Başı sıkışan hükümetler McKinsey'nin kapısını çalıyor!

Aydın ŞAHİNALP

Türkiye iş dünyasında Kamu Maliyesi Dönüşüm ve Değişim Ofisi'nin McKinsey ile çalışacağının yankıları sürüyor. 

Yaklaşık iki hafta önce açıklanan hükümetin Yeni Ekonomik Program (YEP) kapsamında maliyetleri düşürmek adına kurulan Kamu Maliyesi Dönüşüm ve Değişim Ofisi'nin çalışmaları için ABD’li danışmanlık firması McKinsey ile anlaşma sağlandı. Dünyanın en büyük yönetim danışmanlık şirketi McKinsey & Company 92 yıl önce Chicago Üniversitesi profesörlerinden James O. McKinsey tarafından kuruldu. Havacılıktan savunmaya, enerjiden medya ve telekomünikasyona kadar çok geniş bir yelpazede hizmet veren şirket son yıllarda hükümetlere verdiği danışmanlık hizmetleriyle gündemde. Amerika merkezli şirketin müşteri portföyünde devasa küresel şirketlerle birlikte devletler ve sivil toplum kuruluşları da yer alıyor.

Küresel çapta 60'tan fazla ülkede ofisi bulunan McKinsey'nin daha önce danışmanlık yaptığı ülkeler arasında ingiltere, Güney Afrika, Lübnan, Suudi Arabistan, Azerbaycan, Pakistan ve Porto Riko bulunuyor. İngiltere Avrupa Birliği'nden çıkış sürecinde (Brexit), Mc- Kinsey'nin yardımına başvurdu. İngiliz hükümeti, 2018'in ocağında 3 aylığına 888 bin dolarlık bir anlaşma kapsamında McKinsey'den danışmanlık hizmeti aldı.

Dünyanın en yüksek borca sahip üçüncü ülkesi olan Lübnan’da ekonomisini düzlüğe çıkarmak için bu yıl başında McKinsey’nin kapısını çaldı. McKinsey'nin sunduğu danışmanlık hizmeti karşılığında 1,5 milyon dolar ücret aldığı iddia ediliyor. FT'nin Ocak 2016'daki bir haberinde, Suudi iş adamlarının kendi aralarında Planlama Bakanlığı'nın adının McKinsey Bakanlığı olarak değiştirildiği yönünde espriler yapmaya başladığı belirtiliyor. Haberin ayrıntılarında, Mc- Kinsey'nin Suudi veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın ekonomi politikalarının gelişmesinde etkili olduğu ifade ediliyor. Azerbaycan yönetimi de McKinsey'den petrol fiyatlarındaki düşüş nedeniyle 2025'e kadar bir ekonomik yol haritası talep etti.

Porto Riko ve Güney Afrika skandallarıyla gündeme geldi

McKinsey'in prestijli yüzünün yanında 'gizli ve oldukça büyük bir güç' olduğu da belirtiliyor. New York Times gazetesine göre, daha önce borçlarını ödeyemeyeceğini ilan eden Porto Riko'ya 2016’dan beri danışmanlık yürüten McKinsey'nin verdiği hizmet karşılığında 50 milyon dolarlık ödeme aldığı belirtiliyor. Ancak esas tartışma yaratan McKinsey'nin 20 milyon dolarlık Porto Rico tahvillerine sahip olması. McKinsey’in ismi Güney Afrika’da kamuya ait enerji devi Eskom'u sarsan bir skandala karıştı. Yolsuzluk ve rüşvet soruşturmaları sırasında McKinsey'in 2016 yılında şirketten 6 ay için yaklaşık 70 milyon dolar aldığı ve karşısında bir hizmet vermediği ortaya çıktı.