Çavuşoğlu: İran'a yaptırımlara katılmayacağız

YASEMİN SALİH

BODRUM - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile belirlenen yeni dönemde Türkiye’nin dışarıda nasıl bir yol izleyeceğiyle ilgili detaylı bilgiler verdi. Fikret Öztürk Başkanlık ve Regnum Golf & Country Club Bodrum Açılış Turnuvası’nda gazetecilerle bir araya gelen Bakan Çavuşoğlu Kıbrıs’tan AB’ye, Hollanda ile olan gelişmelerden İran’a kadar birçok konuda “yapıcı ve pozitif” mesajlar gönderdi. Avrupa Birliği Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’nın birleştirilmesini olumlu ve gerekli bulduğunu belirten Çavuşoğlu sözlerine bundan böyle daha odaklı çalışılacağını ifade ederek sözlerine başladı. Çavuşoğlu ayrıca İran'a yaptırım uygulamayacaklarını duyurdu. 

“G.Kıbrıs başlarsa biz de sondaja başlarız”

Çavuşoğlu’nun gündemindeki konuların başında Kıbrıs geliyor. Güney Kıbrıs’ın bölgede enerji faaliyetleriyle ilgili çalışmalara yönelik tedbirli davrandıklarını belirten Bakan Çavuşoğlu, “Diğer yandan bilindiği gibi bizim de bir platformumuz var. Eğer sonbaharda onlar sondaja başlarsa, biz de başlarız” dedi. Çavuşoğlu sözlerine şöyle devam etti: “ENI'yi engelledik. Esasen biz son 3 yılda İtalyanlara ve Eni şirketine ‘Burada bu işe girmeyin, Türk tarafının hakları garanti altına alınmadan buna müsaade etmeyiz’ demiştik. Tabi sürekli engellemek doğru değil. Eğer Rum tarafı tek tarafl ı adımlar atarsa bu sefer biz de orada sondajlara başlayacağız.” Kıbrıs’ta federal sistem için çok yoğun müzakereler sürdürüldüğünü hatırlatan Bakan Çavuşoğlu, “Yunanistan’la, İngilizlerle üç garantör ülke olarak anlaştık. ‘Önce neyi müzakere edeceğimizi ve çerçevesini belirleyelim’ dedik. Çok acele edip de oturup tekrar başarısız olursak bir daha müzakere olmayabilir. Artık başka bir başarısızlığı kaldıramayız. Şimdi önceliklerimizden biri de bu konu olacak" diye konuştu.

“Yargıyı tamir etmeliyiz”

Yeni dönemde izlenecek dış politikayı “Girişimci ve insani’ olarak tanımlayan Çavuşoğlu, yeni dönemde Gerek FETÖ, gerek başka sebeplerden dolayı bozulan yargının tekrar tamir edilmesi gerektiğine dikkat çekti. Başkanlık sistemiyle birlikte dış politikada birden denklemlerin, prensiplerin değişmeyeceğini ifade eden Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Nedir bizim dış politikamızın felsefesi. Yurtta sulh cihanda sulh, komşularla sıfır sorun. Bu her zaman böyle olmayabilir. Ama bir anlayıştır. Bu daha sonra düşmanlarımızın sayısını azaltacağız, dostlarımızın sayısını artıracağıza dönüştü. Şimdi bizim esas dış politikamızın temel esası girişimci ve insani dış politika. İnsani dış politikada dünyada en önde gelen ülkeyiz. 8 milyar dolara çıktı geçen yıl yaptığımız insani yardım. ABD'ninki geçen yıl 6.7 milyar dolardı.”

“STA ve TTA’lar için görüşmeler yürütüyoruz”

İş dünyasının yeni hükümetten serbest ticaret anlaşmaları (STA) beklediğinin hatırlatılması üzerine de Çavuşoğlu, “En son Japonya dışişleri bakanı ile STA için görüştük. Sonbaharda imzalamak istiyoruz dedik, o da ilgileneceğini söyledi. Bir yandan Gümrük Birliği’ni güncellemeye çalışırken bir yandan da AB’nin yapacağı diğer STA’ları da takip ediyoruz” karşılığını verdi.

“Eksen kayması yok"

Çavuşoğlu, zaman zaman Türkiye’ye ilişkin ‘eksen kayması’ yakıştırması yapıldığına dikkat çekerek, “NATO, AB, Rusya, Amerika… Bizim bunlardan birisini tek taşına seçmemiz doğru değil, tek başına AB'ye yönelmemiz de doğru değil. Ama diğer tarafl arla iyiyiz diye AB'ye sırtımızı da dönmemiz doğru değil” dedi. AB konusunda insan hakları ve demokrasi yolunda reformların süreceğinin de altını çizen Çavuşoğlu, “Reform tabii ki bizim önceliğimiz olacak. OHAL'in kalkması önemli bir adımdı. Başka adımlar da olacak. Bugün ne olursa olsun Türkiye'nin AB'ye üye olmaması için çaba sarfeden ülkeler var. Ama tabii biz ne olursa olsun reformlarımıza, AB üyeliği konusunda ivme kazansak da kazanmasak da devam etmeliyiz” diye konuştu. Çavuşoğlu, dış ilişkilerde yeni üçlü ya da dörtlü mekanizmalar kurulmasına yönelik de çalışmalar olduğunu vurguladı.

"FETÖ'de ısrarımız ciddiyeti artırdı"

FETÖ meselesinde de ABD ile mesafe katedildiğini vurgulayan Çavuşoğlu, şu ifadeleri kullandı: “Şu anda yeni deliller de veriyoruz. Bir çalışma grupları oluşturduk. En son görüşmelerimizde bu konuya ciddi yaklaştıklarını söylediler. Trump da; bunu telefon görüşmesinde Cumhurbaşkanımıza söyledi. Diğer yandan FBI'ın, FETÖ'nün Amerika'daki faaliyetleriyle ilgili başlattığı soruşturma var. Bu eğer gerçekten objektif bir soruşturma ise çok ciddi ihlaller ortaya çıkar. Bu iki adımı önemsiyoruz. Tabii bizim için asıl önemli olan 50 örgüt üyesinin iadesi. Bizim ısrarlı tutumumuzdan sonra konuya biraz daha ciddi yaklaştıklarını söyleyebilirim ama iyimser bir tablo çizmek için de erken.

"İran yaptırımına uymayacağız"

İran yaptırımlarının Amerika ile ilişkimizi etkileyip etkilemeyeceği konusundaki soruya ise Çavuşoğlu şöyle yanıt verdi: "Amerika'dan bir heyet geldi. Biz bu yaptırımlara katılmayacağımızı söyledik. Biz petrol alıyoruz. Bir de uygun şartlarda alıyoruz. Siz uzaktan konuşuyorsunuz ama biz bunlara uyamayız. Türkiye olarak bu yaptırımlara uymayacağımızı izah ederken, prensip olarak Amerika'nın bu yaptırımlarını da doğru bulmadığımızı söylüyoruz. İran konusunda herhangi bir ülkenin yaptırımlarına uymak zorunda değiliz."

ABD'den Türk şirketlerine 'İran' tehdidi: Finans sistemine giremezsiniz

Trump'la golf için sözleştik

2010 yılından bu yana golf oynayan Bakan Çavuşoğlu, Fikret Öztürk Başkanlık ve Regnum Golf & Country Club Bodrum Açılış Turnuvası’nın Longest Drive şampiyonu oldu. Golfe ‘elit sporu’ dendiğine ancak aksine golfün sınıf ayrımını ortadan kaldıran bir spor olduğuna dikkat çeken Çavuşoğlu, “Sahaya geldiğin zaman tüm ayırım kalkıyor. Orada rütbeler yok, herkes aynı oyunu oynuyor” dedi. Golfü yaygınlaştırmak için çalışmalara başladıklarını anlatan Çavuşoğlu, “Burada golf hocalarının tamamı Tuncelili. Şimdi Tunceli valisiyle görüştük. Oradaki gençleri golfle tanıştırmak için Tunceli'den gelen hocalarla bir kulüp kuracağız” dedi. G20 için Türkiye’ye geldiğinde Obama ile golf oynama planı yaptıklarını, ancak aynı gün gerçekleşen Paris terör saldırısı nedeniyle planın iptal edildiğini vurgulayan Çavuşoğlu, şimdi de golf oynamak için Trump'la sözleştiklerini anlattı.