Büyük bataryalar enerji santrallerini tehdit ediyor

HİLAL SARI

Kendi enerjimizi üretebildiğimiz ve depolayabildiğimiz teknolojiler geliştikçe, ucuzladıkça ve güvenli hale geldikçe, elektrik santrallerine olan ihtiyaç tamamen ortadan kalkabilir. THE Economist dergisinde yer alan habere göre dünya enerji piyasası bu yönde hızla ilerliyor. Tüketiciler için iyi bir haberken bu durum enerji üreticileri için felaket anlamına geliyor. Geçtiğimiz hafta yatırım bankası Morgan Stanley tarafından hazırlanan bir rapora göre git gide ucuzlayan güneş enerjisi ve yenilenebilir enerji kaynakları daha kaliteli ve verimli batarya teknolojisiyle birleştiğinde, birçok işkolunun ve elektrik kullanıcısının elektrik üreticilerinden göbek bağını kesmesini mümkün kılacak. 

ABD’li elektrikli araç üreticisi Tesla Motors geçtiğimiz aylarda dev bir lityum iyon pil fabrikası kuracağını açıklamıştı. Bu fabrikanın 2020 itibariyle geçtiğimiz yıl tüm dünyada üretilen toplam kadar lityum iyon pili bir yılda üreteceği belirtiliyor. Bu üretilen pillerin elektrikli araçlardan daha fazla iş yapabileceği, özellikle kullanılmadığı anlarda elektriği kendi kendine depolayabileceği, ihtiyaç duyulduğunda ise boşaltabileceği ifade ediliyor.

General Electric’ten 100 milyar dolarlık fırsat

Tesla’nın dev fabrikasının geniş miktarda verimli pil çıktısı sayesinde şu dağıtık enerji fikri geliyor akıllarına; Elektriği,birkaç noktada çok geniş miktarlarda üretmek yerine, kullanım noktasına yakın ve küçük miktarlarda üretmek. Bu fikrin gerçekleşme vaktinin geldiğini gösteren başka bir işaret de General Electric’ten geldi. General Electrik ulaşım, havacılık ve motor birimlerinin bazı kısımlarını bir araya getirerek “100 milyar dolarlık fırsat” dediği yeni bir iş modeli kuruyor.

Minyatür enerji üreticileri yeni bir şey değil. Fakat geçmişte bu tür pil ve bataryaları üretmek çok büyük sermayeler ve enerji tüketimi gerektiriyordu. Şimdi ise onlarca megawatt (MW) üretebilen küçük, ucuz ve verimli tesisler kurmak çok mümkün. (Karşılaştırma yapabilmek için tipik bir kömürlü enerji santrali yüzlerce megawatt üretim yapıyor.) Bu enerji üretimi fikri sadece dağıtım maliyetlerini azaltmakla kalmıyor, elektrik kesintisi risklerini ve sebebiyet vereceği ekonomik hasarları da en aza indiriyor.

Cezayir’de 24 adet mobil enerji santrali

Dağıtılmış güç kaynakları planlarının hepsi yenilenebilir kaynak ve pillerden oluşmuyor. Connecticut’taki Wesleyan Üniversitesi (Amerika’da geleneksel olmayan çıkartma yöntemleri sayesinde ucuzlayan) doğalgazla çalışan verimli bir motoru temel alan bir sistem kurdu. Üniversitenin enerji ihtiyacının yüzde 95’ini karşılayan tesiste motorun atık ısısından ısı ve sıcak su üretilerek kurumun enerji tüketimi yüzde 30 oranında azaltılmış. Bu buluş sayesinde fakir ve elektrik kıtlığı çeken ülkelerde bir kamyonetin üzerine yerleştirilen bir uçak motoru, mobil bir gazlı enerji santrali haline dönüşebilir. General Electric Cezayir’de 24 adet mobil ve gazla çalışan enerji santrali birimlerinden kurdu. Yerel zorluklara rağmen santrallerin çalışır hale gelmesi sadece altı ay aldı. Böyle bir süre büyük bir enerji santrali kurmak için gerekenden çok daha az bir süre.  General Electric’in yeni dağıtılmış enerji iş kolunun direktörü Lorraine Bolsinger  “yerel zorluklar olmasa 10 günde de yapabilirdik” diye konuştu.

Atık geri dönüşüm programları da yine büyük rol oynuyor enerji dünyasındaki bu değişimde. Her hangi bir organik atık çabucak silip süpürülebilen doğru böcek ve oksijensiz yaşayabilen çürütücülerle, yemek atıklarından hayvan gübresine metan gazı üreten herhangi bir atık bir jeneratörü çalıştırmak için kullanılabiliyor, Araştırma firması Morningstar dağıtılmış enerjinin ABD’de kurulu kapasitenin sadece yüzde 1’ini kapsadığını belirtiyor. Bu oran Almanya’da yüzde 20. Fakat 2017 yılına kadar bu minik yüzde kat be kat artarak üçte birine çıkabilir ve enerji tesislerinin şimdiki formunu ‘öldürebilir’. Küçük ölçekli üreticiler fazla üretimleri için Pazar fiyatlarını düşürmek zorunda kalabilir.

Dağıtılmış enerji plansız artarsa enerji üreticileri zorlanır

ABD Elektrik Enerjisi Araştırma Enstitüsü geçtiğimiz ay yayınladığı bir raporunda dağıtılmış enerji çeşitlerine plansızca yönelmenin tehlikelerinin altını çiziyor. Almanya örnek gösterilen haberde, yenilenebilir enerjiye akın edilmesinin güç şebekelerini zorladığını ve enerji üreticileri için hayatı nasıl zorlaştırdığına işaret ediliyor. Bu hafta Almanya’nın en büyük enerji üreticilerinden RWE 2013 yılındaki net kaybının 2.8 milyar euro (3.8 milyar dolar) olduğunu açıkladı. Yenilebilir kaynaklar fiyatları düşürdükçe ve elektrik enerjisi farklı kaynaklardan da elde edilmeye başlandıkça şirket 60 yıldan fazla bir süredir ilk kez yıllık kayıp yazdı.

Amerika’da bu gelişmeler sebebiyle ticari bir kuruluş olan Edison Elektrik Enstitüsü’nün ve yeşilci bir kuruluş olan Doğal Kaynakları Savunma Konseyi’nin bir araya gelerek enerjinin her iki yönde dengeli şekilde dağılması için düzenlemeleri modernize etmek için görüştükleri belirtildi.

Tesla pilleriyle Kaliforniya hanehalkı elektrik maliyeti 750 dolardan 350 dolara düşecek

Tesla’nın dev fabrika planı dağıtılmış enerji sektörünün hızla büyümesine katkıda bulunacak, enerji dünyasında yıkıcı etkisi olacak önemli değişikliklere sebep olacak.Şirketin 2020 yılı itibariyle üretmeye başlayacağı ucuz lityum iyon piller, onlarca megavat enerji ile hane halklarının enerji maliyetlerini ciddi boyutta değiştirecek. Morgan Stanley raporunda Tesla’nın dev fabrikası vadettiği ucuz pilleri sağlayabilirse Kaliforniya’daki hane halkları yıllık sadece 350 dolara mal olabilen güneş ve depolama sistemlerini alıp kullanabilecek. Şebekelerinden kullandıklarında ise masrafları yıllık yaklaşık 750 dolara denk geliyor.