Alışveriş merkezlerine ‘esnaf-sanatkar kotası'

ANKARA - Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, perakende sektörünün merakla beklediği Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı‘nı hazırlayarak, dün itibarıyla ilgili kamu kurum, kuruluşları ile sektörün görüşüne açtı. Tasarıya göre perakende sektöründe sıklıkla kullanılan alışveriş merkezi, büyük mağaza, zincir mağaza, özel markalı ürün, franchise, bayi gibi kavramlar tanımlanarak yasal bir niteliğe kavuşturulacak ve uygulamada yaşanan kavram karmaşasının önüne geçilecek. 

 Taslağa ilişkin yazılı açıklama yapan Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, perakende sektöründe alışveriş merkezi, büyük mağaza ve zincir mağaza sayılarının artışıyla yaşanan dönüşüm sürecinin bir yandan ülke ekonomisine ciddi katkı sağladığını vurgulayarak, birtakım ekonomik, sosyal ve çevresel sorunlara da neden olduğunu kaydetti. İşletmelerin açılışında standardı bulunmayan karmaşık işlemlerin, ödeme süreleri ve markalaşmada karşılaşılan sıkıntılar ile haksız ticari uygulamaların, bu sorunların önde gelenlerinden olduğuna dikkat çeken Yazıcı, yaşanan bu sürecin, perakende sektöründeki esnaf ve sanatkar işletmeleri için pazar kaybı ve piyasada tutunma sorunlarını da beraberinde getirdiğini ifade etti. 

Temel ilke ve kurallar belirlendi

Taslağın, organize perakendeciler olarak nitelendirilen alışveriş merkezi, büyük mağaza ve zincir mağazaların yanı sıra, esnaf ve sanatkârlar ile diğer ticari işletmeleri kapsadığını ve sektöre ilişkin temel ilke ve kuralları düzenlediğini dile getiren Bakan Yazıcı, tasarının, dün itibariyle ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile sektörün görüşüne açıldığını, gelen görüşler doğrultusunda nihai şeklin verilerek, TBMM'ye sevk edilmek üzere Bakanlar Kurulu'na sunulacağını kaydetti. 

Kampanyalı satışlar kurala bağlanacak

İndirimli ve promosyonlu satış kampanyalarının özellikle süresine ilişkin esaslar belirlenerek, bunlar disiplin altına alınacak. Böylelikle, haksız ticari uygulamaların önüne geçilecek ve tüketicilerin doğru bilgilendirilmesi sağlanacak. Tüketiciler, kampanyalı satışları PERBİS veya işletmelerin internet sayfası üzerinden güncel olarak takip edebilecek.

Tasarı neler getiriyor?

İl düzeyinde stratejik ticari plan hazırlanacak

İller bazında stratejik ticari planlar hazırlanacak ve bu planlar zaman içinde bir nevi perakende sektörünün haritası niteliğine kavuşacak. Stratejik ticari planlar, esnaf ve sanatkar işletmeleri ile küçük ölçekli ticari işletmeler için bağlayıcı nitelikte olmayacak, ancak bu planlara uygun işyeri seçiminde bulunmayanlar hiçbir teşvik ve destekten yararlanamayacak. 

İşyeri açılış izinleri "tek kapı"dan alınacak 

İşyeri açılış süreçleri kolaylaştırılacak ve bürokrasi azaltılacak. Bakanlık bünyesinde elektronik ortamda Perakende Bilgi Sistemi (PERBİS) kurulacak. Belediyeler veya il özel idarelerinin vereceği izinle açılan ve yalnızca bu izinle kalmayıp pek çok kurum ve kuruluşa ayrı ayrı başvuruda bulunmak zorunda kalan bütün perakende işletmeler, artık bu sistem üzerinden adeta tek bir kapıya başvurarak izinlerini tek elden alacak. 

Esnaf, malların tedarik ve dağıtımında organize olacak 

Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşları eliyle tedarik ve dağıtım şirketleri kurabilecek. Esnaf ve sanatkâr işletmeleri daha rekabetçi fiyatlarla mal ve hizmet sunumu yapabilecekler. 

Ödemeler 60 gün  içinde yapılacak

Alım satım işlemleri nedeniyle üretici ve tedarikçilere yapılacak ödemeler, kural olarak 60 gün içinde gerçekleştirilecek; bu süre üretim tarihinden itibaren otuz gün içinde bozulabilen gıda, temizlik ve kişisel bakım ürünlerde 20 günü geçemeyecek. 

AVM'de esnaf ve sanatkara belirli oranda yer ayrılacak

Esnaf ve sanatkâr işletmelerinin alışveriş merkezlerinde faaliyet gösterebilmelerine imkân sağlanacak, ayrıca kaybolmaya yüz tutmuş mesleklerin yaşatılmasını teminen bu meslek erbabının alışveriş merkezlerinde faaliyet göstermeleri mümkün hale gelebilecek.