AK Parti MYK toplandı, gündem; vergi düzenlemesi: Yeni vergi paketinde neler var? İşte ayrıntılar...

Bugün saat 15.10'da toplandı olan AK Parti MYK'nın ana gündem maddesi Hazine ve Maliye Bakanlığınca hazırlanan vergi paketi. Düzenlemelerin içeriği tartışılırken bazılarının da çıkarıldığı iddia ediliyor. Peki vergi düzenlemelerinin ayrıntıları neler? Pakette ne tarz düzenlemeler yer alıyor? Vergi paketinden çıkarıldığı iddia edilen düzenlemeler neler? İşte ayrıntılar...

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

AK Parti Merkez Yürütme Kurulu (MYK) bugün saat 15.10'da toplandı. Toplantının en önemli gündem maddesi ise vergi düzenlemeleri. Konuya ilişkin kulislerde, ilgili kurumlar ve siyasilerin yaptığı açıklamalarda pek çok detay ve veri yer alıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan vergi paketine dair bilinenler ve düzenleme yapılacak olan alanlar başlıca şöyle: 

Vergi düzenlemesi yapılacak alanlar

Hazine ve Maliye Bakanlığının hazırladığı pakette yapılması önerilen düzenlemeler şu başlıklarda sıralandı:

* Borsa kazançlarının vergilendirilmesi,

* Deniz taşıma araçlarına uygulanan KDV istisnanın kapsamının daraltılması

* Deniz taşıma araçlarına verilen hizmete tanınan KDV istisnanın kapsamının daraltılması

* Ulusal güvenlik amaçlı KDV istisnasının alt mükelleflere tanınan kısmının daraltılması

* Yem ve gübredeki KDV istisnasının kaldırılması

* Yabancılara verilen sağlık hizmetindeki KDV istisnasının kaldırılması

* Basılı kitap ve süreli yayınlardaki KDV istisnasının kaldırılması

* Altın, gümüş, petrol arama hizmetlerindeki KDV istisnasının kısmi istisnaya dönüştürülmesi

* Limanlara bağlantı sağlayan demiryolu hattı ile liman ve havalimanı inşasına ilişkin istisnanın kısmi istisnaya dönüştürülmesi

* Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin inşasına ilişkin istisnanın kısmi istisnaya dönüştürülmesi

* TVF istisnasının uygulamasının netleştirilerek KDV’nin indirimine izin veren düzenlemenin kaldırılması

* Kısmi istisnalarda KDV’nin indirimine izin veren düzenlemelerinin kaldırılması

* Engelli araçlarındaki ÖTV istisnasının revize edilmesi

* Esnaf muaflığının kapsamının genişletilmesi, esnaf muaflığı belgesi alma zorunluluğu getirilmesi ve harç alınması

* Evlerde sunulan hizmetlerde basit bir vergileme usulü getirilmesi

* Mesken kira ödemelerinin banka kanalıyla yapılması ve bu ödemeler üzerinden banka tarafından tevkifat yapılması, üçüncü gelir diliminden itibaren beyanname verilmesi

* Startup Şirketlerindeki hisse senedi opsiyonlarında vergisel kolaylık sağlanması

* Ticari, zirai ve serbest meslek faaliyetleri nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeye mecbur olan mükellefler için "Asgari Gelir Vergisi" uygulaması ihdas edilmesi

* İştirak hissesi satış kazancı istisnasının kaldırılması, eski hisseler için devam ettirilmesi ve bu hisselerin satış istisnasının yüzde 25 ile sınırlandırılması

* Ar-Ge Personeline uygulanan ücret istisnasına üst limit getirilmesi

* Yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması

* Çok uluslu şirketlerde küresel asgari kurumlar vergisi uygulaması

Bunların yanı sıra düzenleme yapılacak alanlar arasından "borsa kazançlarının vergilendirilmesi, Basılı kitap ve süreli yayınlardaki KDV istisnasının kaldırılması" gibi bazı noktalarda geri adım atılmış olabileceği de iddia ediliyor. 

İlgili düzenmelerin bazılarına ait ayrıntılar ise şöyle:

Konut kira gelirlerinden yüzde 20 kesinti

Pakette, konut kiralarındaki istisnasının kaldırılması ve vergilemenin tevkifat usulü ile yapılması önerisi yer aldı.

Mevcut durumda 2024 yılına ilişkin 2025 yılında verilecek beyannamelerde istisna tutarı 33 bin TL.

Bu uygulamanın hayata geçmesi halinde 40 milyar TL gelir tahmin ediliyor. 2023 yılı verilerine göre 580 bin TL üzerinde kira geliri elde edenlerin sayısı 12.833, altında elde edenlerin sayısı ise yaklaşık 1,8 milyon kişi olarak belirlendi. 

Düzenlemenin, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmesi önerildi. Düzenleme 2025 yılında elde edilen gelirlerden itibaren uygulanacak.

Gayrimenkul satışı istisnası bir konut için geçerli

Vergi paketinde, gayrimenkuller ve taksi plakaları ile ilgili de düzenlemeler öngörülüyor.

Gelir Vergisi Kanununa göre gayrimenkullerin, hakların, gemi ve gemi paylarının iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içinde satılması halinde elde edilen değer artışı kazançları vergiye tabi tutuluyor. 

5 yıl dolduktan sonra elden çıkarılması halinde ise elde edilen kazanç değer artışı kazancı olarak vergilendirilmiyor.

Ayrıca, basit usule tabi olan mükelleflerin taksi plakası satışlarından elde ettikleri kazançların tamamı, elde tutma süresine bakılmaksızın istisna durumda. 

Bu konuda vergi paketinde, "Gayrimenkullerin satış bedeli olarak tekil değerlemeye göre belirlenmiş tapu satış değerinin de dikkate alınması, elde tutmaya bağlı 5 yıllık istisna süresinin sadece bir konut için uygulanması ve diğer konutlar için kaldırılması, değer artışı kazançları için var olan istisnanın (2024 takvim yılı için 87.000 TL) kaldırılması ve taksi plakalarının elden çıkarılmasından doğan kazançlara uygulanan istisnanın kaldırılması" önerildi. 

Ar-Ge çalışanlarının ücretlerine uygulanan vergi istisnalarına üst limit

Teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili elde ettikleri ücretleri gelir vergisi ve damga vergisinden istisna tutuluyor. 

Vergi paketinde, teknokentler ve Ar-Ge merkezlerinde çalışanlara uygulanan istisnanın brüt asgari ücret tutarının beş katı (100.012,50 TL) olarak bir üst sınır getirilmesi öngörüldü.

1 Ocak 2025'ten itibaren yürürlüğe girmesi önerilen düzenlemenin yapılması durumunda toplam 4,1 milyar TL gelir etkisi bekleniyor.

Yurt dışına çıkış harcı 3 bin TL

Mevcut durumda yurt dışına çıkış yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından çıkış başına tahsil edilecek harcın tutarı 150 TL. 

Yurt dışına çıkış yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından çıkış başına alınan harç tutarının 3.000 TL olarak belirlenmesi, harcın her yıl yeniden değerleme oranında artırılmasının sağlanması ve Cumhurbaşkanına verilen yetkinin buna göre düzenlenmesi önerildi. 

2023 yılında 8 milyon 743 bin 760 kişi yurt dışına harç ödeyerek çıkış yapttı. 2024 yılında da aynı sayıda kişinin yurt dışına harç ödeyerek çıkış yapacağı varsayımı ile 6 aylık gelir etkisinin 12,5 milyar TL olacağı hesaplandı.

Yabancılara saç ekiminde KDV istisnası kaldırılacak

Türkiye'de yabancılara verilen sağlık hizmetleri KDV’den istisna tutuluyor. Uygulamada yabancılara istisna kapsamında olmayan saç ekimi, estetik ameliyatlar gibi hizmetlerin istisna olarak gösterilmek suretiyle kötüye kullanıldığı tespit edildiği ve bu istisnadan bir fayda sağlanmadığı gerekçesiyle kaldırılması istendi.

Uygulamanın, kanuni düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yapılacak işlemler için geçerli olması öngörüldü.

Engellilere araç satışında ÖTV indirimi revize edilecek

Vergi paketinde, engellilere ÖTV indirimlerinin yeniden düzenlenmesi önerildi.

İki alternatif sunulan pakette birinci alternatif, "ÖTV Kanunu'ndaki istisnanın revize edilmesi, istisnadan yararlanma süresinin 5 yıldan 10 yıla çıkartılması, taşıtların veraset yoluyla intikalinde istisnaya konu vergilerin mirasçılar tarafından ödenmesi, her sene yeniden değerleme oranında artan tutarın (araç satış bedelinin), yeniden değerleme oranının yarısı kadar artırılması, Cumhurbaşkanının yeniden değerleme oranında artan tutarı, yüzde 50'sine kadar artırma yetkisinin kaldırılması" ikinci alternatif de "ÖTV Kanunu'ndaki istisnanın kaldırılması teşvikin sosyal yardım şeklinde yapılması, engellilerin gelir durumları ve alınacak taşıtların yerli olması vb. kriterler esas alınarak Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından nakit destek verilmesi" olarak yer aldı.  

İtfaiye öncü araçları ÖTV kapsamına alınacak

Vergi paketinde, itfaiye öncü araçlarının ÖTV kapsamına alınması da istendi.

Ambulanslar, mahkum taşımaya mahsus arabalar, cenaze arabaları, itfaiye öncü arabaları gibi özel amaçlı taşıtlar"ın ÖTV'nin kapsamı dışında bırakıldığı belirtilerek, Türkiye Noterler Birliği tarafından, Şubat 2018-Nisan 2021 arasında itfaiye öncü aracı olarak tescil edilen araç sayısının 867 olduğu kaydedildi. "Bu araçlardan belediyeler tarafından satın alınanlarının itfaiye öncü aracı olarak kullanılmadığı, hatta makam aracı olarak kullanıldığı tespit edilmiştir" denilerek, itfaiye öncü araçlarının ÖTV kapsamına alınması önerildi. 

Kayıt dışı faaliyetlere artırımlı ceza

Kayıt dışı faaliyetlerde vergi kaybı cezasının artırımlı uygulanması önerilen pakette, "Vergi idaresinin bilgisi dışında çalışanlara kesilecek vergi ziyaı cezasının verginin bir katı olarak kesilecek cezalarda 1,5 kat, verginin 3 katı olarak kesilecek cezalarda 4,5 kat olarak uygulanması" istendi. Kesilecek cezanın artırılmasının vergi uyumunu artırıcı etkisi olacağı belirtildi.

İhbar edenlere verilen ikramiyeler artırılacak

Vergi paketinde, kayıt dışı ekonomiyle mücadele gerekçesiyle bazı düzenlemeler önerildi.

Vergi kaybına neden olan olayları haber verenlere tahakkuk edecek vergi ve vergi ziyaı cezası üzerinden yüzde 10 oranında ikramiye verildiği, ancak özel usulsüzlük cezalarında ihbar ikramiyesi ödemesi yapıldığı kaydedildi.

Bir iş yerinin fatura düzenlemediğinin ihbar edilmesi halinde muhbire ödeme yapılamadığı belirtilerek, "İhbarın konusunu oluşturan vergi aslı ve vergi ziyaı cezasının kesinleşmesi sonucu tahsil edilen tutarın yüzde 15’ i oranında ihbar ikramiyesi ödenmesi, özel usulsüzlük cezası kesilmesini gerektiren fiilleri (fatura, ÖKC fişi vb. belgelerin düzenlenmemesi) haber verenlere tahakkuk ettirilen cezanın yüzde 5’i tutarında ihbar ikramiyesi ödenmesi (Aynı muhbire bir takvim yılı içinde ödenebilecek azami ikramiye tutarı 20.000 Türk lirasını geçmeyecektir.)" önerisinde bulunuldu. 

Başka hesaplara havaleye ceza

Vergi paketinde, mükelleflerin müşterilerine yaptığı mal teslimi veya hizmet ifası karşılığı elde ettikleri hasılatlarının kendi hesapları dışında, aile yakınlarının veya başkalarının İBAN hesaplarına havale yaptırmak suretiyle tahsil ettikleri gerekçesiyle ceza öngörüldü.

Mal teslimi veya hizmet ifalarına ilişkin para transferlerinin, başkasına ait hesaplara yapılması durumunda, asgari 30 bin TL azami 20 milyon TL olmak üzere işleme konu tutarın yüzde 10'u nispetinde, banka hesabını kullanan ve kullandıran adına ayrı ayrı özel usulsüzlük cezası kesilmesinin kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye katkı sağlayacağı vurgulandı. 

Belediyelerin borçlarına düzenleme

Pakette, "Belediyelerin cari borçlarının genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan paylarından öncelikle kesilmesi" önerisi de yer aldı. 

5779 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde düzenleme yapılması istenerek, böylece "il özel idarelerinin, belediyelerin, bu idarelere bağlı kuruluşların ve bunlara ait tüzel kişilerin, gelir (stopaj) vergisi ve katma değer vergisi beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergiler ile sosyal güvenlik primlerinin vadesini izleyen ayda bu idarelere ödenecek paydan kesilmesi yoluyla tahsilatının, yeni borç birikimi önleneceğinden bütçe gelirlerine ve prim gelirlerine olumlu katkı sağlayacağı" belirtildi.