Cumhurbaşkanı adaylarının ekonomideki öncelikleri
AK Parti, CHP, HDP, İYİ Parti, SP ve Vatan Partisi'nin Cumhurbaşkanı adaylarının seçimi kazanmaları halinde ekonomide öncelikle ele alacakları konuları araştırdık.
CANAN SAKARYA
24 Haziran seçimleri ve ardından hayata geçecek cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi için geri sayım sürüyor.
DÜNYA gazetesi; AK Parti, CHP, HDP, İYİ Parti, SP ve Vatan Partisi'nin Cumhurbaşkanı adaylarının seçimi kazanmaları halinde ekonomide öncelikle ele alacakları konuları araştırdı. AK Parti ve MHP’nin kurduğu ‘Cumhur İttifakının’ adayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, savunma ve havacılığı öncelikli sektör olarak belirlerken, mali piyasalar ve ödemeler dengesi konusunda adım atılacak. CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce'nin ilk adımı OHAL’in kaldırılması olacak. HDP’nin adayı Selahattin Demirtaş vergi adaletini sağlayacak. İYİ Parti’nin adayı Meral Akşener önce güven sağlayıp sonra yapısal reformları gerçekleştirecek. SP’nin adayı Temel Karamollaoğlu ise öncelikle üretim ekonomisine geçecek. Vatan Partisi lideri Doğu Perinçek de yerli üretime sahip çıkarak ilk adımı atacak.
AK Parti'de öncelik savunma ve havacılık
■ Savunma Havacılık ve Uzay Sanayinde paradigma dönüşümü yaşanan alanlara odaklanılacak. Tam bağımsızlık için gerekli olan temel malzeme teknolojilerinde yatırımlar tamamlanacak. Savunma ihracatı hızlandırılacak. Sertifikasyon süreçleri tamamen yurt içinde çözülecek.
■ İstihdam: 2023 yılı itibarıyla, istihdam oranı yüzde 53’e, kadınların işgücüne katılma oranını yüzde 41 düzeyine çıkarılacak.
■ Dijitalleşme: Dijital dönüşüm ekonominin tüm sektörlerinde öncelikli politika haline getirilecek. KOBİ’lerin dijital dönüşümü hızlandırılacak. OSB’lerde tasarım ve dijital dönüşüm merkezleri kurulacak.
■ Mali Piyasalar ve Finansal Hizmetler: Reel sektörün finansmanında sermaye piyasasından daha fazla yararlanılacak.
■ Ödemeler Dengesi : 2018-2023 döneminde mal ihracatı yıllık yüzde 10.1 artışla 2023 yılında 300 milyar dolara, mal ithalatı yüzde 7 artışla 360 milyar dolara ulaşacak. 2023 yılında toplam ihracat 420 milyar dolara ulaşacak.
CHP'nin bir haftalık yol haritası
■ OHAL kaldırılacak. Ekonomide süregelen problemlerin çözümü için belirlenen olduğumuz yol haritasını uygulamak üzere, ilgili tüm kurumların üst yönetimiyle koordinasyon sağlanacak. Hazine Müsteşarı, Merkez Bankası Başkanı ve Düzenleyici Denetleyici Kurumların Başkanlarının katılımı ile, piyasa ekonomisinin temelleri çerçevesinde uygulanacak esaslar belirlenecek. Kurumların sadece işlerine odaklanacakları, hiçbir müdahale ile karşılaşmadan piyasa gereklerine uygun hedef ve stratejiler belirleyerek uygulamaya koyacakları konusunda piyasaya güvence verilecek.
■ Merkez Bankasının para politikasını hiçbir etki altında kalmadan, bağımsız bir şekilde yürüteceği teyit edilecek. Türkiye’nin uluslararası fon hareketlerinde her hangi bir kısıtlamaya gitmeyeceği ve serbest döviz kuru uygulamasına devam edeceği vurgulanacak.
■ Ekonomi politikalarından sorumlu Bakan başkanlığında, ilgili tüm kurumların üst yöneticilerinin yer aldığı bir heyet, uluslararası yatırımcıları bilgilendirmek üzere, küresel finansın merkezlerinde, yeni hükümetin politikalarını anlatmak amacıyla bilgilendirme toplantıları düzenleyecek. Piyasa ekonomisinin bütün unsurları ile işlemesi için gerekli tüm çalışmaların ivedilikle yapılacağı konusunda finansal piyasalara güvence verilecek.
■ Ekonomi politikalarından sorumlu Bakanlık, Kalkınma ve Maliye Bakanlıkları ile bir araya gelerek durum tespiti yapacak. Kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanımı için, kamu yatırımları önceliklerine göre belirlenecek.
■ Kamuda mali disiplinin tavizsiz uygulanacağı ilan edilecek. Devlette tasarrufun sağlanması için gerekli önlemler alınacak. Devletin kaynak dağılımından daha az, özel sektörün ve girişimcilerin daha fazla pay alması temel ilkemiz olacak. Üretim ve istihdamın önü açılacak ve ihracatı artırmaya yönelik teşvik politikalarının stratejileri belirlenecek. Yatırım ortamını yerli ve yabancı yatırımcılar için cazip hale getirmeye yönelik politikalar benimsenecek.
İYİ Parti önce güven ortamı sağlayacak
■ Önce piyasalara ve kamuoyuna güven verilecek.
■ Acil önlemler alındıktan sonra, uzun vadeli yapısal reformlar hızla gerçekleştirilecek.
■ Bir iki yıl içinde normale dönüş sağlanacak.
■ Genişlemeci maliye politikası terk edilecek.
■ Tasarruflar artırılacak. Hem reel sektör hem de hane halkı borçluluk oranları çok yüksek.
Saadet'te hedef üretim ekonomisi ve adil bölüşüm
■ Üretim ekonomisine geçilecek.
■ Adil bölüşümü sağlayan bir ekonomik sistem inşa edilecek.
■ Vergi yükü hafifletilecek, vergide adalet sağlanacak.
■ Asgari ücretten vergi alınmayacak.
■ Mali disiplin sağlanacak.
HDP asgari ücreti 3 bin TL'ye çıkaracak
■ Vergide adalet sağlanacak, adaletli ve etkin bir vergi sistemi kurulacak. ■ Servete duyarlı bir vergileme getirilecek.
■ Sosyal büyüme programı hayata geçirilecek.
■ Hakça dağıtım programı ile dar gelirli vatandaşların gelirleri artırılacak. Yoksullara, doğalgaz, elektrik ve su ücretsiz verilecek. Asgari ücret ve en düşük emekli maaşı 3 bin TL olacak.
■ Sosyal hak programı ve borçsuz yaşam programı ile bütçeden sosyal haklara ayrılan kaynak ikiye katlanacak ve yoksulluk sınırının altında gelire sahip tüm haneler sosyal haklar programı uygulanarak yoksulluk sona erdirilecek.
Vatan Partisi yerli üretimi koruyacak
■ Kambiyo kontrolü yapılacak, Merkez Bankası güçlendirilecek, yerli üretimi korumacı politikalar izlenecek. Kamu yatırımlarına ve kamu hizmetine kaynak artırılacak.
■ Yazılım sektörü stratejik sektör ilan edilecek.
■ Tarımsal üretim korunacak, toprak reformu yapılacak.
■ Bursa, Denizli, Kayseri, Adana, Mersin, Gaziantep, Malatya, Çorum, Çorlu, Çerkezköy gibi küçük ve orta sanayi merkezlerinde üretimi canlandıracak, büyük sanayinin yan ürün ihtiyacını ülke içinden karşılanacak.
■ Kamuya ve özel sektöre ait atıl durumdaki fabrika, tezgâh, dökümhane, makine, araç ve gereç üretime sokulacak.