Büyüklüğü 1,2 trilyon TL’yi aşan sistem 2024’ü rekorlarla kapattı
2024 yılında yeni rekorlarla öne çıkan BES’te katılımcı sayısı yüzde 9,8 artışla 9,5 milyonu aştı. Otomatik Katılım Sistemi (OKS) ile birlikte toplam katılımcı sayısı 17,1 milyona yükselen sistemin toplam fon büyüklüğü ise yüzde 62,2’lik artışla 1,2 trilyon TL’yi aştı.
Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) 21 yılı aşan geçmişiyle ülke içinde tasarrufların en önemli adreslerinden biri halini aldı. Sistem, ulaştığı katılımcı sayısı ve fon büyüklüğüyle söz konusu konumunu pekiştiriyor.
BES’in büyümesinde en önemli itici güçlerden birinin de yüzde 30’luk devlet katkısı olmayı sürdürdüğünü ifade eden Türkiye Sigorta Birliği Başkanı Uğur Gülen, “Devletimizin sisteme olan güveni ve desteği BES’i bugün ülkemiz finans sistemi içinde en önemli tasarruf araçlarından biri durumuna getirdi” dedi. 2024 yılında OKS dahil toplam katılımcı sayısının yüzde 7 artışla 17 milyon barajını geçerek 17,1 milyona ulaştığı bilgisini veren Gülen, “Devlet katkısı dahil BES fon büyüklüğü 2024 başına göre yüzde 62,1 artarak 1 trilyon 140 milyar TL’ye yükselirken, devlet katkısı dahil OKS fon büyüklüğü 87,2 milyar TL’ye ulaştı.
Sistemin toplam fon büyüklüğü ise yüzde 62,2 oranında artarak 1 trilyon 227,2 milyar TL’ye ulaştı” şeklinde konuştu. Uğur Gülen, “BES’te 2024 sonu itibariyle ortalama katkı payının bin 716 TL ve ortalama fon büyüklüğünün geçen yıla göre yüzde 50 artışla 117 bin TL seviyesine geldiğini söyleyebiliriz” dedi.
“18 yaş altı katılımcılar büyümede lokomotif oldu”
BES’in son dönemdeki büyümesinde lokomotif rolü üstlenen 18 yaş altında da büyümenin tüm hızıyla sürdüğüne dikkat çeken Uğur Gülen, “18 yaş altında 2024 başına göre katılımcı sayısında yüzde 39,8 büyümeyle 1 milyon 420 bin katılımcı sayısına ulaşılırken, sözleşme sayısında yüzde 41,6 oranında büyümeyle 1 milyon 597 bin sözleşmeye ulaşıldı” bilgisini paylaştı.
Fon büyüklüğünde ise çok daha büyük bir ivme gözlendiğini belirten Uğur Gülen, yıl başına göre yüzde 175,7 oranında büyümeyle devlet katkısı dahil 34,4 milyar TL’ye ulaşıldığını söyledi. 18 yaş altına BES düzenlenmesine başlanan ilk günlerden bu yana bu segmentte en çok katılımcı sayısı 0 ve 1 yaşındaki katılımcılara ait olduğunu kaydeden Uğur Gülen, “Bu da anne-babaların çocukları doğar doğmaz onları sisteme dahil ederek gelecekleri için güvence oluşturmaya başlıyorlar. Tüm katılımcılar arasında yaklaşık 250 bininin bu 0-1 yaş aralığında olduğunu söyleyebiliriz” değerlendirmesini paylaştı.
Devlet katkısından maksimum faydalanmak isteyen katılımcılar için 2025 yılı üst limitin 93 bin 619,80 TL olduğunu anımsatan Uğur Gülen, “Bu seviyede katkıdan faydalanmak için 312 bin 66 TL katkı payı yatırılması gerekir. Sisteme olan ilginin yüzde 30’luk devlet katkısı ile birlikte 2025 yılında da artarak devam etmesini bekliyoruz” dedi.
“Emeklilik yatırım fonları büyümeye devam ediyor”
Emeklilik yatırım fonlarının 2024 yılı sonu itibariyle varlık dağılımlarına bakıldığında Takasbank verilerine göre katılımcıların yüzde 56 ile en çok tercih ettiği fon türleri olarak ilk iki sırada yüzde 30,6 pay ile kıymetli madenler yer alıyor. Hisse senedi fonları ise yüzde 25,5 pay ile ikinci sıradayer alırken, üçüncü sırada ise yüzde 10,6 ile kamu iç borçlanma araçları geliyor.
Bu üç fon türü, toplam varlıkların yaklaşık yüzde 67’sine denk geliyor. 2024 sonu itibariyle emeklilik yatırım fonlarının BEFAS üzerindeki toplam işlem hacminin 73,3 milyar TL’ye ulaştığını söyleyen TSB Başkanı Gülen, “BES birikimlerinin temlik gösterilme uygulamasına 3 Haziran 2024 tarihi itibariyle başlandı ve 8 Ocak 2025 tarihli Takasbank’tan alınan verilere göre merkezi alacağın devri fonu 209 milyon TL’ye yaklaştı. 2024 sonu itibariyle 725 kredi için toplam 161 milyon TL BES birikimi teminat olarak gösterildi. Kısmen ödeme uygulaması için de 2024 sonu itibariyle toplam 258 sözleşme için evlilik ve konut alımı sebepleriyle toplam 144 milyon TL kısmi ödeme tutarı ödendi” dedi.
“Katılımcı sayısın 19,3 milyona ulaşmasını hedefliyoruz”
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nin (TES) hayat bulması ile tasarrufların daha hızlı şekilde artacağını vurgulayan Uğur Gülen, “BES’te 2025 gündeminde en öne çıkan konu TES olarak öne çıkıyor. Birlik olarak hazırladığımız sektör model önerisinde TES, OKS’yi dönüştürecek şekilde, çalışana ek olarak işveren katkılı ve kapsamdaki tüm çalışanların mücbir sebepler dışında emeklilik şartlarını sağlayana kadar sistemde kalmalarını sağlayacak gerçek anlamda ikinci basamak olarak konumlandırıldı. BES’e yönelik 2025 yılı büyüme oranları için TES’i devreye almadan son yıllardaki oranları baz alarak bir tahmin üretmemiz gerekirse, BES için devlet katkısı dahil toplam fon büyüklüğünün OKS dahil 2,2 trilyon TL’ye, katılımcı sayısında da OKS dahil 19,3 milyona ulaşmasını hedefliyoruz” dedi.