanalın güzergahındaki mera vasfındaki yerler, kamulaştırma bedeli olmadan kullanılabilecek. YİD modeliyle yapılacak projede, süre yarıştırılacak ya da trafik garantisi verilecek. Kanalın etrafında yeni cazibe alanları oluşturulacak. Ön projesi Bakanlıkça, uygulama projesi ise yüklenici firma tarafından hazırlanacak. 

Çanakkale 1915 Köprüsü

Bu yıl başlanması planlanan bir diğer dev proje de Çanakkale 1915 Köprüsü olacak. 

Çanakkale Boğazı'nda dünyanın en uzun asma köprülerinden birinin inşası için fizibilite çalışmalarına başlandı. Kuleler arası açıklığın 2 bin metreden uzun olması planlanan köprünün, dünyanın en uzun köprüsü olan Japonya Kobe Hyogo'daki Akashi Kaikyo Boğazı Köprüsü'nü geride bırakması bekleniyor.