100 dolar petrol fiyatı “5+5” ülkeyi vurur
Küresel emtia uzmanları iddialı: OPEC+ üyesi ülkeler petrol üretimini kestiği için varil fiyatı 100 dolara yükselirse, ABD dışında aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 10 ülkenin ekonomisi kötü yönde etkilenecek.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve ona sonradan dahip olup OPEC +’ı oluşturan üye ülkelerden bazılarının sürpriz şekilde petrol üretimini günlük 1.6 milyon varil keseceğini duyurmasının yankıları sürüyor.
Başını Suudi Arabistan ve Rusya’nın çektiği ve ABD’yi hedef alan grup kesintiyi “gönüllü” olarak 1 Mayıs-31 Aralık arasında yapacak. İşte bu hareket, petrol fiyatını 85 dolarlara yükseltti ve petrol piyasasında “Yıl sonu 100 doları görür” yorumları yapılmaya başlandı. Amerikan CNBC Televizyonu da “Varil fiyatı 100 doları görürse, hangi ülkeler etkilenir?” başlıklı bir dosya haber hazırladı.
Uzmanlara göre, petrol ithalatçısı olan 5 ülke direkt, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 5 ülke de dolaylı etkilenecek. Özel yatırım bankası Raymond James’in CEO'su Pavel Molchanov, “Bu, petrol ithal eden her ülkeye bir vergidir. Rakamın 100 doları görmesi sadece ABD’yi etkilemeyecek” dedi ve direkt etkilenecek ilk 4 ülkenin Japonya, Hindistan, Almanya ve Fransa olacağını dile getirdi.
Eurasia Grup CEO’su Henning Gloystein’a göre de “petrol arzının kesilmesinden ve buna bağlı olarak ham petrol fiyatlarındaki artıştan en çok etkilenen bölgeler, yüksek derecede ithalat bağımlılığı olan ve birincil enerji sistemlerinde fosil yakıtların yüksek bir paya sahip olduğu bölgeler.”
Bu noktada Gloystein, Güney Kore’nin ismini dile getiriyor: “Bu, en çok maruz kalanların, özellikle Güney ve Güneydoğu Asya'daki ithalata bağımlı gelişmekte olan piyasa endüstrileri ile Japonya ve Güney Kore'nin aşırı ithalata bağımlı ağır endüstrileri olduğu anlamına gelir.” Molchanov da Güney Kore’nin ithal petrole yüzde 75’ten fazla bağımlı olduğunu hatırlatıyor.
Gloystein da Hindistan’a özel bir paragraf açıyor: “Petrol daha da yükselirse, indirimli Rus ham petrolü bile Hindistan'ın büyümesine zarar vermeye başlayacak.”
Bu noktada Molchanov, "bu yakıt ithalatını destekleyecek döviz kapasitesine sahip olmayan" bazı gelişmekte olan pazarların 100 dolarlık fiyat etiketinden olumsuz etkileneceğini söyledi: “Arjan tin, Türkiye, Güney Afrika ve Pakistan gibi potansiyel ekonomiler darbe yiyecektir. Sri Lanka ise daha da ağır darbe yiyecektir.”
Energy Aspects’ten Amrita Sen de şunu ekledi: “En az dövizi olan ve ithalatçı olan ülkeler en çok zarar görecek çünkü petrol ABD doları üzerinden fiyatlandırılıyor.” Peki 100 dolarlık fiyatlama kalıcı olur mu? Molchanov’a göre “hayır.” Kısa vadede 100 dolara ulaşsa da uzun vadede fiyatı 80 ile 90 dolar arasına oturacağına inanılıyor.
OPEC üyesi 13 ülke
Suudi Arabistan Birleşik Arap Emirlikleri, İran, Irak, Kuveyt, Cezayir, Angola, Ekvator Ginesi, Gabon, Libya, Nijerya, Kongo Cumhuriyeti, Venezuela
OPEC +’ın 10 üyesi
Rusya, Azerbaycan, Bahreyn Kazakistan, Malezya, Meksika Umman, Güney Sudan, Sudan