Bloomberg, TÜİK'in enflasyon verilerini inceledi: 'Beklenenden hızlı yavaşladı'

ABD merkezli ekonomi gazetesi Bloomberg, TÜİK'in açıkladığı enflasyon verilerini inceledi. Kendi anketine katılan ekonomistlerin tahminleriyle enflasyonda yaşanan gerilemeyi karşılaştıran Bloomberg, Türkiye'deki enflasyona ilişkin "Beklenenden hızlı yavaşladı" değerlendirmesinde bulundu. Ancak Bloomberg, enflasyonda görülen yavaşlamanın İstanbul'daki ile aynı hızda olmadığını belirtti.

YAYINLAMA 04 Temmuz 2024 11:06

GÜNCELLEME 04 Temmuz 2024 11:08

Türkiye'de enflasyon, Mayıs ayında ulaştığı zirve noktasından tahmin edilenden daha hızlı bir yavaşlama gösterdi. Enflasyon sekiz ay sonra ilk kez gerilerken tüketici fiyatları yaz aylarında sert bir yavaşlama eğilimine girdi.

TÜİK'in dün açıkladığı verilere göre, geçen ay yüzde 75,5 olan enflasyon, bu ay yüzde 71,6'ya geriledi. Merkez Bankası'nın tercih ettiği gösterge olan aylık fiyat artışı ise bir yıldan uzun bir sürenin en düşük seviyesinde gerçekleşerek yüzde 1,6 oldu.

ABD merkezli ekonomi gazetesi Bloomberg'in anketine katılan ekonomistler, bu kadar ani bir yavaşlamayı tahmin etmiyordu. Analistlerin ortalama tahminleri, yıllık yüzde 72,6 ve aylık yüzde 2,2 artış yönündeydi.

"Dezenflasyon süreci başladı"

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in, sosyal medya platformu X'te yaptığı "Dezenflasyon süreci başladı" paylaşımını hatırlatan Bloomberg, "Türkiye, fiyat artışlarında daha hızlı bir yavaşlama ile sürpriz yaptı" ifadesinde bulundu.

Tahvil verilerinin açıklanmasının ardından TL ralli yaptı ve 2-10 yıllık tahvillerin getirisi sırasıyla 122 ve 54 baz puan düştü. TL'deki değer kaybı kısa süreliğine silindi ve BIST'de çok az değişiklik ile işlem gördü.

Son iki yıldır dünyanın en hızlı fiyat artış oranlarından birinin neden olduğu ciddi bir hayat pahalılığı sıkışıklığının yaşandığı Türkiye, yeni bir sayfa açmaya başlıyor. Bir yıldan kısa bir sürede temel faiz oranını 40 puanın üzerinde artırarak yüzde 50'ye çıkaran agresif bir parasal sıkılaştırma döngüsünün ardından yetkililer, enflasyonda yaşanan yavaşlamanın hızlı bir dezenflasyonun başlangıcına işaret edeceği konusunda iyimser.

Yerel varlık satın alımına yönelen yatırımcılar ise, yavaşlamanın gidişatını yakından izliyor. Ancak önümüzdeki gidişat, aylık enflasyonun "temel eğiliminde belirgin ve sürekli bir düşüş olana kadar" yaklaşımlarının sıkı kalacağı uyarısında bulunarak keskin bir mesaj veren yetkililerin gündemine faiz indirimlerinin ne zaman geri döneceğini de belirleyecek.

İspanya merkezli BBVA bankasının Londra'daki küresel piyasalar stratejisi direktörü Tufan Cömert, enflasyonun Ağustos ayında "yüzde 50'ye ya da biraz daha düşük bir seviyeye" gerileyebileceği değerlendirmesinde bulundu.

Cömert, "Bundan sonra, olumlu baz etkisi dağılmaya başladıkça enflasyondaki düşüş yavaşlayacak, ancak sıkı para politikasının etkisi ve dolayısıyla ekonomideki soğuma daha etkili hale gelecektir" dedi.

İstanbul'da fiyat artışları ülke genelinde görülen hızda yavaşlamıyor

Enflasyonda yaşanan yavaşlamaya rağmen ekonomistler, 2023'ten gelen yüksek bazın Temmuz ve Ağustos aylarında büyük ölçüde fiyatlarda sert bir yavaşlama yaşatacağını ancak yıl sonu enflasyon oranının Merkez Bankası'nın hedefi olan yüzde 38'in üzerinde olacağını düşünüyor.

Türkiye'nin ticaret merkezi İstanbul'da fiyat artışları ülke genelinde görülen hızda yavaşlamıyor. İstanbul Ticaret Odası'na göre, şehrin perakende enflasyonu Haziran ayında Mayıs ayına göre yıllık bazda neredeyse hiç değişmezken, aylık bazda hafif bir düşüşle yüzde 3,4'e geriledi.

Merkez Bankası'nın son faiz toplantısı tutanaklarına göre yetkililer "hizmet enflasyonundaki yüksek seviyeye ve yapışkanlığa" dikkat çekerek "enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatlarının enflasyonist baskıları canlı tuttuğu" uyarısında bulundu.

Şimşek, bu hafta başında yaptığı açıklamada enflasyonun %42'nin altına inmesinin "önemli" olduğunu söyledi. Ancak Merkez Bankası'nın yılsonu tahminlerinin üst aralığı olan yüzde 42 hedefi, resmi hedef olan yüzde 5 oranının sekiz katı.

"Enflasyonun diğer ölçütlerini izlemek önemli olacak"

İsveç merkezli SEB AB'nin gelişmekte olan piyasalar baş stratejisti Erik Meyersson, X'te yayınlanan bir yazısında "Geçen yılki fiyat ivmesi, önümüzdeki aylarda yıllık enflasyonun daha düşük olacağı ve dezenflasyon yanılsaması yaratacağı anlamına geliyor" dedi ve "Enflasyonun diğer ölçütlerini izlemek önemli olacak" sözlerine ekledi.

Sabitlenmemiş beklentiler, tüketicilerin gelecekte fiyatların daha da hızlanacağına inanmaları halinde önden yüklemeli harcamaları körükleyebilir. Merkez Bankası iç talebin hala "enflasyonist seviyelerde" olduğunu söyledi.

Sıkı politikalar ekonomiye yansırken İstanbul Sanayi Odası ve S&P Global tarafından derlenen Türk imalat faaliyeti ölçümü, üç aydır genişleme ile daralmayı ayıran 50 sınırının altında seyretti ve şirketler Haziran ayında satış fiyatlarını son dört buçuk yılın en düşük seviyesinde artırdı.

İngiltere merkezli Barclays Plc ekonomisti Ercan Erguzel, şimdiye kadar erken emeklilik planı ve yılın başındaki güçlü ücret artışı gibi genişlemeci önlemlerin "politika sıkılaştırmasının etkisini sınırladığını veya azalttığını" söyledi.