Avrasya Tüneli, bu yıl taahhüt rakamı 68 bin 500 geçişe ulaşacak

İbrahim EKİNCİ

İstanbul Boğazı’nı deniz altından geçen tek karayolu olan Avrasya Tüneli, açılışının birinci yılında günlük ortalama 41 bin geçiş rakamına ulaştı. Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım AŞ Yönetim Kurulu Başkanı ve Yapı Merkezi İnşaat AŞ Yönetim Kurulu Üyesi Başar Arıoğlu, “Açılıştan bu yana günlük araç geçişinde yüzde 100’den fazla artış oldu. Bu yıl taahhüt rakamlarına (günlük 68 bin 500) ulaşabiliriz gibi görünüyor. Bu da kamunun fark ödemesi gereğini ortadan kaldıracak. Geçersek zaten biz fazla geçiş gelirinin yüzde 30’unu devlete ödeyeceğiz” dedi.

Arıoğlu, Avrasya Tüneli Genel Müdürü Sungjin Lee ile birlikte gerçekleştirdiği basın toplantısında, tünelin saat tasarrufu, yakıt tasarrufu, kaza masraflarını azaltması, çevre etkisi olarak ekonomiye 1 yılda 1.2 milyar lira katkı yaptığını belirtti.

Başar Arıoğlu’nun açıklamaları şöyle:

■ Geçiş sayısını artırmak amacıyla mevcut ücreti (16.60) düşürmek, kamunun fark ödemesiyle olabilir. Garanti süresi dolduktan sonra ise 18 yıllık kredi veren finansörlerin rızasıyla olabilir. Bu projede 960 milyon dolar kredi kullandık. 25 yıl 28 gün işletme süremiz var.

■ Tünelden bir yılda 1.8 milyon farklı plakada toplam 15.6 milyon araç geçti. Taahhüt 25 milyondur. Buna göre mart sonu gibi hükümet taahhüt farkı olarak 123.7 milyon TL ödeyecek.

■ Şimdiye kadar en fazla günlük geçiş sayısı 15 Temmuz Köprüsü’nde bakım onarım döneminde 65 bin 927 oldu. Son aylarda ortalama günlük geçiş sayısı 41 binlerde seyrediyor. Bu yıl taahhüt rakamlarını yakalayabileceğimizi düşünüyoruz. Yakalayamazsak da çok yaklaşırız. Kamu bir iki yıl içinde Avrasya Tüneli’nde garanti farkı ödemek durumunda kalmayacak. Tünelin kapasitesi günlük 110 bin araç. Garanti üstü rakamlara ulaştığımızda biz gelir farkının yüzde 30’unu devlete ödeyeceğiz.

■ Bu projenin geçmeyene de faydası oluyor. Köprü trafiklerini çekerek, oralarda kısmen rahatlık sağlıyor.

■ İşletmeyi Fransız firması yapıyor. Dünyada 30 tünel işleten bu firma, konusunda büyük deneyim sahibi.

■ Tünelden otolar 16.60 TL’ye, minibüsler 24.90 TL’ye geçiyor. Şu sıralar minibüs oranı yüzde 5.4’te. Bunu artırmak istiyoruz. İhlalli geçiş oranları yüzde 2.38 düzeyinde. Bu rakam yüksek değil ve azalıyor. Kazalar, normal karayollarından yarı yarıya daha az düzeydedir ve ortalama 2 dakika 12 saniyede müdahale ediliyor. 12 dakika 3 saniyede trafik normal seyrine döndürülüyor.

■ Ambulanslar, itfaiye araçları ve cumhurbaşkanının makam aracı geçiş ücreti ödemiyor.

Yeni projelere bakıyorlar

Avrasya Tüneli Projesi (İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi Projesi), Kazlıçeşme - Göztepe hattında çalışıyor. Toplam 14,6 km uzunlukta. Projenin 5,4 kilometrelik bölümü deniz tabanı altında. Avrasya Tüneli Projesi’nin tasarım, inşaat ve işletmesini Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım AŞ (ATAŞ) yapıyor. Bu şirket Yapı Merkezi ile Güney Koreli SK Engineering ortaklığı. Projenin sözleşme süresi 29 yıl 7 ay 28 gündü. Yatırım dönemi 3 yıl, 11 ay, 3 gün (47 ay 3 gün), İşletme dönemi ise 25 yıl, 28 gün. Bu proje finansman, teknoloji, tasarruf özellikleri ve çevreci yapısı dolayısıyla 10’dan fazla ödül aldı. Yapı Merkezi, Avrasya dışında İzmir Metrosu, Dubai Metrosu, Doha Metrosu, Kadıköy-Kartal Metrosu, Ankara Metrosu gibi projelerle tünel yapımında büyük kabiliyet sahibi oldu. Güney Koreli SK ile ortak işleri Avrasya Tüneli dışında da sürdürüyor. İki şirket Çanakkale Köprüsü konsorsiyumu içinde de yer alıyor. Şirketin başka gruplarla Cezayir, Arabistan, BAE, Tanzanya gibi birçok ülke ve bölgede işleri var.

1.2 milyar liralık tasarruf

Başar Arıoğlu, tünelin 1 yıllık sürede önemli tasarruf sağladığını, yakıttan, çevre kirliliği azaltımından, kaza giderlerinden ekonomiye katkı sağladığını söyledi. Arıoğlu, tasarruf kalemlerini şöyle sıraladı:

■ Karbon emisyonunda yüzde 22 düşüş sağlandı. Tünelin açılışı öncesi ve sonrası yapılan hava kalitesi ölçümlerinde partikül madde oranında yüzde 32, karbon konsantrasyonlarında yüzde 23 düşüş oldu.

■ Tünel kullanıcıları 23 milyon saat tasarrufu yaptı. İBB’nin resmi rakamları kullanılarak yapılan hesaplamaya göre bunun değeri 895 milyon lira.

■ 30 bin ton yakıt tasarrufu oldu. Bunun değeri 286 milyon lira. 18 bin ton CO2 emisyonu azalımı ile 23 milyon liralık tasarruf sağlandı.

■ 109 milyon araç – km azalması ile 6.9 milyon liralık kaza maliyeti tasarrufu oldu. Bunların toplamı 1.2 milyar lira katkı yapıldığını gösteriyor.